Proxima b: ο εξωπλανήτης με μέγεθος όσο η Γη

Επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Γενεύης και άλλοι αστρονόμοι επιβεβαίωσαν την ύπαρξη ενός εξωπλανήτη (Proxima b) γύρω από το κοντινότερο στη Γη άστρο, τον Εγγύτατο του Κενταύρου (Proxima Centauri), που βρίσκεται σε απόσταση 4,2 ετών φωτός από τον Ήλιο.

Η επιβεβαίωση του εξωπλανήτη έγινε με το ελβετικό φασματογράφο ακριβείας Espresso, που είναι εγκατεστημένος στο Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (VLT) του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου (ESO) στη Χιλή. Ο εξωπλανήτης έχει το μέγεθος περίπου της Γης, με μάζα μόνο 1,17 φορές μεγαλύτερη, και βρίσκεται στη φιλόξενη για ζωή ζώνη του άστρου του, γύρω από το οποίο ολοκληρώνει μια τροχιά κάθε 11,2 μέρες (η διάρκεια του έτους του).

Η αρχική ανακάλυψη του Proxima b είχε γίνει πριν τέσσερα χρόνια μέσω ενός παλαιότερου φασματογράφου (HARPS). Ο εν λόγω εξωπλανήτης θεωρείται μια από τις ενδιαφέρουσες ανακαλύψεις που έχουν κάνει οι αστρονόμοι.

Ο Proxima b βρίσκεται περίπου 20 φορές πιο κοντά στο άστρο του από όσο απέχει η Γη από τον Ήλιο, όμως δέχεται περίπου παρόμοια ενέργεια, συνεπώς έχει επιφανειακές θερμοκρασίες που πιθανώς επιτρέπουν την ύπαρξη νερού σε υγρή μορφή, κάτι που –αν όντως συμβαίνει- αυξάνει τις πιθανότητες ανάπτυξης ζωής. Συνεπώς ο συγκεκριμένος κοντινός εξωπλανήτης αποτελεί ιδανικό υποψήφιο για αναζήτηση ιχνών ζωής.

Όμως, από την άλλη, το άστρο του Εγγύτατου είναι ένας ενεργός ερυθρός νάνος που «βομβαρδίζει» τον εξωπλανήτη του με ακτίνες-Χ. Ο Proxima b δέχεται περίπου 400 φορές μεγαλύτερη ακτινοβολία-Χ από ό,τι η Γη. Το ερώτημα για τους επιστήμονες είναι αν ο εξωπλανήτης διαθέτει ατμόσφαιρα που λειτουργεί ως ασπίδα προστασίας απέναντι στις ακτίνες-Χ. Αν υπάρχει ατμόσφαιρα, το δεύτερο σημαντικό προς διερεύνηση ζήτημα είναι αν αυτή διαθέτει χημικά στοιχεία (π.χ. οξυγόνο) που ευνοούν την ανάπτυξη της ζωής, τουλάχιστον όπως την ξέρουμε στο δικό μας πλανήτη. Τα ισχυρότερα τηλεσκόπια του μέλλοντος θα επιχειρήσουν να δώσουν απαντήσεις.

Στο μεταξύ, οι αστρονόμοι, κάνοντας τις νέες μετρήσεις ακριβείας για τον Proxima b, οι οποίες επιβεβαίωσαν την ύπαρξη του, ανακάλυψαν ένα δεύτερο σήμα στα δεδομένα των παρατηρήσεων, που πιθανώς παραπέμπουν στην παρουσία ενός δεύτερου εξωπλανήτη, με μάζα πολύ μικρότερη της Γης.