RCEP: Η μεγαλύτερη ένωση ελεύθερου εμπορίου στον κόσμο

Δεκαπέντε οικονομίες της περιφέρειας Ασίας-Ειρηνικού προχώρησαν σήμερα στον σχηματισμό της μεγαλύτερης ένωσης ελεύθερου εμπορίου στον κόσμο, συνάπτοντας μια υποστηριζόμενη από το Πεκίνο συμφωνία που αποκλείει την Ουάσινγκτον, η οποία αποχώρησε από αντίστοιχο σύμφωνο κατά τη θητεία του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.

Η υπογραφή της Περιφερειακής Ολοκληρωμένης Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης (Regional Comprehensive Economic Partnership, RCEP), σε σύνοδο στο Ανόι, χαρακτηρίζεται πλήγμα στην ένωση χωρών που προώθησε ο Αμερικανός πρώην Πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα και από την οποία αποχώρησε ο διάδοχος του, Ντόναλντ Τραμπ, το 2017.

Η RCEP μπορεί να ενισχύσει περισσότερο τη θέση της Κίνας ως οικονομικού εταίρου της Νοτιοανατολικής Ασίας, της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας, ωθώντας τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου σε θέση από όπου θα μπορούσε να αποκτήσει περισσότερες δυνατότητες ως προς τη διαμόρφωση των εμπορικών κανόνων στην περιφέρεια.

Οι ΗΠΑ απουσιάζουν από την RCEP και από τη CPTPP, τη συμφωνία που διαδέχθηκε την Trans-Pacific Partnership (TPP) που προώθησε ο Oμπάμα, αφήνοντας τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου έξω από δύο εμπορικές ενώσεις που καλύπτουν την ταχύτερα αναπτυσσόμενη περιοχή του πλανήτη.

Από την άλλη, η RCEP θα βοηθήσει το Πεκίνο να μειώσει την εξάρτησή του από τις υπεράκτιες αγορές και τεχνολογίες, αλλαγή που επιτάχυνε η ρήξη με την Ουάσινγκτον, σημείωσε η Άιρις Πανγκ, οικονομολόγος της ING.

«Παγιώνει τις ευρύτερες περιφερειακές γεωπολιτικές φιλοδοξίες της Κίνας γύρω από τους ‘νέους δρόμους του μεταξιού’ (την πρωτοβουλία Belt and Road)», σχολίασε ο Αλεξάντερ Κάπρι, καθηγητής στη Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης. «Είναι κατά κάποιο τρόπο ένα συμπληρωματικό στοιχείο» αυτού του βασικού εργαλείου στρατηγικής περί επιρροής του Πεκίνου στον κόσμο, δήλωσε ο ίδιος σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο.

Η RCEP περιλαμβάνει τα 10 κράτη-μέλη της Ένωσης Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN), την Κίνα, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Στόχος είναι να μειώσει σταδιακά τους δασμούς σε πολλές περιοχές. Στην RCEP αναλογεί το 30% της παγκόσμιας οικονομίας, το 30% της παγκόσμιας κατανάλωσης και αφορά 2,2 δισεκ. καταναλωτές, απαρίθμησε σήμερα η κυβέρνηση του Βιετνάμ, της χώρας που είναι η οικοδέσποινα της συνόδου.

Σε μια ασυνήθιστη τελετή, που πραγματοποιήθηκε μέσω βιντεοσύνδεσης λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, οι ηγέτες των χωρών της RCEP, με τη σειρά, στάθηκαν πίσω από τους Υπουργούς Εμπορίου, οι οποίοι υπέγραψαν ένας προς έναν αντίγραφα της συμφωνίας και τα οποία στη συνέχεια επέδειξαν θριαμβευτικά στις κάμερες. «Η RCEP σύντομα θα επικυρωθεί από τις υπογράφουσες χώρες και θα τεθεί σε ισχύ, συμβάλλοντας στην οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία της Covid-19», δήλωσε ο Πρωθυπουργός του Βιετνάμ, Νγκουγιέν Σουάν Φουκ.

Για «νίκη της πολυμερούς συνεργασίας και του ελεύθερου εμπορίου» έκανε λόγο ο Κινέζος Πρωθυπουργός, Λι Κετσιάνγκ. «Η υπογραφή της RCEP δεν είναι μόνο ένα επίτευγμα-ορόσημο της περιφερειακής συνεργασίας στην Ανατολική Ασία, αλλά και νίκη της πολυμέρειας και του ελεύθερου εμπορίου», δήλωσε.

Το κινεζικό Υπουργείο Οικονομικών ανέφερε ότι οι δεσμεύσεις της νέας ένωσης περιλαμβάνουν την κατάργηση κάποιων δασμών εντός του γκρουπ, ορισμένων εξ αυτών άμεσα και άλλων σε ορίζοντα 10ετίας.

Δεν έχουν δοθεί ακόμη περισσότερες λεπτομέρειες για το ποια προϊόντα ή ποιες χώρες θα δουν άμεση μείωση των δασμών. «Για πρώτη φορά, η Κίνα και η Ιαπωνία κατέληξαν σε μια διμερή διευθέτηση μείωσης δασμών, πετυχαίνοντας ένα ιστορικό επίτευγμα», ανέφερε το Υπουργείο σε ανακοίνωση, χωρίς να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες.

Η συμφωνία σηματοδοτεί την πρώτη φορά που οι αντίπαλες δυνάμεις της ανατολικής Ασίας – Κίνα, Ιαπωνία και Νότια Κορέα – συμμετέχουν όλες σε συμφωνία ελεύθερου εμπορίου.

Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, παρά το ότι οι ΗΠΑ τέθηκαν εκτός RCEP και το ότι ήταν στην κυβέρνηση που προώθησε την TPP (ήταν αντιπρόεδρος του Ομπάμα), δεν αναμένεται να εντάξει και πάλι την Ουάσινγκτον σύντομα στην TPP, εκτιμούν αναλυτές, καθώς η κυβέρνησή του έχει βασική προτεραιότητα τη διαχείριση της πανδημίας της COVID-19.

Η RCEP «θα βοηθήσει να μειωθούν ή να αρθούν δασμοί σε βιομηχανικά ή αγροτικά προϊόντα και θα καθορίσει τους κανόνες για τη μετάδοση δεδομένων», δήλωσε υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Υπουργείου Βιομηχανίας και Εμπορίου του Βιετνάμ.

Η συμφωνία θα τεθεί σε ισχύ μόλις επαρκής αριθμός χωρών την επικυρώσει εντός των επόμενων δύο ετών, διευκρίνιζε την περασμένη εβδομάδα ο Υπουργός Εμπορίου της Ινδονησίας.

Για την Κίνα, η νέα ένωση, που περιλαμβάνει πολλούς συμμάχους των ΗΠΑ, είναι ένα απροσδόκητο δώρο ως αποτέλεσμα κυρίως της αποχώρησης του Τραμπ από την TPP, υπογράμμισε η Πανγκ της ING.

Η Ινδία αποχώρησε από τις συνομιλίες για την RCEP πέρυσι τον Νοέμβριο αλλά οι ηγέτες της ASEAN είπαν ότι η πόρτα θα παραμείνει ανοικτή για αυτήν.