Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας: Τα τρία σημαντικότερα σημεία

Χαρακτηρίζοντας το Ελληνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ως «ιστορική και μοναδική ευκαιρία για τη χώρα και παράθυρο για ένα καλύτερο μέλλον», ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, Θόδωρος Σκυλακάκης, παρουσίασε το εν λόγω Σχέδιο, το οποίο δίνεται σήμερα σε δημόσια διαβούλευση. Το “μερίδιο” για τη χώρα από την Ευρωπαϊκή Ένωση αναλογεί σε 19,4 δισ. ευρώ σε επενδύσεις και σε 12,7 δισ. ευρώ σε δάνεια.

Όπως ανέφερε ο κ. Σκυλακάκης, τρία είναι τα σημαντικά σημεία του Σχεδίου:

• Όλα τα έργα και οι επενδύσεις- μεταρρυθμίσεις πρέπει να ολοκληρωθούν έως το τέλος του 2026,
• Αξιοποιεί σε μέγιστο βαθμό και ιδιωτικούς πόρους για στρατηγικές επενδύσεις,
• Συνδυάζει επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις.

Το προσχέδιο του Σχεδίου υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 18 Νοεμβρίου, η υποβολή του τελικού σχεδίου θα γίνει τον Φεβρουάριο- Μάρτιο 2021 και η τελική έγκριση αναμένεται να δοθεί στο τέλος της άνοιξης. Οι πρώτες εκταμιεύσεις από την ΕΕ αναμένονται στο διάστημα μεταξύ Ιουνίου και Ιουλίου 2021, αλλά, όπως είπε ο κ. Σκυλακάκης, τα πρώτα έργα ίσως αρχίσουν και τον Δεκέμβριο εφέτος με χρηματοδότηση από το ΠΔΕ. Ανέφερε επίσης, ότι τα δάνεια θα επιβαρύνουν μεσοπρόθεσμα το δημόσιο χρέος, αλλά δεν θα αποπληρωθούν με αύξηση της φορολογίας, αλλά με τα ποσά που θα εισπράττονται από τους ιδιώτες που θα υλοποιούν τα έργα.

Σύμφωνα με τον αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών, στο Σχέδιο υπάρχουν τέσσερις μεγάλοι πυλώνες:

1.Πράσινη Μετάβαση, με 6,2 δισ. ευρώ (ποσοστό 38% του συνόλου των επιδοτήσεων). Μεταξύ αυτών, είναι η διασύνδεση Κρήτης και Κυκλάδων με το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της ηπειρωτικής χώρας, η απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης των ΑΠΕ, η ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, η μεταρρύθμιση του πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού, η ηλεκτροκίνηση (και στις δημόσιες μεταφορές), η βιοποικιλότητα, το φυσικό περιβάλλον και η προστασία από φυσικές καταστροφές.

2.Ψηφιακή Μετάβαση, με 2,1 δισ. ευρώ (13% του συνόλου). Μεταξύ άλλων, προβλέπεται η προεγκατάσταση οπτικών ινών σε κτίρια, η υποδομή για τη μετάβαση στην τεχνολογία 5G, ο ψηφιακός μετασχηματισμός κράτους και επιχειρήσεων και τα φορολογικά κίνητρα.

3.Απασχόληση, Δεξιότητες, Κοινωνική Συνοχή, με 4,1 δισ. ευρώ (25% του συνόλου). Μεταξύ άλλων, προβλέπονται οι ενεργές και παθητικές πολιτικές για την αγορά εργασίας (με την επιδότηση της εργασίας περισσότερο από την ανεργία), ο εκσυγχρονισμός του εργατικού δικαίου (δεξιότητες, κίνητρα για ενεργή εργασία, όχι παγίδευση στην εξάρτηση από το πλαίσιο εργασίας κ.λπ.), ο εκσυγχρονισμός της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, ο ατομικός φάκελος υγείας και ο ψηφιακός μετασχηματισμός των υπηρεσιών υγείας, η καταπολέμηση των διακρίσεων και ο εξορθολογισμός- ενίσχυση των κοινωνικών επιδομάτων.

4.Ιδιωτικές Επενδύσεις και Μετασχηματισμός της Οικονομίας, με 4 δισ. ευρώ (24% του συνόλου των επιδοτήσεων). Μεταξύ άλλων, προβλέπεται η πλήρης κωδικοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας, ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης, η καταπολέμηση του ξεπλύματος του μαύρου χρήματος και της διαφθοράς, η επιτάχυνση στην απονομή της δικαιοσύνης, η δημιουργία Γραφείου Πιστώσεων και Παρατηρητηρίου Πιστωτικής Επέκτασης (για να αποφευχθεί η αύξηση των κόκκινων δανείων), η προώθηση της έρευνας και καινοτομίας και η σύνδεση της έρευνας των πανεπιστημίων με την παραγωγή.

Στα ανωτέρω ποσά, πρέπει να προστεθούν 3 δισ. ευρώ από το REACT- EU, για να συμπληρωθούν τα 19,4 δισ. ευρώ των επιδοτήσεων.

Για τα δάνεια, ο κ. Σκυλακάκης ανέφερε ότι θα πρέπει να συμμετέχουν στο ποσό οι τράπεζες και οι ιδιώτες με τουλάχιστον 50%. Θα χρηματοδοτηθούν, η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, η έρευνα και ανάπτυξη, οι εξαγωγές, η αύξηση του μέσου μεγέθους των επιχειρήσεων, τα επιχειρηματικά πάρκα και σημαντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος. Έφερε δε ως παραδείγματα, τον πολιτισμό, τους οδικούς άξονες, τα οικοσυστήματα επιχειρηματικότητας και εκπαίδευσης και τη βελτίωση και προώθηση των ιδιωτικών επενδύσεων και εξαγωγών.?

Κοινή δήλωση Τσακαλώτου, Χαρίτση και Αχτσιόγλου

Σε κοινή δήλωση του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου και Συντονιστή Οικονομικού Κύκλου του ΣΥΡΙΖΑ, του Τομεάρχη Ανάπτυξης και Επενδύσεων και της Τομεάρχη Οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτου, Αλέξη Χαρίτση και  Έφης Αχτσιόγλου αντιστοίχως, αναφέρεται: 

"Η παρουσίαση του σχεδίου για αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης επιβεβαιώνει για ακόμη μια φορά ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη κινείται με ένα σαφές νεοφιλευθερο πρόγραμμα, υπονομεύοντας τις αναπτυξιακές δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας για τα επόμενα χρόνια. Πιστοί στην μέχρι τώρα τακτική της fast track νομοθέτησης, ερήμην της κοινωνίας, προανήγγειλαν την προσχηματική διαβούλευση που επιφυλάσσουν σε ένα σχέδιο που έχει ήδη κατατεθεί και θα δεσμεύσει τη χώρα τα επόμενα χρόνια. 

Σαν να μην έβγαλαν κανένα συμπέρασμα από τη δεκαετή οικονομική κρίση και την πανδημία του κορονοϊού, παρουσίασαν μια έκθεση νεοφιλελεύθερων ιδεών, όπου στα σημεία που δεν είναι σκόπιμα ασαφές και γενικόλογο, είναι πιστό αντίγραφο της έκθεσης Πισσαρίδη. Την οποία μάλιστα παρουσιάζουν ως δήθεν ουδέτερη, αποκρύπτοντας επιμελώς ότι ακολουθεί πιστά το ίδιο μοντέλο που εφαρμόστηκε και κατά την «καλή» εποχή της ελληνικής οικονομίας που οδήγησε στα μνημόνια με τα γνωστά καταστροφικά αποτελέσματα.

Το σχέδιο επαναλαμβάνει για άλλη μια φορά τις γνωστές ιδεοληψίες: οι ανισότητες θα μειωθούν από μόνες τους λόγω της αύξησης της παραγωγικότητας και της συνεπακόλουθης ανάπτυξης. Έτσι δεν λαμβάνει ουσιαστικά μέτρα για την άμβλυνσή τους. Τουναντίον, στον πυρήνα του βρίσκονται μέτρα που θα πλήξουν τους εργαζόμενους, τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, δημιουργώντας συνθήκες μίας βίαιης αναδιάρθρωσης της αγοράς προς όφελος μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων. Στην αγορά εργασίας, όπου η κυβέρνηση έχει ήδη θεσπίσει τις απλήρωτες υπερωρίες, έρχεται η κατάργηση του 8ώρου, η γενίκευση της απλήρωτης εργασίας, η ακραία ελαστικοποίηση. Οι εργαζόμενοι φτωχοποιούνται και στοχοποιούνται γιατί δεν είναι αρκετά «ευέλικτοι» και οι άνεργοι ως «υπεύθυνοι» για την ανεργία τους.

Επίσης, η ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης, που προβλέπεται στο Σχέδιο, θα φέρει νέες περικοπές και ελλείμματα στην κοινωνική ασφάλιση, με χαμένους τους εργαζόμενους και κερδισμένες τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες. Το Σχέδιο επιδιώκει, ακόμα, την ιδιωτικοποίηση δημόσιων δομών και υπηρεσιών. Και στην περίπτωση του συστήματος υγείας, παρότι το κεντρικό συμπέρασμα που κατέδειξε η πρωτοφανής κρίση της πανδημίας είναι η επιτακτική ανάγκη ενίσχυσης και καθολικής πρόσβασης στο ΕΣΥ ως απαράβατου όρου για την προστασία της δημόσιας υγείας και την διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, το μόνο που βρήκαν να πουν είναι η ανάγκη μέτρησης της αποτελεσματικότητάς του.

Συνολικά στο σχέδιο της κυβέρνησης, είναι εντυπωσιακή η σκόπιμη παράβλεψη της σημασίας ενός γενναίου προγράμματος δημοσίων επενδύσεων για την ανάκαμψη της οικονομίας και της αξίας των κοινωνικών υποδομών ως προϋπόθεση για την ανάπτυξη, στοιχεία που αποτελούν πλέον κοινό τόπο διεθνώς.  Ταυτόχρονα, αντί να υποστηρίξουν την προσαρμογή των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων στη νέα πραγματικότητα της πράσινης και ψηφιακής οικονομίας, με προκρούστεια λογική η κυβέρνηση διακηρύσσει ξεκάθαρα ότι αυτές που θα ωφεληθούν από τα ευρωπαϊκά κονδύλια θα είναι επί της ουσίας μόνο οι μεγάλες επιχειρήσεις. Τα σημαντικά κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης πρέπει να αξιοποιηθούν για την ουσιαστική μετάβαση της ελληνικής οικονομίας σε ένα ανθεκτικό, δίκαιο και βιώσιμο παραγωγικό μοντέλο που θα τους περιλαμβάνει όλους. Αυτό απαιτεί η κοινωνία και σε αυτή την κατεύθυνση θα είναι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ που θα παρουσιαστεί το αμέσως επόμενο διάστημα".