Νέα ανακάλυψη για το μελάνωμα και το αθρώπινο γονιδίωμα

Μια μεγάλη διεθνής ομάδα συνεργαζόμενων επιστημόνων, μεταξύ των οποίων Έλληνες και Κύπριοι, ανακάλυψε νέες περιοχές του ανθρώπινου γονιδιώματος που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης μελανώματος, υπερδιπλασιάζοντας έτσι τον συνολικό αριθμό των γνωστών γενετικών παραγόντων, που εμπλέκονται σε αυτή την επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος.

Οι επιστήμονες από 115 ερευνητικούς φορείς, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή Μάθιου Λο του βρετανικού Πανεπιστημίου του Λιντς, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό γενετικής «Nature Genetics», εντόπισαν 31 νέες γενετικές περιοχές και επιβεβαίωσαν άλλες 21 γνωστές από προηγούμενες μελέτες, ανεβάζοντας σε 52 τον αριθμό τους.

Το μελάνωμα ξεκινά στα κύτταρα του δέρματος που παράγουν την ουσία μελανίνη (εξ ου και το όνομα της νόσου). Οι ελιές στο δέρμα δημιουργούνται από τα ίδια κύτταρα, γι' αυτό η ύπαρξη πολλών ελιών αποτελεί παράγοντα κινδύνου για μελάνωμα. Περίπου 350.000 περιπτώσεις μελανώματος καταγράφονται κάθε χρόνο διεθνώς, οδηγώντας σε σχεδόν 60.000 θανάτους. Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι ρίχνοντας περισσότερο φως στο γενετικό υπόβαθρο της νόσου, θα μπορέσουν να την αντιμετωπίσουν πιο αποτελεσματικά στο μέλλον.

Όπως είπε ο δρ Λο, «δύο από τις νέες γενετικές περιοχές που ανακαλύψαμε ότι συνδέονται με το μελάνωμα, είχαν προηγουμένως συσχετισθεί με αυτοάνοσες διαταραχές. Αυτό παρέχει νέες ενδείξεις πως το ανοσοποιητικό σύστημα παίζει σημαντικό ρόλο στην εκδήλωση μελανώματος σε ένα άνθρωπο».

Οι ερευνητές ανέλυσαν το DNA 37.000 ασθενών που είχαν διαγνωστεί με μελάνωμα και το σύγκριναν με το DNA σχεδόν 400.000 ανθρώπων, χωρίς ιστορικό του συγκεκριμένου καρκίνου. Το δείγμα πληθυσμού ήταν τριπλάσιο από κάθε άλλη γενετική μελέτη του μελανώματος έως τώρα. Στο παρελθόν οι σχετικές μελέτες είχαν εστιάσει κυρίως σε ανθρώπους από τη δυτική και βόρεια Ευρώπη, οι οποίοι έχουν λευκότερο δέρμα και κινδυνεύουν περισσότερο από καρκίνο του δέρματος. Η νέα γενετική ανάλυση περιέλαβε και πληθυσμούς από τη Μεσόγειο.

Οι ερευνητές τόνισαν ότι η μελέτη επιβεβαίωσε τη σημασία της προστασίας του δέρματος από την υπεριώδη ακτινοβολία του Ήλιου ιδίως μεταξύ 10 το πρωί και 4 το απόγευμα, με τη χρήση αντηλιακού, προστασίας από ρούχα ή καταφυγής στη σκιά.

Από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν τρεις ερευνητές (Αλέξανδρος Στρατηγός, Ειρήνη Στεφανάκη και Κατερίνα Κυπραίου) του Τμήματος Δερματολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Νοσοκομείου «Ανδρέας Συγγρός», καθώς και ο Ευάγγελος Ευαγγέλου (Τμήματα Επιδημιολογίας των Πανεπιστημίων Ιωαννίνων και Imperial Λονδίνου).