Στο “φως” αριστούργημα του Correggio που θεωρείτο χαμένο
Ίσως πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες εξελίξεις στον κόσμο της Ιστορίας της Τέχνης, αυτή που αφορά τον πιθανό εντοπισμό ενός από τα αριστουργήματα της ιταλικής Αναγέννησης που θεωρείτο χαμένο από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Πρόκειται για τη «Μαγδαληνή που διαβάζει ξαπλωμένη» του Correggio, ίσως του σημαντικότερου εκπροσώπου της Σχολής της Πάρμας, στου οποίου τον χρωστήρα οφείλονται τα αριστουργηματικά έργα στον θόλο του Καθεδρικού Ναού της Πάρμας, αλλά και οι παγανιστικές θεές, όπως η 'Δανάη' στη Βίλα Μποργκέζε της Ρώμης. Ένας από τους σπουδαιότερους μελετητές του αναγεννησιακού 'Μαέστρου της ζωγραφικής', ο καθηγητής Ντέιβιντ Εξερτζιάν, ανακάλυψε και μελέτησε τον επανεμφανισθέντα πίνακα και εξέθεσε τα συμπεράσματά του σε ένα εμπεριστατωμένο δοκίμιο, που δημοσίευσε στο Burlingrton Magazine τον περασμένο Ιούλιο.
Μέχρι σήμερα, όλος ο κόσμος της Τέχνης πίστευε πως ο πίνακας που παριστά τη Μαγδαληνή -και θεωρείται επαναστατικός λόγω της στάσης και του νατουραλισμού στην απόδοση του μοντέλου του-, ήταν το αυθεντικό έργο του Correggio, το οποίο εξαφανίσθηκε από την Πινακοθήκη της Δρέσδης το 1945. Ο Εξερτζιάν ανακάλυψε έγγραφο που πιστοποιεί πως ο πίνακας, που αρχικά ανήκε στις συλλογές του δούκα της Μόντενας και κατόπιν κατέληξε στη Δρέσδη, είναι στην ουσία ένα αντίγραφο, διά χειρός του μανιεριστή Τοσκάνου ζωγράφου Αλεσάντρο Αλόρι. Συνεπώς, η ανακάλυψη είναι διπλή: πρώτον, γιατί όχι μόνον ανακαλύφθηκε ξανά ένα χαμένο αριστούργημα, αλλά κυρίως γιατί το θεωρούμενο ως χαμένο αυθεντικό έργο αποκαλύφθηκε πως είναι αντίγραφο, εκτελεσμένο από τον χρωστήρα ενός ζωγράφου κατοπινού αιώνα.
Το άγνωστο έως τώρα έργο που παρουσιάζεται στο Burlington Magazine δεν είναι επίσης ο χαμένος πίνακας της Δρέσδης, διότι είναι ζωγραφισμένο πάνω σε χάλκινη επιφάνεια, ενώ το πρώτο ήταν σε ξύλινη. Επιπλέον, στον ανακαλυφθέντα πίνακα εμφανίζονται στο βάθος λεπτομέρειες με φυτά, ή ένα πλοίο (αναφορά στο θρυλούμενο ταξίδι της Μαγδαληνής στην Προβηγκία), που δεν είναι ορατά στις ασπρόμαυρες φωτογραφίες που έχουμε από το απωλεσθέν έκθεμα της Δρέσδης.
Ο πίνακας που ανακαλύφθηκε ανήκει σε ιδιώτη συλλέκτη και αρχικά θεωρείται πως ανήκε σε μία από τις ισχυρότερες και πιο καλλιεργημένες γυναίκες της ιταλικής Αναγέννησης: στην Ισαβέλλα ντ' Έστε, μαρκησία της Μάντοβας. Η ίδια θρυλείται πως παρήγγειλε τον πίνακα έπειτα από μία επίσκεψή της στο παρεκκλήσι του Σαιντ-Μπομ στη Γαλλία, όπου σύμφωνα με την παράδοση η Μαγδαληνή ασκήτευσε και πέθανε. Κατόπιν πέρασε στην κατοχή της Βιτόρια Κολόνα, μαρκησίας της Πεσκάρας, ποιήτριας και στενής φίλης του Μιχαήλ Άγγελου. Στη συνέχεια, οι πηγές αναφέρουν πως ο πίνακας περιλαμβανόταν στη συλλογή της οικογένειας Γκάντι στη Φλωρεντία, όπου ο Αλεσάντρο Αλόρι ζωγράφισε πολλά αντίτυπά του.
Πλέον, οι ελπίδες όλων εναπόκεινται στην ταυτοποίηση του πίνακα και από τη μελέτη και άλλων ειδικών και την εξέτασή του με τεχνολογικά μέσα, ώστε να σταθεί δυνατόν να εκτεθεί και πάλι στο κοινό.
