Ε.Ε: Μέρκελ και Ολάντ πρέπει να ζητήσουν διευκρινήσεις από τις ΗΠΑ

«Γαλλία και Γερμανία ζήτησαν πληροφορίες», οι οποίες, μέσα στις προσεχείς εβδομάδες «θα βοηθήσουν στην αποσαφήνιση και τη συνεργασία με τις ΗΠΑ προκειμένου να γίνει ξεκάθαρο τι ακριβώς συνέβη και να αποφευχθεί η επανάληψη  αυτού», δήλωσε ο Ενρίκο Λέττα, διευκρινίζοντας ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα αναστείλει τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ για τη Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP). «Δεν υπάρχει καμία σχέση μεταξύ αυτού του συμβάντος (αναφορές για κατασκοπεία από την πλευρά των ΗΠΑ) και των διαπραγματεύσεων για την TTIP», είπε ο Λέττα.

"Πρέπει να απαιτήσουμε εξηγήσεις", δήλωσε και ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου μετά την πρώτη ημέρα της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες. "Αυτό έκαναν απόψε και ομόφωνα οι Ευρωπαίοι θεωρώντας πως υπάρχουν ορισμένες εξηγήσεις που πρέπει να ζητήσουμε από τον αμερικανό σύμμαχό μας", πρόσθεσε, διότι "γνωρίζουμε ότι θα υπάρξουν και άλλες αποκαλύψεις".

Η ιδέα είναι να διουργηθεί μια ομάδα ανοικτή και για τα άλλα κράτη μέλη που θα βρει κοινούς κανόνες με την Ουάσινγκτον σχετικά με τη συλλογή πληροφοριών. Διότι η "απώλεια της εμπιστοσύνης θα μπορούσε να βλάψει τη συνεργασία στη συλλογή πληροφοριών", δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν Βαν Ρομπάι.

"Είμαστε όλοι σύμφωνοι πάνω στο κείμενο, και οι 28", τόνισε ο Βαν Ρομπάι, καθώς και ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον είχε "θετική στάση". Πάντως, ο Κάμερον δεν έκανε δηλώσεις ούτε κατά την άφιξή του στη Σύνοδο κορυφής ούτε κατά την έξοδό του.

Το σκάνδαλο της αμερικανικής κατασκοπείας δεν σταματά να διευρύνεται. Η τελευταία αποκάλυψη έγινε από την εφημερίδα "Γκάρντιαν", η οποία υποστήριξε ότι η αμερικανική Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας (NSA), η οποία ενέχεται ήδη σε υποκλοπές στη Γαλλία, τη Βραζιλία και το Μεξικό, υπέκλεπτε τις συνομιλίες 35 ηγετών του πλανήτη.

Την Τετάρτη, το Βερολίνο προκάλεσε σοκ ανακοινώνοντας πως το κινητό τηλέφωνο της καγκελαρίου Μέρκελ μπορεί να παρακολουθούνταν από τις αμερικανικές υπηρεσίες. "Η κατασκοπεία μεταξύ φίλων, είναι κάτι εντελώς απαράδεκτο", προειδοποίησε η Μέρκελ κατά την άφιξή της στις Βρυξέλλες. Η καγκελάριος αρνήθηκε όμως να εξετάσει το ενδεχόμενο να ανασταλούν οι διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ, όπως ζήτησε ο αρχηγός του γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) Ζίγκμαρ Γκάμπριελ.

Το θέμα αυτό δεν εθίγη από τους ηγέτες, δήλωσε η Μέρκελ, προειδοποιώντας για τον κίνδυνο να υπάρξει ρήξη των εμπορικών συνομιλιών με την Ουάσινγκτον. Όπως έκανε και ο Ολάντ στην αρχή της εβδομάδας, η Μέρκελ ζήτησε, πριν από τη σύνοδο κορυφής, εξηγήσεις από τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα και προειδοποίησε ότι η εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο συμμάχων θα δεχθεί "σοβαρό πλήγμα" αν αποδειχθούν οι πρακτικές κατασκοπείας σε βάρος της.

Από την πλευρά του, ο Λευκός Οίκος αρνήθηκε να πει αν οι ΗΠΑ είχαν κατασκοπεύσει την Μέρκελ στο παρελθόν. Οι ΗΠΑ "δεν παρακολουθούν και δεν θα παρακολουθήσουν τις επικοινωνίες της καγκελαρίου", αρκέσθηκε να επαναλάβει ο εκπρόσωπος Τζέι Κάρνεϊ. "Αναγνωρίζουμε πως οι ΗΠΑ συλλέγουν πληροφορίες, όπως κάνουν και οι άλλες χώρες", παραδέχθηκε.

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο προειδοποίησε εναντίον του "ολοκληρωτισμού", επιμένοντας στο "θεμελιώδες δικαίωμα" του σεβασμού της ιδιωτικής ζωής.