Κύστεις στο πάγκρεας: Πόσο ακίνδυνες είναι και πόσο επικίνδυνες μπορούν να γίνουν;

Λόγω της αυξημένης συχνότητας διενέργειας απεικονιστικών εξετάσεων υψηλής ευκρίνειας (CT & MRI), όλο και πιο συχνά ανακαλύπτουμε τυχαία την παρουσία κυστικών αλλοιώσεων στο πάγκρεας. Κάθε τέτοιο εύρημα προκαλεί ανησυχία  και πολλά ερωτήματα στους ασθενείς.

Τι μπορεί να είναι μια κυστική αλλοίωση στο πάγκρεας; Οι παγκρεατικές κύστες διαχωρίζονται σε νεοπλασματικές και μη νεοπλασματικές. Είναι πολύ σημαντική η διάκριση ανάμεσα στις δυο κατηγορίες, δεδομένου ότι η συμπεριφορά και η αντιμετώπιση τους είναι διαφορετική.

Οι μη νεοπλασματικές κύστεις είναι εντελώς καλοήθεις και αντιμετωπίζονται θεραπευτικά μόνο εφόσον προκαλούν συμπτώματα. Σε αυτή τη κατηγορία ανήκουν οι ψευδοκύστεις που σχηματίζονται μετά από μια κρίση παγκρεατίτιδας.

Σε αντίθεση, οι νεοπλασματικές κύστεις ή κυστικά νεοπλάσματα όπως λέγονται διαφορετικά, σε ορισμένες περιπτώσεις θα πρέπει να αντιμετωπιστούν ακόμα κι όταν δεν προκαλούν συμπτώματα, επειδή έχουν μεγάλες πιθανότητες να εξελιχθούν σε διηθητικό καρκίνο του παγκρέατος.

Σύμφωνα με την κατάταξη της παγκόσμιας οργάνωσης υγείας W.H.O υπάρχουν τέσσερις διαφορετικοί τύποι από κυστικά νεοπλάσματα του παγκρέατος.

Ορώδες κυσταδένωμα που δεν εξελίσσεται σε κακοήθεια και χειρουργείται μόνο όταν προκαλεί συμπτώματα.

Βλεννώδες κυσταδένωμα που εμφανίζεται αποκλειστικά σε γυναίκες ηλικίας 50-80 ετών και έχει σημαντική πιθανότητα (έως και 38%) εξαλλαγής σε κακοήθεια, ενώ εάν αφαιρεθεί πριν εξαλλαγεί έχει πολύ καλή πρόγνωση.

Συμπαγή ψευδοθηλώδη νεοπλάσματα που εμφανίζονται σε νεότερα άτομα μεταξύ 20-40 ετών και είναι συχνότερα στις γυναίκες, ενώ λόγω μεγάλης πιθανότητας εξαλλαγής σε κακοήθεια (έως 15%), συνίσταται η χειρουργική αφαίρεση.

Ενδοπορικά θηλώδη βλεννώδη νεοπλάσματα (ΙΡΜΝ)

Παρόλο που πολλοί ασθενείς είναι ασυμπτωματικοί, η βλάβη θεωρείται προκαρκινική. Ο  χρόνος που χρειάζεται για να εξελιχθεί από αδένωμα σε καρκίνωμα υπολογίζεται μεταξύ 15-20 χρόνια. 

• Συμπτώματα με τα οποία μπορεί να εμφανιστεί :
• Πόνος στην πλάτη (25%)
• Αποφρακτικός ίκτερος (10%-25%)
• Απώλεια βάρους (42%)
• Ανορεξία (20%)
• Στεατόρροια, δηλαδή λιπαρές, ογκώδεις, δύσοσμες κενώσεις λόγω παγκρεατικής ανεπάρκειας (17%-37%)
• Σακχαρώδης διαβήτης (37%)

Η απόφαση για χειρουργική επέμβαση ή παρακολούθηση λαμβάνεται με βάση, την εντόπιση της βλάβης (κεντρικός και περιφερικός πόρος), το μέγεθος της κύστης ή του πόρου και το μέγεθος του θηλώδους σχηματισμού.

Ανάλογα με τη θέση  και τον τύπο της βλάβης, θα πρέπει να γίνει μερική ή ολική παγκρεατεκτομή. Σε αντίθετη περίπτωση οι ασθενείς τίθενται σε παρακολούθηση και επανεκτίμηση ανά 6μηνο με MRI.

Τα πλεονεκτήματα του χειρουργικού ρομποτικού συστήματος Da Vinci

Στον ιδιαίτερα απαιτητικό χώρο της παγκρεατικής χειρουργικής, τα αρθρωτά ρομποτικά εργαλεία και η τρισδιάστατη και απόλυτα σταθερή ρομποτική κάμερα βρίσκουν τη  τέλεια εφαρμογή τους. Η χρήση του ρομπότ προσδίδει τεχνικό πλεονέκτημα στον χειρουργό, που πετυχαίνει το μέγιστο χειρουργικό αποτέλεσμα, με το ελάχιστο χειρουργικό τραύμα 

*Άρθρο της Ελένης Καραφωκά – Μαύρου, Χειρουργού, Διευθύντριας Β' Κλινικής Ρομποτικής Χειρουργικής και Χειρουργικής Ογκολογίας Metropolitan General.