Που “αναπαύονται” τα διαστημικά σκάφη που πέφτουν στη Γη

Ο εκτός ελέγχου κινεζικός διαστημικός σταθμός Τιανγκόνγκ-1 έπεσε προ ημερών κάπου στον νότιο Ειρηνικό. Από κοσμική σύμπτωση, έπεσε σχετικά κοντά στο μεγαλύτερο διαστημικό νεκροταφείο στον πλανήτη μας, σε εκείνη την περιοχή του μεγαλύτερου ωκεανού της Γης, όπου οι διαστημικές υπηρεσίες όλων των χωρών κατευθύνουν με ελεγχόμενο τρόπο τα κάθε είδους σκάφη ή δορυφόρους τους, που έχουν ολοκληρώσει τον κύκλο της ζωής τους.

Πρόκειται για το Σημείο Νέμο, γνωστό και ως «Ωκεάνιος Πόλος Δυσκολίας Πρόσβασης», μια περιοχή στη μέση του νότιου Ειρηνικού Ωκεανού, που απέχει από την ξηρά και από τους ανθρώπους περισσότερο από κάθε άλλο σημείο στη Γη. Ευρισκόμενο ανάμεσα στην Αυστραλία, στη Νότια Αμερική και στην Ανταρκτική, το Νέμο απέχει πάνω από 2.700 χιλιόμετρα από την κοντινότερη στεριά, που είναι οι Νήσοι Πίτκερν στο βόρεια, μία από τις Νήσους του Πάσχα στα δυτικά και η ανταρκτική Νήσος Μάχερ στα νότια.

Ούτε πλοία, ούτε αεροπλάνα περνάνε από εκεί, ούτε κανένα αξιοθέατο υπάρχει εκτός από σκέτο νερό. Και ακριβώς γι' αυτό, επειδή είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη η πιθανότητα να προξενηθεί οποιαδήποτε υλική ή ανθρώπινη ζημιά, η περιοχή θεωρείται ιδανική για «νεκροταφείο».

Το Σημείο Νέμο -που φέρει το όνομα του διάσημου πλοιάρχου Νέμο του υποβρυχίου «Ναυτίλος» του μυθιστορήματος «20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα» του Ιουλίου Βερν- βρίσκεται στη μέση του πουθενά, αλλά κάθε άλλο παρά άδειο είναι. Τουλάχιστον ο βυθός του, που αποτελεί τον υγρό τάφο μικρών και μεγάλων διαστημοσυσκευών, από δεξαμενές καυσίμων πυραύλων και κατασκοπευτικούς δορυφόρους έως ολόκληρους διαστημικούς σταθμούς.

Περίπου τέσσερα χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια του ωκεανού, το μεγαλύτερο διαστημικό νεκροταφείο φιλοξενεί, αρχής γενομένης από το 1971, το ένα μετά το άλλο τα διαστημικά σκάφη που έπεσαν από τον ουρανό. Εκτιμάται ότι σχεδόν 300 αντικείμενα που πέταξαν κάποτε στο διάστημα, έχουν βουλιάξει στο συγκεκριμένο σημείο κατά τον τελευταίο σχεδόν μισό αιώνα.

Οι περισσότεροι «κάτοικοι» του Σημείου Νέμου, σχεδόν 200, είναι ρωσικής καταγωγής. Όπως ρωσικό είναι και το μεγαλύτερο κατασκεύασμα που αναπαύεται στο βυθό: ο βάρους 140 τόνων διαστημικός σταθμός MIR που «θάφτηκε» εκεί το 2001. Εκεί ακριβώς προγραμματίζεται να καταλήξει και ο τωρινός πολύ μεγαλύτερος Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ISS), όταν ολοκληρώσει την αποστολή του κάποια στιγμή μετά το 2024.