Σκληρό "πόκερ" για την Ουκρανία και το φυσικό αέριο

Μια εβδομάδα αποφασιστικής σημασίας αρχίζει σήμερα για την Ουκρανία, η οποία απειλείται με διακοπή της παροχής του ρωσικού φυσικού αερίου εν μέσω πλήρους αναρχίας στις φιλορωσικές αυτονομιστικές ανατολικές περιοχές και ενώ ο εκλεγμένος πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο πρόκειται να συναντήσει τον Μπαράκ Ομπάμα και ίσως τον Βλαντίμιρ Πούτιν στο περιθώριο διεθνών εορταστικών εκδηλώσεων.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ θα βρεθεί από αύριο, Τρίτη, στην Ευρώπη για την 70η επέτειο της Απόβασης στη Νορμανδία, ένα ταξίδι που σηματοδοτείται από τις ιστορικές συγκρούσεις της Γηραιάς Ηπείρου εν μέσω της ουκρανικής κρίσης.

Η άνοδος της έντασης με τη Ρωσία σχετικά με την Ουκρανία-η ισχυρότερη αναταραχή στην Ευρώπη μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου-θα είναι φανερή σε κάθε σταθμό του Ομπάμα από την Πολωνία ως τη Νορμανδία για τις τελετές της επετείου της 6ης Ιουνίου 1944, καθώς και κατά τη σύνοδο κορυφής της Ομάδας των Επτά (G7) περισσότερο ανεπτυγμένων βιομηχανικών χωρών στις Βρυξέλλες.

Παράλληλα, προβλέπεται να διεξαχθούν σήμερα στις Βρυξέλλες διαπραγματεύσεις της τελευταίας στιγμής καθώς η Ουκρανία αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να διακοπούν από αύριο οι παραδόσεις του ρωσικού φυσικού αερίου, κάτι που θα μπορούσε να διαταράξει τις προμήθειες των ευρωπαϊκών χωρών.

Ο ουκρανός πρωθυπουργός Αρσένι Γιατσενιούκ υποσχέθηκε χθες, Κυριακή, ότι η Ουκρανία θα πληρώσει μέσα σε δέκα ημέρες στη Ρωσία το χρέος της για το φυσικό αέριο, εφόσον οι δύο χώρες καταφέρουν να συμφωνήσουν σήμερα στους όρους ενός νέου συμβολαίου.

Οι συνομιλίες θα αφορούν την τιμή του αερίου, η οποία καθορίσθηκε σ' ένα επίπεδο που δεν έχει αντίστοιχο στην Ευρώπη μετά την άνοδο των φιλοδυτικών στην εξουσία και την οποία οι ουκρανικές αρχές αρνούνται κατηγορηματικά.

«Αν η Ρωσία δεν θέλει αυτό το νέο συμβόλαιο, θα ξανασυναντηθούμε ενώπιον ενός δικαστηρίου στη Στοκχόλμη», δήλωσε ο Γιατσενιούκ όταν ερωτήθηκε από το γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ZDF.

Στις διαπραγματεύσεις που έγιναν την Παρασκευή στο Βερολίνο, το Κίεβο έκανε μια κίνηση ανακοινώνοντας την τακτοποίηση ενός μέρους του χρέους του (786 εκατ. δολάρια από τα 3,5 δισεκ.).

Το ρωσικό υπουργείο Ενέργειας επιβεβαίωσε σήμερα πως έλαβε από την ουκρανική Naftogaz 786,4 εκατ. δολάρια για παραδόσεις φυσικού αερίου. "Οι πληρωμές είναι για το Φεβρουάριο και το Μάρτιο", δήλωσε προς το πρακτορείο Ρόιτερς εκπρόσωπος του υπουργείου.

Οι πρώτες διεθνείς επαφές του Ποροσένκο

Ο φιλοδυτικός δισεκατομμυριούχος Πέτρο Ποροσένκο, ο οποίος εξελέγη στις 25 Μαΐου με περισσότερο από το 54% των ψήφων, πρόκειται να κάνει τη γνωριμία πολλών διεθνών ηγετών πριν ακόμη αναλάβει καθήκοντα, το Σάββατο.

Ο Ποροσένκο θα συναντήσει την Τετάρτη στην Πολωνία τον Ομπάμα, η υποστήριξη του οποίου είναι κρίσιμη για την Ουκρανία, χώρα που βρίσκεται στο χείλος του εμφυλίου πολέμου, πριν παρευρεθεί στις τελετές για την Απόβαση στη Νορμανδία έπειτα από πρόσκληση του Φρανσουά Ολάντ, όπως και ο Βλαντίμιρ Πούτιν.

Στο μεταξύ, την Πέμπτη, οι ηγέτες της G7 συναντώνται στις Βρυξέλλες για μια σύνοδο κορυφής που αντικαθιστά εκείνη της Ομάδας των Οκτώ (G8, οι χώρες της G7 συν τη Ρωσία) που είχε προβλεφθεί για την ίδια ημέρα με τη Ρωσία και ματαιώθηκε εξαιτίας της ουκρανικής κρίσης.

"Οι συναντήσεις αυτές είναι πολύ σημαντικές για να αποκατασταθούν απ' ευθείας επαφές με τους διεθνείς ηγέτες, κατά πρώτο λόγο με τον Μπαράκ Ομπάμα. Η Ουκρανία πρέπει να διατυπώσει τη στρατηγική της στις ανατολικές περιοχές και να δει πώς μπορουν να την βοηθήσουν οι ΗΠΑ", υπογράμμισε χθες, Κυριακή, ο ανεξάρτητος ουκρανός πολιτειολόγος Βολόντιμιρ Φεσένκο.

Ο Ποροσένκο, μολονότι δήλωσε πως θέλει να κάνει διάλογο με τη Μόσχα, υποσχέθηκε επίσης ότι δεν θα αφήσει ποτέ τους εξεγερμένους, τους οποίους αποκαλεί "οι τρομοκράτες", να μετατρέψουν την εξεγερμένη περιοχή "σε Σομαλία", μια χώρα στην οποία εδώ και πάνω από 20 χρόνια μαίνεται ένας εμφύλιος πόλεμος.

Η Ρωσία, η οποία απορρίπτει τις κατηγορίες ότι απεργάζεται την αποσταθεροποίηση της Ουκρανίας, απαιτεί να σταματήσει το Κίεβο την "τιμωρητική επιχείρησή" του στις ανατολικές περιοχές που έχει στοιχίσει τη ζωή σε σχεδόν 200 ανθρώπους --στρατιώτες, αντάρτες και αμάχους-- αφότου άρχισε στις 13 Απριλίου.

Ωστόσο, μολονότι το ΝΑΤΟ ανακοίνωσε πως η Μόσχα έχει ήδη αποσύρει τα δύο τρίτα των στρατευμάτων της από τα ουκρανικά σύνορα, το Κίεβο καταγγέλλει την παρουσία ρώσων πολιτών μεταξύ των εξεγερμένων και τον εξοπλισμό τους με ρωσικά όπλα, περιλαμβανομένων βαρέων.

Οι συνοριοφύλακες ανακοίνωσαν χθες, Κυριακή, ότι συνέλαβαν ένα 38χρονο Ρώσο, ο οποίος είχε συμμετάσχει στη ρωσική εκστρατεία στην Τσετσενία και πολεμούσε στο πλευρό των αυτονομιστών στην περιφέρεια του Λουχάνσκ.

Το θέμα μπορεί να τεθεί σήμερα με την ευκαιρία μιας συνεδρίασης του συμβουλίου Ρωσίας - ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, της πρώτης μετά την προσάρτηση, το Μάιο, της χερσονήσου της Κριμαίας από τη Ρωσία, η οποία προκάλεσε μια σύγκρουση ανάμεσα στη Μόσχα και τους Δυτικούς πρωτοφανή μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.

Η Ουάσινγκτον εξέφρασε τις τελευταίες ημέρες ανησυχία για την άφιξη ενόπλων από την Τσετσενία, μια κυρίως μουσουλμανική δημοκρατία του ρωσικού Καυκάσου.

Το Ντονέτσκ, πόλη φάντασμα

Οι ουκρανικές αρχές υποστήριξαν πως κέρδισαν έδαφος έναντι των εξεγερμένων, ωστόσο επί του πεδίου οι μάχες είναι πολλές και ολοένα και πιο βίαιες και αναρχία επικρατεί σε μεγάλο μέρος της περιφέρειας του Ντονέτσκ, ενός περιφερειακού κέντρου με πληθυσμό περίπου ενός εκατομμυρίου κατοίκων.

Ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) ανακοίνωσε χθες, Κυριακή, πως δεν έχει νέα από τις δύο ομάδες που έχει αναπτύξει στην περιοχή και οι οποίες αγνοούνται: η μία από τη Δευτέρα στην περιφέρεια του Ντονέτσκ και η άλλη από την Πέμπτη σ' αυτή του Λουχάνσκ, δηλαδή συνολικά οκτώ παρατηρητές.

Επί του πεδίου, η κατάσταση δεν σταματά να επιδεινώνεται μετά τις ιδιαίτερα φονικές μάχες στην αρχή της εβδομάδας γύρω από το διεθνές αεροδρόμιο του Ντονέτσκ, οι οποίες στοίχισαν τη ζωή σε περίπου 40 ανθρώπους, κυρίως τσετσένους μαχητές.

Στο αεροδρόμιο, το οποίο δεν είναι προσβάσιμο, ο ουκρανικός στρατός ανακοίνωσε πως απώθησε το Σάββατο δύο επιθέσεις εξεγερμένων.

Το Ντονέτσκ μοιάζει ολοένα και περισσότερο με πόλη φάντασμα, με τις λεωφόρους του έρημες και τα σημεία ελέγχου να πολλαπλασιάζονται μέσα στην πόλη, σύμφωνα με δημοσιογράφους του Γαλλικού Πρακτορείου.

"Η ευτυχία είναι όταν δεν σε πυροβολούν", συνοψίζει το εβδομαδιαίο περιοδικό "Τζερκάλο Τίζνια".