Εγκυμοσύνη και κιρσοί κάτω άκρων. Τι πραγματικά ισχύει;
Οι περισσότερες γυναίκες συνδέουν την εμφάνιση των κιρσών των κάτω άκρων με την εγκυμοσύνη. Ποια είναι όμως η αλήθεια;
Ποιος ο λόγος εμφάνισης κιρσών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Η σταδιακή αύξηση του μεγέθους του εμβρύου μέσα στην πύελο θεωρείται ότι ασκούν πίεση τοπικά στις μεγάλης διαμέτρου φλέβες και ότι αυτή η πίεση μεταφέρεται στις φλέβες των κάτω άκρων.
Η βασικότερη αιτία εμφάνισης κιρσών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι ότι κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου της κύησης, ο όγκος του αίματος που κυκλοφορεί στο σώμα της γυναικάς θα αυξηθεί κατά 30%. Η μεγαλύτερη ποσότητα αυτού του αποθηκεύεται στα πόδια, των οποίων οι φλέβες αποτελούν κατεξοχήν δεξαμενές αποθήκευσης αίματος στο σώμα.
Επιπρόσθετα, οι ορμόνες που αυξάνονται για διάφορους λόγους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης επιδρούν στο τοίχωμα των φλεβών επιτρέποντας την διάτασή τους με σκοπό την «φιλοξενία» του επιπρόσθετου όγκου αίματος σε αυτές, χωρίς αύξηση της πίεσης του φλεβικού αίματος.
Επομένως κάποιες γυναίκες που εχουν ήπια φλεβική ανεπάρκεια πριν την εγκυμοσύνη αλλά οι κιρσοί τους είναι πολύ μικροί για να τραβήξουν την προσοχή, κατά τη διάρκεια της κύησης θα αντιληφθούν την παρουσία τους καθώς οι κιρσοί τους θα διαταθούν υπο την επίδραση των ορμονών και θα γεμίσουν απο το επιπλέον αίμα που κυκλοφορεί στα πόδια.
Παρατηρήθηκε ότι οι γυναίκες εκείνες που εμφάνισαν κιρσούς κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης τους ήταν γυναίκες που είχαν παθολογική λειτουργία των βαλβίδων στις φλέβες τους κατά την αρχική εξέταση με triplex στην οποία υποβλήθηκαν. Καμία από τις γυναίκες με φυσιολογική λειτουργία των βαλβίδων στις φλέβες τους κατά την αρχική εξέταση με triplex δεν ανάπτυξαν κιρσούς κατά την κύηση.
Μπορεί κανείς να προλάβει την εμφάνιση κιρσών;
Η κατάσταση της φλεβικής κυκλοφορίας των κάτω άκρων βελτιώνεται αρκετά μετά τον τοκετό αν και σπάνια επανέρχεται στην κατάσταση που ήταν πριν τον τοκετό. Συνήθως μετά απο κάθε εγκυμοσύνη, οι κιρσοί επιδεινώνονται όλο και περισσότερο. Έτσι, κάθε επόμενη κύηση αναμένεται να επιβαρύνει όλο και πιο πολύ τη φλεβική κυκλοφορία, η συμπτωματολογία θα είναι πιο ένοχλητική και ο κίνδυνος επιπλοκών μεγαλύτερος.
Οι ελαστικές κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης βοηθάνε πολύ στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και προφυλάσουν απο πιθανές θρομβώσεις. Συνιστάται να τις φοράει κανείς κατά τη διάρκεια της ημέρας, απο το πρωί έως το βράδυ. Στις ελαφριές περιπτώσεις οι κάλτσες ριζομηρίου class I (πίεση 18-22 mmHg στα σφυρά) είναι συνήθως αρκετές ενώ για τις πιο βαρειές περιπτώσεις είναι απαραίτητες πιο ισχυρές κάλτσες class II (πίεση 22-30 mmHg στα σφυρά).
Σε πολύ πιο βαριές περιπτώσεις κιρσών και αν ο αγγειοχειρούργος το κρίνει απαραίτητο μπορεί να προταθεί χρήση αντιπηκτικών σαν επιπρόσθετη προφύλαξη από την εμφάνιση θρόμβωσης.. Τα προφυλακτικά αυτά μέσα είναι απαραίτητο να συνεχιστούν και κατά τον πρώτο μήνα μετά τον τοκετό.
Η θεραπεία των κιρσών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αντενδείκνυται. Η πιο κατάλληλη περίοδος για την έναρξη θεραπείας είναι μετά την πάροδο τριμήνου απο τον τοκετό, όταν δηλαδή η επίδραση της κύησης στις φλέβες θα έχει ελαχιστοποιηθεί και το αποτέλεσμα μιας θεραπείας θα είναι το καλύτερο δυνατό. Η ενδοαυλική θεραπεία των κιρσών με Laser είναι η ενδεδειγμένη επιλογή στις μέρες μας. Είναι γρήγορη, εξαιρετικά ασφαλής και εντελώς ανώδυνη τεχνική ενώ συνδυάζει άριστα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα με την ταχύτερη επιστροφή της ασθενούς στην καθημερινότητα της.
Η καλύτερη θεραπεία όμως είναι η πρόληψη. Η γενικότερη εντύπωση του κόσμου και, δυστυχώς, και πολλών γιατρών είναι ότι θα πρέπει μια γυναίκα να αναβάλλει για αργότερα τη θεραπεία των κιρσών καθώς μια πιθανή εγκυμοσύνη θα τους επαναφέρει. Αυτή η άποψη είναι εντελώς λανθασμένη. Το όφελος της θεραπείας πριν απο μια πιθανή εγκυμοσύνη εξασφαλίζει σημαντικά καλύτερη ποιότητα της καθημερινής ζωής κατά τη διάρκεια της κύησης ενώ παράλληλα ελαχιστοποιεί την πιθανότητα επιπλοκών λόγω προβλημάτων στη φλεβική κυκλοφορία των κάτω άκρων.
*Άρθρο του Κωνσταντίνου Ξηρομερίτη – Aγγειοχειρουργού, Διευθυντή Δ/ Αγγειοχειρουργικής Κλινικής - Eνδοαυλικό Laser Φλεβικών Παθήσεων Metropolitan General.
