Αιμορροϊδοπάθεια: Πότε χρειάζεται χειρουργική επέμβαση

Η αιμορροϊδοπάθεια (ή «αιμορροΐδες», όπως τις αποκαλούμε συνήθως) είναι μια πάθηση που μπορεί να επηρεάσει καταλυτικά την ποιότητα ζωής ενός ασθενούς. Η πλέον αποτελεσματική θεραπεία γι’ αυτήν είναι η χειρουργική επέμβαση. Σε ποιες περιπτώσεις χρειάζεται, όμως, και γιατί δεν αρκούν οι συντηρητικές θεραπείες;

Τι είναι οι αιμορροΐδες;

Οι αιμορροΐδες είναι φλέβες, αγγεία γεμάτα αίμα, που φυσιολογικά βρίσκονται στον πρωκτό όλων των ανθρώπων. Μπορεί, λοιπόν, όλοι οι άνθρωποι να έχουν αιμορροΐδες, αλλά μόνο λίγοι έχουν συμπτώματα και ακόμη λιγότεροι χρειάζονται ειδική θεραπεία ή χειρουργική επέμβαση.

Τι προκαλεί τα συμπτώματα της αιμορροϊδοπάθειας;

Οι διογκωμένες αιμορροΐδες είναι πιο συχνές σε άτομα με έντονη δυσκοιλιότητα, που κάνουν καθιστική ζωή και ακολουθούν κακή διατροφή με πολύ κόκκινο κρέας και χωρίς πολλές φυτικές ίνες. Είναι επίσης συχνότερες σε γυναίκες κατά την εγκυμοσύνη και έπειτα από φλεγμονές της περιοχής.

Υπάρχουν διαφορετικοί βαθμοί στην αιμορροϊδοπάθεια;

Οι αιμορροΐδες διακρίνονται σε τέσσερις βαθμούς, ανάλογα με κάποια χαρακτηριστικά:

• 1ου βαθμού χαρακτηρίζονται οι αιμορροΐδες που βρίσκονται εσωτερικά στο έντερο και δεν βγαίνουν ποτέ προς τα έξω.
• 2ου βαθμού χαρακτηρίζονται οι αιμορροΐδες που βγαίνουν προς τα έξω κατά την κένωση, αλλά αυτόματα επιστρέφουν μέσα στο έντερο.
• 3ου βαθμού είναι οι αιμορροΐδες που κατά την κένωση βγαίνουν προς τα έξω και πρέπει ο ασθενής να τις βοηθήσει να επιστρέψουν μέσα στο έντερο.
• 4ου βαθμού είναι οι αιμορροϊδικοί όζοι που βρίσκονται μονίμως εκτός του πρωκτικού δακτυλίου. 

Τι συμπτώματα έχει η αιμορροϊδική νόσος;

Τα συμπτώματα των αιμορροΐδων είναι ανεξάρτητα από την εικόνα τους! Μπορεί άνθρωποι με μικρές αιμορροΐδες να έχουν έντονα συμπτώματα, αλλά και το αντίστροφο. Τα πιο συχνά συμπτώματα της αιμοροϊδοπάθειας είναι:

• ζωηρό κόκκινο αίμα κατά την κένωση,
• πόνος κατά την κένωση ή το απλό κάθισμα,
• φαγούρα ή αίσθημα βάρους.

Τα συμπτώματα της αιμορροϊδικής νόσου εμφανίζονται με εξάρσεις και υφέσεις. Πρακτικά, όλοι οι άνθρωποι τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους έχουν εμφανίσει συμπτώματα που σχετίζονται με τις αιμορροΐδες.

Πώς γίνεται η διάγνωση της αιμορροϊδοπάθειας;

Η διάγνωση γίνεται με την απλή εξέταση της περιοχής, η οποία γίνεται από τον κλινικό ιατρό. Κατά την πρώτη εξέταση απαραίτητη είναι η ορθοσκόπηση, δηλαδή η εξέταση των τελευταίων 15 cm του εντέρου. Αυτή η εξέταση γίνεται στο ιατρείο και χωρίς ιδιαίτερη προετοιμασία. Μεγάλη προσοχή, όμως, χρειάζεται σε ασθενείς άνω των 50 ετών με απώλεια αίματος. Σε αυτές τις περιπτώσεις συνιστάται η πλήρης κολονοσκόπηση. Σε νεότερους ηλικιακά ασθενείς μπορεί, ανάλογα με τα συμπτώματα και το ιστορικό, να συστηθεί επίσης κολονοσκόπηση.

Τι επιπλοκές έχει η αιμορροϊδική νόσος;

Οι επιπλοκές της αιμορροϊδοπάθειας σπάνια είναι επικίνδυνες, αλλά συχνά είναι ιδιαίτερα επώδυνες και ενοχλητικές. Συχνότερη επιπλοκή είναι η θρόμβωση, δηλαδή η πήξη του αίματος μέσα στην αιμορροϊδική φλέβα. Αυτή μπορεί να είναι τόσο επώδυνη που να απαιτηθεί η χειρουργική αφαίρεση του θρόμβου για να ανακουφιστεί ο ασθενής. Άλλες φορές, μπορεί η αιμορραγία να είναι τόσο σημαντική ή τόσο συχνή που να προκαλέσει αναιμία. Η πτώση του αιματοκρίτη είναι συχνότερη σε ασθενείς που λαμβάνουν αντιπηκτικά φάρμακα για καρδιολογικές ή άλλες παθήσεις.

Ποια είναι η θεραπεία της αιμορροϊδικής νόσου;

Η οριστική θεραπεία της αιμορροϊδοπάθειας είναι αποκλειστικά χειρουργική. Υπάρχουν συντηρητικά μέτρα που βοηθούν, αλλά μόνο προσωρινά. Το ουσιαστικό ερώτημα είναι «πότε πρέπει να χειρουργούνται οι αιμορροΐδες;». Η αιμορροϊδοπάθεια χειρουργείται όταν τα συμπτώματα είναι συχνά, έντονα και απασχολούν σημαντικά τον ασθενή. Η απλή ανακάλυψη «αιμορροΐδων» σε μια κολονοσκόπηση δεν είναι λόγος χειρουργικής επέμβασης. Σοβαρή ένδειξη για επέμβαση έχουν ασθενείς με έντονες αιμορραγίες που λαμβάνουν αντιπηκτικά φάρμακα (π.χ. ασπιρίνη), ασθενείς με συχνά επεισόδια πόνου και ασθενείς με 4ου βαθμού αιμορροΐδες ανεξάρτητα από το είδος των συμπτωμάτων.

Ποιες είναι οι συντηρητικές θεραπείες;

Συντηρητικά μέτρα υπάρχουν πολλά και συνήθως προσφέρουν προσωρινή ανακούφιση στα επώδυνα επεισόδια. Γεγονός είναι ότι οι διάφορες αλοιφές και τα χλιαρά λουτρά δεν θεραπεύουν τη νόσο, απλά μεταθέτουν την ανάγκη για οριστική θεραπεία. Στις συντηρητικές θεραπείες περιλαμβάνονται και μια σειρά από τεχνικές «ιατρείου», που προσωρινά ανακουφίζουν, αλλά χαρακτηρίζονται από μεγάλα ποσοστά υποτροπής. Τέτοιες τεχνικές είναι οι σκληροθεραπείες, η απλή απολίνωση των όζων, η φωτοπηξία, η κρυοπηξία κ.ά.

Ποιες είναι οι επεμβατικές θεραπείες;

Η χειρουργική θεραπεία της αιμορροϊδικής νόσου είναι η κλασική αιμορροϊδεκτομή. Αν και η επέμβαση αυτή εφαρμόζεται για περισσότερο από έναν αιώνα, παραμένει η καλύτερη επιλογή λόγω των εξαιρετικών αποτελεσμάτων σε βάθος χρόνου. Υπολογίζεται ότι πάνω από το 90% των χειρουργημένων με την κλασική τεχνική θα θεραπευθούν πλήρως από την αιμορροϊδοπάθεια. Η τεχνική έχει μικρές και σπάνιες επιπλοκές και εξακολουθεί να θεωρείται η πρώτη προτεινόμενη θεραπεία. Το μόνο «πρόβλημα» της επέμβασης είναι η κακή φήμη που τη συνοδεύει λόγω του μετεγχειρητικού πόνου. Αν, όμως, ο πόνος ελεγχθεί σωστά, η επέμβαση έχει εξαιρετικά αποτελέσματα.

Πόσο αποτελεσματικές είναι οι νεότερες τεχνικές για την αιμορροϊδοπάθεια;

Στην προσπάθεια για πιο ανώδυνες τεχνικές θεραπείας, αναπτύχθηκαν πολλές μέθοδοι, οι οποίες όμως ακόμη βρίσκονται στο στάδιο αξιολόγησης. Μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχουν τεχνικές με χρήση ακτίνων Laser, οι οποίες όμως αφορούν μόνο ασθενείς με μικρής βαρύτητας πρόβλημα. Αντίστοιχη είναι και η τεχνική της απολίνωσης των αιμορροϊδικών αρτηριών, που όμως σε νεότερες μελέτες φαίνεται να βοηθά λιγότερους από τους μισούς ασθενείς σε βάθος χρόνου.

Τι να περιμένετε μετά την επέμβαση;

Ανεξάρτητα από την τεχνική και για 7-10 ημέρες, μπορεί να υπάρχει μικρή ποσότητα αίματος κατά τις κενώσεις. Επίσης, μπορεί να υπάρχει πόνος, που όμως υποχωρεί με απλά παυσίπονα. Το κάθε σύμπτωμα αντιμετωπίζεται ξεχωριστά και έπειτα από επικοινωνία με τον ιατρό. Σε λίγες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχει δυσκολία στην ούρηση, διαβροχή του δέρματος με υγρά ή χαμηλός πυρετός.

Δεν θα πρέπει να αμελείτε την υγεία σας λόγω της πανδημίας του Covid-19 ή να αποφεύγετε να αναζητάτε υγειονομική περίθαλψη αν τη χρειάζεστε.

Ο Όμιλος Hellenic Healthcare Group σε όλα τα Νοσοκομεία του (ΥΓΕΙΑ, Metropolitan Hospital, ΜΗΤΕΡΑ, Metropolitan General, ΛΗΤΩ, Creta Interclinic) λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα προφύλαξης για την προστασία των εργαζομένων και των ασθενών του.

*Άρθρο του Κωνσταντίνου Στάμου, Γενικού Χειρουργού, Διευθυντή Β΄ Χειρουργικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ.