Στο “φως” 1000 νέα γονίδια που συνδέονται με την εξυπνάδα

Επιστήμονες από αρκετές χώρες, μεταξύ των οποίων επτά Έλληνες, ανακάλυψαν σχεδόν 1.000 νέα γονίδια που σχετίζονται με τη νοημοσύνη, καθώς και περισσότερα από 500 γονίδια, τα οποία σχετίζονται με το νευρωτισμό.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη Ντανιέλ Ποστχούμα του Ελευθέρου Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό γενετικής "Nature Genetics", ανέλυσαν και συσχέτισαν γενετικά δεδομένα και μετρήσεις νοημοσύνης από σχεδόν 270.000 ανθρώπους.

Βρήκαν έτσι 205 γενετικούς τόπους (περιοχές του γονιδιώματος), από τους οποίους οι 190 ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά, καθώς επίσης 1.016 συγκεκριμένα γονίδια (τα 939 για πρώτη φορά), που σχετίζονται με τη νοημοσύνη.

Η περαιτέρω ανάλυση έδειξε ότι η εξυπνάδα είναι «δίκοπο μαχαίρι» από βιολογική άποψη. Από τη μία, το γενετικό υπόβαθρο για αυξημένη νοημοσύνη σχετίζεται με αυξημένο προσδόκιμο ζωής και με μειωμένο κίνδυνο για την εμφάνιση της νόσου Αλτσχάιμερ, σχιζοφρένειας και της διαταραχής ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ). Από την άλλη όμως, η υψηλή νοημοσύνη συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για αυτισμό, άγχος και κατάθλιψη.

Από ελληνικής πλευράς στη μελέτη συμμετείχαν οι Δημήτρης Αβραμόπουλος (Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς), Πάνος Μπίτσιος (Τμήμα Ψυχιατρικής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης), Στέλλα Γιακουμάκη (Τμήμα Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης), Αλέξανδρος Χατζημανώλης (Τμήμα Ψυχιατρικής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ), Πάνος Ρούσσος (Τμήμα Ψυχιατρικής Ιατρικής Σχολής Όρους Σινά Ν.Υόρκης), Νικόλαος Σμυρνής (Τμήμα Ψυχιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ) και Αριστοτέλης Βοϊνέσκος (Πανεπιστήμιο Τορόντο).

Σε μια ξεχωριστή μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο ίδιο περιοδικό, οι ερευνητές, με επικεφαλής επίσης την Ποστχούμα, ανέλυσαν γενετικά στοιχεία για σχεδόν 450.000 άτομα και βρήκαν πάνω από 500 γονίδια που σχετίζονται με το νευρωτισμό ως χαρακτηριστικό της προσωπικότητας. Η γενετική ανάλυση επιβεβαίωσε ότι οι νευρωτικοί άνθρωποι κινδυνεύουν περισσότερο από αγχωτική διαταραχή, κατάθλιψη, σχιζοφρένεια και άλλες νευροψυχιατρικές παθήσεις.

Μια βασική διαπίστωση ήταν ότι οι αγχώδεις άνθρωποι έχουν γενικά κληρονομήσει μια διαφορετική ομάδα γονιδίων από εκείνη που έχουν όσοι ρέπουν γενετικά στην κατάθλιψη.

Οι ερευνητές εξέφρασαν την αισιοδοξία τους ότι, ρίχνοντας φως στο γενετικό υπόβαθρο της νεύρωσης, θα ανοίξει ο δρόμος για την ανακάλυψη νέων φαρμάκων στο μέλλον.