Κορονοϊός - Νότια Κορέα: γιατροί και φοιτητές έγιναν “ανθρώπινη ασπίδα” για τους πολίτες
Καθώς η πανδημία του κορονοϊού άρχιζε να εξαπλώνεται σαν πυρκαγιά στη Νότια Κορέα στα τέλη Φεβρουαρίου, ο γιατρός Ναμ Χα-τζονγκ έλαβε το προσκλητήριο. Το φύλλο πορείας του έγραφε πως όφειλε να παρουσιαστεί το ίδιο βράδυ στη Ντέγκου. Την πόλη που θα μετατρεπόταν πολύ σύντομα στο επίκεντρο της υγειονομικής κρίσης. Με ελάχιστη εκπαίδευση στη θεραπεία ανθρώπων μολυσμένων από τον SARS-CoV-2, αφού επιδείχθηκε για περίπου δύο ώρες ο ορθός τρόπος χρήσης των μέσων ατομικής προστασίας, ο τριαντάχρονος στάλθηκε να εντοπίσει πιθανά κρούσματα.
Ενώ η χώρα καταλαμβανόταν από τρόμο μπροστά στην COVID-19, ο Ναμ επισκεπτόταν σπίτια, πόρτα-πόρτα, από τα ξημερώματα μέχρι τα μεσάνυχτα, 7 ημέρες την εβδομάδα, με ολόσωμη στολή προστασίας. Έκανε τεστ κυρίως σε μέλη παραθρησκευτικής οργάνωσης που βρέθηκε στην καρδιά του ξεσπάσματος. «Ήμασταν εξαντλημένοι, φοβισμένοι, αισθανόμασταν ότι μας χρησιμοποιούν σαν ασπίδα στη μάχη εναντίον ενός εχθρού για τον οποίο κανένας μας δεν ήξερε τίποτα», αφηγείται ο Ναμ, που πέρασε τρεις εβδομάδες στη Ντέγκου, πόλη 2,4 εκατομμυρίων κατοίκων νοτιοανατολικά της Σεούλ, της πρωτεύουσας.
Μια νοσηλεύτρια κι ένας οδηγός τον συνόδευαν, τον βοηθούσαν να κάνει τεστ στα σπίτια ύποπτων κρουσμάτων. Πολλά μέλη της χριστιανικής αίρεσης απαιτούσαν να κρατηθεί μυστικό ακόμη και το πως τα υπέβαλαν σε εξέταση. Ο Ναμ ήταν υποχρεωμένος να διώχνει περίεργους περίοικους. Ο τριαντάχρονος ήταν ανάμεσα στους 1.900 γιατρούς και φοιτητές ιατρικής που επιτάχθηκαν για 36 μήνες. Διατάχθηκαν να υπηρετήσουν στο εθνικό σύστημα υγείας αντί των ένοπλων δυνάμεων. Η στρατιωτική θητεία παραμένει υποχρεωτική στη Νότια Κορέα, κράτος που από τεχνική άποψη παραμένει σε εμπόλεμη κατάσταση με τη Βόρεια Κορέα, αφού η ένοπλη σύρραξη (1950-’53) δεν τερματίστηκε με συμφωνία ειρήνης, αλλά με ανακωχή.
Έπειτα από οκτώ μήνες στην πρώτη γραμμή της μάχης με τον κορονοϊό, οι νεαροί φοιτητές και γιατροί αυτοί πιστώνονται την επιτυχή εφαρμογή της στρατηγικής των μαζικών, γρήγορων τεστ στις εστίες μόλυνσης και της ιχνηλάτησης των επαφών των ανθρώπων που μολύνθηκαν. Όπως ακριβώς και οι στρατιώτες, δεν είχαν άλλη επιλογή. Πολλοί από αυτούς εξομολογούνται πως νιώθουν ότι ο αγώνας τους δεν αναγνωρίζεται, μολονότι η Νότια Κορέα μπόρεσε να κάνει επίπεδη της καμπύλη της εξάπλωσης, με την κυβέρνηση να δέχεται επαίνους σε διεθνές επίπεδο για τον τρόπο που αντέδρασε.
«Αισθάνομαι πως κάποιοι μας θεωρούν δεδομένους», λέει ο Ναμ, που δουλεύει πλέον σε αντιδραστήριο στην Οκτσάν, δύο ώρες με το αυτοκίνητο νότια της Σεούλ.
Η άρνηση εκτέλεσης των διαταγών θα συνεπαγόταν ποινές: κυρίως την επιμήκυνση της υπηρεσίας, για πενταπλάσιο χρόνο από την ανάπτυξη στις εστίες της πανδημίας, που συνήθως διαρκεί μερικές εβδομάδες. Ειδικοί τονίζουν η Νότια Κορέα οφείλει στη δουλειά αυτών των γιατρών το ότι μπόρεσαν να γίνουν ως εδώ 2,5 εκατομμύρια τεστ — επί του συνόλου των 50 εκατομμυρίων κατοίκων της — και να εφαρμόσει το πρόγραμμα διεξοδικής ιχνηλάτησης των επαφών των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων. Οι γιατροί αυτοί είναι «απόλυτα απαραίτητοι», εξηγεί ο Παρκ Γιουν-χιάουνγκ, ειδικός στην προληπτική ιατρική σε ιδιωτικό πανεπιστήμιο στην πόλη Ατάν. Όμως, προσθέτει, «η κοινή γνώμη δεν εκτιμά το έργο τους, διότι νομίζει ότι η υπηρεσία που προσφέρουν είναι αυτονόητη».
Περίπου χίλιοι γιατροί έκαναν εναλλασσόμενη υπηρεσία στη Ντέγκου τον Μάρτιο για να τεθεί υπό έλεγχο το ξέσπασμα. Η πόλη κατέγραφε τότε τον υψηλότερο αριθμό κρουσμάτων μόλυνσης εκτός Κίνας. Η δουλειά τους επέτρεψε να τετραπλασιαστούν τα τεστ που διενεργούνταν σε ημερήσια βάση, σημειώνει στέλεχος της Ένωσης Γιατρών του Εθνικού Συστήματος Υγείας της Νότιας Κορέας.
Σε πιο φυσιολογικές εποχές, η δουλειά του γιατρού που εργάζεται στον δημόσιο τομέα συνήθως είναι απλή ρουτίνα: γράφει φάρμακα για την πίεση σε ηλικιωμένους, κάνει εμβόλια σε λιγοστούς ασθενείς. Αλλά τώρα, με δεκάδες νέα κρούσματα μόλυνσης από τον κορονοϊό καθημερινά, οι επιταγμένοι γιατροί και εκπαιδευόμενοι γιατροί, που παίρνουν κατά μέσον όρο μισθό 2,5 εκατομμυρίων γουόν (2.200 δολαρίων), είναι αυτοί που κάνουν τα τεστ σε περίπου τα μισά από τα 600 εξεταστικά κέντρα στης χώρας. Πολλοί είναι πλέον ειδικοί στην ιχνηλάτηση επαφών, ενώ αρκετές εκατοντάδες επανδρώνουν τα κέντρα φροντίδας ασθενών με ελαφριά συμπτώματα της COVID-19.
Πάντα σε ετοιμότητα να σταλούν σε νέες εστίες, μπορεί να σταλούν επίσης σε αεροδρόμια και να αναλαμβάνουν ρόλο αξιωματικών καραντίνας, ώστε να αποτρέπεται η ελεύθερη είσοδος στη χώρα ταξιδιωτών από το εξωτερικό που έχουν προσβληθεί. «Τον ρόλο μας οι περισσότεροι τον αγνοούν», λέει ο Τσέι Σέουνγκ-τζιν, ένας από τους επιταγμένους γιατρούς που υπηρέτησε έξι εβδομάδες σε εξεταστικό κέντρο δίπλα στο αεροδρόμιο Ιντσόν της Σεούλ. «Η δουλειά μας ποτέ δεν μειώθηκε», προσθέτει ο 32χρονος, ο οποίος θα ολοκληρώσει την υπηρεσία τον Απρίλιο. «Ανησυχώ μόνιμα ότι θα υπάρξει έκρηξη των κρουσμάτων ανά πάσα στιγμή». Έχει πάψει να ελπίζει και να εύχεται «πως θα τελειώσει σύντομα όλο αυτό», παραδέχεται.
