Κατευθυντήριες γραμμές από την Κομισιόν για τη διαχείριση των συνόρων
Της Μαρίας Αρώνη
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε σήμερα κατευθυντήριες γραμμές προς τα κράτη-μέλη της ΕΕ για μια ολοκληρωμένη και αποτελεσματική διαχείριση των συνόρων για την προστασία της υγείας των πολιτών, διατηρώντας την ακεραιότητα της εσωτερικής αγοράς.
Τις κατευθυντήριες γραμμές παρουσίασαν στους Υπουργούς Υγείας και Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης, η Επίτροπος για θέματα υγείας, Στέλλα Κυριακίδη και η Επίτροπος αρμόδια για εσωτερικές υποθέσεις, Ίλβα Γιόχανσον.
Η Πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε: «Τα μέτρα μας για την περιστολή της εξάπλωσης του κορονοϊού θα είναι αποτελεσματικά μόνο εάν συντονιστούμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πρέπει να λάβουμε έκτακτα μέτρα για την προστασία της υγείας των πολιτών μας. Αλλά ας διασφαλίσουμε ότι τα αγαθά και οι βασικές υπηρεσίες θα συνεχίσουν να εισρέουν στην εσωτερική μας αγορά. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να αποτραπεί η έλλειψη ιατρικού εξοπλισμού ή τροφίμων. Δεν είναι μόνο ένα οικονομικό ζήτημα: η ενιαία μας αγορά αποτελεί βασικό μέσο ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Είμαι σε συζητήσεις με όλα τα κράτη-μέλη, ώστε να αντιμετωπίσουμε μαζί αυτήν την πρόκληση, ως Ένωση».
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά την προστασία της υγείας των ανθρώπων, η Επιτροπή συστήνει προς τα κράτη-μέλη τα εξής:
«Τα άτομα που εντοπίζονται με κίνδυνο διάδοσης του COVID-19 πρέπει να έχουν πρόσβαση στην κατάλληλη υγειονομική περίθαλψη, είτε στη χώρα άφιξης είτε στη χώρα αναχώρησης, και αυτό πρέπει να συντονίζεται μεταξύ των δύο.
Όλοι όσοι εισέρχονται σε εθνικό έδαφος μπορούν να υπόκεινται σε υγειονομικούς ελέγχους χωρίς επίσημη εισαγωγή ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα. Η διαφορά μεταξύ των συνήθων υγειονομικών ελέγχων και των συνοριακών ελέγχων είναι η δυνατότητα άρνησης εισόδου σε μεμονωμένα άτομα. Δεν πρέπει να απαγορεύεται η είσοδος σε άτομα που είναι άρρωστα, αλλά να έχουν πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη.
Τα κράτη-μέλη μπορούν να επανεισάγουν ελέγχους στα εσωτερικά σύνορα για λόγους δημόσιας τάξης, οι οποίοι, σε εξαιρετικά κρίσιμες καταστάσεις, ενδέχεται να περιλαμβάνουν τη δημόσια υγεία. Οι εν λόγω συνοριακοί έλεγχοι θα πρέπει να οργανωθούν κατά τρόπο που να αποφεύγεται ο συνωστισμός (ουρές), οι οποίες ενδέχεται να αυξήσουν την εξάπλωση του ιού. Τα κράτη-μέλη θα πρέπει να συντονίζουν τη διεξαγωγή ελέγχων υγείας μόνο στη μία πλευρά των συνόρων.
Όλοι οι συνοριακοί έλεγχοι θα πρέπει να εφαρμόζονται αναλογικά και με την δέουσα προσοχή στην υγεία των ανθρώπων. Τα κράτη μέλη πρέπει πάντοτε να δέχονται τους δικούς τους πολίτες και κατοίκους και να διευκολύνουν τη διέλευση άλλων πολιτών της ΕΕ και κατοίκων που επιστρέφουν στην πατρίδα τους. Ωστόσο, μπορούν να λάβουν μέτρα, όπως η απαίτηση μιας περιόδου αυτο-απομόνωσης, εάν το ίδιο απαιτείται και στους δικούς τους υπηκόους.
Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διευκολύνουν τη διέλευση των εργαζομένων, ιδίως αλλά όχι μόνο εκείνων που εργάζονται στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και των τροφίμων, καθώς και άλλες βασικές υπηρεσίες (π.χ. φροντίδα παιδιών, φροντίδα ηλικιωμένων, κρίσιμο προσωπικό για υπηρεσίες κοινής ωφέλειας)».
Εξάλλου, για να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη ροή βασικών αγαθών και υπηρεσιών, η Επιτροπή συστήνει στα κράτη-μέλη τα εξής:
«Η ελεύθερη κυκλοφορία των αγαθών είναι ζωτικής σημασίας για τη διαθεσιμότητα των αγαθών. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για βασικά αγαθά όπως η προμήθεια τροφίμων, συμπεριλαμβανομένου του ζωικού κεφαλαίου, για το ζωτικής σημασίας ιατρικό και προστατευτικό εξοπλισμό και για τις προμήθειες. Γενικότερα, τα μέτρα ελέγχου δεν πρέπει να προκαλέσουν σοβαρές διαταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού, στις βασικές υπηρεσίες γενικού συμφέροντος και στις εθνικές οικονομίες και στην οικονομία της ΕΕ στο σύνολό της. Τα κράτη-μέλη πρέπει να ορίσουν λωρίδες προτεραιότητας για τις εμπορευματικές μεταφορές (π.χ. μέσω “πράσινων λωρίδων”).
Στο ίδιο πνεύμα, η ασφαλής μετακίνηση των εργαζομένων στον τομέα των μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των οδηγών φορτηγών και τρένων, των πιλότων και των αεροσκαφών, αποτελεί βασικό παράγοντα για την εξασφάλιση επαρκούς μετακίνησης αγαθών και βασικού προσωπικού.
Δεν θα πρέπει να επιβάλλονται πρόσθετες πιστοποιήσεις στα εμπορεύματα που κυκλοφορούν νόμιμα στην ενιαία αγορά της ΕΕ. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι τα τρόφιμα αποτελούν πηγή μετάδοσης του COVID-19.»
