Στεφανιαία νόσος: η καθημερινή ζωή μετά το έμφραμα
Γενικά, είναι λάθος να συνταξιοδοτείται ο ασθενής µετά το έµφραγµα. Η απραξία και η ακινησία είναι καταστροφικές τόσο από ψυχικής πλευράς, όσο και από πλευράς εξέλιξης της καρδιοπάθειας. Κανόνας για τους περισσότερους ασθενείς είναι να συνεχίσουν την εργασία τους. Σπάνια ο ασθενής είναι αναγκασµένος να αλλάξει εργασία. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει η εργασία του να είναι πολύ βαριά και οι δοκιµασίες (tests) στις οποίες υποβάλλεται από τον καρδιολόγο του να δείξουν ότι, εκτός από το έµφραγµα, υπάρχουν και άλλα προβλήµατα στην καρδιά του.
Η ανάπαυση είναι αναγκαία. Η χαλάρωση και ο απογευµατινός ύπνος αναζωογονούν και ενδυναµώνουν τον οργανισµό σε τέτοιο βαθµό, που του επιτρέπουν να αισθανθεί δυνατός για να εργαστεί ξανά 2-3 ώρες το βράδυ. Πρέπει επίσης να αποφεύγεται η υπερπροσπάθεια, είτε αφορά την εργασία είτε τη σωµατική άσκηση, ιδιαίτερα µάλιστα όταν η υπερπροσπάθεια συνοδεύεται από stress. Με τίποτα όµως δεν θα πρέπει να εγκαταλείπονται η άσκηση, η κοινωνική ζωή και γενικά οι δηµιουργικές δραστηριότητες. Η φυσιολογική δραστηριότητα σε συνδυασµό µε την ψυχική και τη σωµατική χαλάρωση αποτελούν τον χρυσό κανόνα συµπεριφοράς ενός καρδιοπαθούς. Στο πλαίσιο της χαλάρωσης εντάσσεται ο ήρεµος, βαθύς νυκτερινός ύπνος. Σε πολλές περιπτώσεις ο καρδιολόγος συστήνει στον ασθενή του να υποβάλλεται σε συγκεκριµένη σωµατική άσκηση, συνήθως περισσότερο από ό,τι είχε πριν από την καρδιακή προσβολή. Ο τρόπος και το είδος της άσκησης (γυµναστικής) καθορίζονται µε βάση την απόδοση που είχε ο ασθενής κατά τη δοκιµασία κοπώσεως στην οποία τον υπέβαλε ο γιατρός του.
Το βάδισµα είναι υποχρεωτικό και δεν πρέπει να είναι λιγότερο από δύο χιλιόµετρα την ηµέρα. Στο πλαίσιο του βαδίσµατος περιλαµβάνεται η χρήση του κυλιόµενου τάπητα στο σπίτι. Με το βάδισµα και την κινητοποίηση όλου του µυϊκού συστήµατος απελευθερώνονται θροµβολυτικοί και αντιφλεγµονώδεις παράγοντες, οι οποίοι αντιστρατεύονται την αρτηριοσκλήρυνση και τη θρόµβωση των αρτηριών. Έτσι απεδείχθη ότι το βάδισµα δεν είναι απλώς ένα είδος σωµατικής άσκησης, αλλά ένα ουσιαστικό φάρµακο για τον ασθενή.
Τέλος, µεγάλη σηµασία για τον άρρωστο που πέρασε έµφραγµα του µυοκαρδίου έχει ο νυκτερινός ύπνος (διάρκειας 6-8 ωρών). Ο ύπνος πρέπει να είναι ήρεµος και βαθύς, ούτως ώστε να επιτρέπει στον ασθενή να ξυπνά µε ακµαίες τις δυνάµεις, για να µπορέσει να πραγµατοποιήσει όλο το πρόγραµµα της επόµενης ηµέρας.
Μέτρα πρόληψης µετά το έµφραγµα
Ο ασθενής συνήθως διερωτάται: Μήπως ύστερα από ό,τι έπαθα θα πρέπει να ξεκουράζοµαι όλο τον υπόλοιπο χρόνο όταν τελειώνω τη δουλειά µου; Αναµφισβήτητα όχι.
Όµως µια λογική ξεκούραση είναι σαφώς αναγκαία. Η ανάπαυση (ύπνος, µουσική, χαλάρωση) τουλάχιστον επί δύο ώρες µετά το τέλος της δουλειάς είναι απαραίτητη. Μετά την ανάπαυση, η δηµιουργικότητα και η κοινωνική ζωή χρειάζονται στον καρδιοπαθή το ίδιο όπως σε κάθε άλλο άνθρωπο.
Έτσι, συμπερασματικά:
- Είναι λάθος να συνταξιοδοτείται ο ασθενής μετά το έμφραγμα.
- Κάθε καρδιοπαθής που εργάζεται τις πρωινές ώρες πρέπει να έχει υποχρεωτικά δίωρη διακοπή της εργασίας του.
- Στο πλαίσιο της ψυχικής χαλάρωσης εντάσσεται ο ήρεμος και βαθύς νυκτερινός ύπνος, ο οποίος διασφαλίζει μια καλή επόμενη ημέρα από πλευράς οργανισμού και ψυχικής κατάστασης του ασθενούς.
*Άρθρο του Ηλία Μ. Τσούγκου, Καρδιολόγου, Διευθυντή ΣΤ’ Καρδιολογικής Κλινικής, ΥΓΕΙΑ.
