Άσθμα: Συμπτώματα, διάγνωση και θεραπεία

Το άσθμα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης πάθηση του αναπνευστικού συστήματος που ταλαιπωρεί πολύ μεγάλο αριθμό ασθενών. Περίπου 300 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν απο άσθμα, ενώ σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, στην Ελλάδα το 8,6% του γενικού πληθυσμού πάσχει απο άσθμα και αυτό αφορά όλες τις ηλικίες, απο παιδιά μέχρι υπερήλικες.

Η νόσος εμφανίζεται με εξάρσεις και υφέσεις. Τα συμπτώματα με τα οποία εκδηλώνεται είναι βήχας, συριγμός και βάρος ή πόνος στο στήθος. Τα συμπώματα αυτά μπορεί να υπάρχουν μεμονωμένα ή να συνυπάρχουν.

Ο μηχανισμός ο οποίος ευθύνεται για την εμφάνιση των συμπτωμάτων αυτών είναι η παροδική στένωση των βρόγχων, υπερπαραγωγή βλέννης και οίδημα του τοιχώματός τους, λόγω φλεγμονής, με αποτέλεσμα η κίνηση του αέρα μέσω αυτών να δυσχεραίνεται και να εκδηλώνεται δύσπνοια, βήχας και συριγμός.

Τα συμπτώματα του άσθματος εμφανίζονται όταν διάφορα ερεθίσματα επιδρούν στον οργανισμό. Τα ερεθίσματα αυτά μπορεί να είναι αλλεργιογόνα (π.χ γύρη, μούχλα, τρίχωμα ζώων), ακάρεα, ιογενείς λοιμώξεις, έντονες μυρωδιές, αλλά και έντονα συναισθήματα, υγρασία, φάρμακα, τροφές, έκθεση σε καπνό, άσκηση και αλλαγές θερμοκρασίας.

Η διάγνωση του άσθματος γίνεται κυρίως απο την κλινική εικόνα του ασθενούς και επιβεβαιώνεται απο την σπιρομέτρηση, η οποία είναι μια ειδική εξέταση του αναπνευστικού συστήματος και την ροομέτρηση. Όταν κρίνεται απαραίτητο γίνονται ειδικά τέστ για τον καθορισμό του αλλεργιογόνου.

Η πρώτη και κύρια θεραπεία της νόσου είναι η αποφυγή, όσο αυτό είναι δυνατόν, των ερεθιστικών παραγόντων, οι οποίοι μπορεί να πυροδοτούν το άσθμα, ενώ παράλληλα συστήνονται φάρμακα και συνδυασμοί φαρμάκων τα οποία βοηθούν στην βελτίωση των συμπτωμάτων, και της ποιότητας της ζωής των ασθαματικών ασθενών.

Το άσθμα αξιολογείται συνήθως απο τέσσερις παραμέτρους: τα ημερήσια συμπτώματα, τις νυχτερινές αφυπνίσεις λόγω ενοχλημάτων, την ανάγκη λήψης ανακουφιστικού φαρμάκου επιπλέον της σταθερής αγωγής και απο την επίδραση της πάθησης στην φυσική δραστηριότητα του ασθενούς.

Από το 1998 έχει καθιερωθεί η παγκόσμια ημέρα άσθματος απο την Παγκόσμια Πρωτοβουλία για το άσθμα με την συνδρομή της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας την 7η Μαΐου, προκειμένου να ενημερωθεί όσο τον δυνατόν περισσότερο, ο κόσμος για την τόσο συχνή πάθηση του αναπνευστικού συστήματος και να καταφέρουν οι ασθματικοί με την κατάλληλη θεραπεία, να εξασφαλίσουν μια φυσιολογική ζωή.

 *Άρθρο της Θεμελίνας Βουδούρη - Προεστού, Πνευμονολόγου - Διευθύντριας Γ΄ Πνευμονολογικής Κλινικής Metropolitan General.