Διάσειση: Ποια είναι τα συμπτώματα-κλειδιά;
Διάσειση είναι η προσωρινή διαταραχή της εγκεφαλικής λειτουργίας μετά από κάκωση της κεφαλής. Η διαταραχή της εγκεφαλικής λειτουργίας προκύπτει από την παροδική διακοπή της φυσιολογικής λειτουργίας των συνάψεων των εγκεφαλικών κυττάρων. Η διάσειση είναι η συχνότερη μορφή εγκεφαλικής κάκωσης.
Τα συμπτώματα της εγκεφαλικής διάσεισης ποικίλλουν από ασθενή σε ασθενή. Τις περισσότερες φορές εμφανίζονται αμέσως μετά την κάκωση και διαρκούν συνήθως από μερικές ημέρες έως και λίγες εβδομάδες. Μερικά συμπτώματα μπορεί να εμφανισθούν μερικές ημέρες αργότερα από την κάκωση. Η διάσειση συνήθως δεν συνοδεύεται με απώλεια των αισθήσεων (λιποθυμία) κατά την κάκωση. Στην πραγματικότητα η απώλεια των αισθήσεων συμβαίνει σε λιγότερο από το 10% των περιπτώσεων και εάν συμβεί δεν ξεπερνά τα 30 λεπτά της ώρας.
Χαρακτηριστικό σύμπτωμα της διάσεισης είναι η μετατραυματική αμνησία, δηλαδή η αδυναμία ανάκλησης στην μνήμη γεγονότων τα οποία συνέβησαν μετά την εγκεφαλική κάκωση. Η μετατραυματική αμνησία διαρκεί λιγότερο από 24 ώρες. Ο πονοκέφαλος είναι πολύ συχνό σύμπτωμα.
Άλλα συμπτώματα είναι η ζάλη, η ναυτία, οι έμετοι, η αστάθεια βάδισης, οι εμβοές στα αυτιά, η ευαισθησία στο φως, η θολερότητα στην όραση και η διπλωπία.
Μπορεί επίσης να προκύψουν διανοητικές διαταραχές όπως σύγχυση, αποπροσανατολισμός, δυσκολία στην συγκέντρωση και την προσοχή, καθώς και συναισθηματικές διαταραχές όπως η απώλεια ενδιαφέροντος για αγαπημένες ενασχολήσεις.
Τα συμπτώματα υποχωρούν σε 7 έως 10 ημέρες στο 80 % των περιπτώσεων. Σε περίπου 10% των περιπτώσεων συμπτώματα όπως ο πονοκέφαλος, η ζάλη, η δυσκολία στην συγκέντρωση και την προσοχή, η ευερεθιστότητα και οι διαταραχές του ύπνου διαρκούν για πολλές εβδομάδες ή και μήνες και κάποια από αυτά μπορεί να παραμείνουν για πάντα. Η κατάσταση αυτή καλείται “μεταδιασεισικό σύνδρομο”.
Διάγνωση - Αντιμετώπιση
Η διάγνωση βασίζεται στο ιστορικό, στην συμπτωματολογία και στις απεικονίσεις. Η συντριπτική πλειονότητα των ασθενών με διάσειση έχουν φυσιολογική Αξονική Τομογραφία εγκεφάλου. Η Μαγνητική Τομογραφία μπορεί μερικές φορές να αναδείξει τραυματικές βλάβες εγκεφάλου (αιμορραγικά και μη αιμορραγικά στοιχεία) οι οποίες δεν είναι εμφανείς στην Αξονική Τομογραφία. Στους ασθενείς με διάσειση συνιστάται ανάπαυση τόσο φυσική όσο και διανοητική, έως ότου υποχωρήσουν πλήρως όλα τα συμπτώματα. Η επαναφορά στις καθημερινές φυσικές δραστηριότητες πρέπει να είναι βαθμιαία προς αποφυγή υποτροπής των συμπτωμάτων. Η φυσική ανάπαυση περιλαμβάνει περιορισμό της σωματικής δραστηριότητας και επαρκή ύπνο. Η διανοητική ανάπαυση περιλαμβάνει περιορισμό δραστηριοτήτων που απαιτούν προσοχή και συγκέντρωση όπως ενασχόληση με υπολογιστές, διάβασμα, παιχνίδια video και παρακολούθηση του σχολείου. Εάν χρειασθεί φαρμακευτική αγωγή αυτή μπορεί να είναι παρακεταμόλη για τους πονοκεφάλους, αντικαταθλιπτικά για την κατάθλιψη και υπναγωγά για τις διαταραχές του ύπνου. Εάν τα συμπτώματα επιδεινωθούν τις πρώτες 72 ώρες μετά την διάσειση οι ασθενείς πρέπει να επανεξετασθούν.
Πρόγνωση
Η πρόγνωση της διάσεισης είναι εξαιρετικά καλή δεδομένου ότι τα συμπτώματα στην συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων υποχωρούν γρήγορα. Επανειλημμένες - πολλαπλές διασείσεις έχουν συσσωρευτική τραυματική δράση και εγκυμονούν τον κίνδυνο ανάπτυξης αργότερα της χρόνιας τραυματικής εγκεφαλοπάθειας. Η χρόνια τραυματική εγκεφαλοπάθεια χαρακτηρίζεται από διαταραχές της μνήμης, επιβράδυνση των διανοητικών λειτουργιών και κατάθλιψη. Σε σοβαρές περιπτώσεις εκδηλώνεται διαταραχή της κινητικότητας και τρόμος όπως στην νόσο Parkinson. Έχει αποδειχθεί ότι πάνω από τρείς διασείσεις συνοδεύονται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης διαταραχών μνήμης και πρώιμης εμφάνισης της νόσου Alzheimer.
*Άρθρο του Παναγιώτη Σιούτου, Αναπλ. Διευθυντή Α’ Νευροχειρουργικής Κλινικής ΥΓΕΙΑ.
