“Καταπέλτης” για Περιφέρεια Αττικής και τρεις δήμους το πόρισμα για τη Μάνδρα
Τις ευθύνες κάθε αρμόδιας υπηρεσίας για τις τραγικές συνέπειες της πλημμύρας που έπληξε την περιοχή της Μάνδρας το Νοέμβριο του 2017, με 25 νεκρούς και τεράστιες καταστροφές σε σπίτια και υποδομές, καταγράφει η εισαγγελική διάταξη για την άσκηση ποινικών διώξεων την οποία πλέον μελετά ο αρμόδιος ανακριτής που χειρίζεται την δικογραφία.
Τα στοιχεία της εισαγγελική έρευνας που περιέχονται στις 6 σελίδες του πορίσματος της εισαγγελέα Σωτηρίας Παπαγεωργακοπούλου, εντοπίζουν τα αίτια της τραγωδίας, κυρίως, στην απουσία αντιπλημμυρικών έργων και στην σωρεία αυθαιρέτων κατασκευών κατά μήκος ρεμάτων, τα οποία παρέμεναν χωρίς οριοθέτηση.
Υπογραμμίζεται μάλιστα στη διάταξη, ότι σύμφωνα με το εγκεκριμένο «Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας των Λεκανών Απορροής Ποταμών» του αρμόδιου Υπουργείου, επιβεβαιώνεται ότι η λεκάνη απορροής του «Υδατικού Διαμερίσματος Αττικής» και ειδικότερα η λεκάνη απορροής της περιοχής Μάνδρας-Ειδυλλίας έχει συμπεριληφθεί στις ζώνες δυνητικά υψηλού κινδύνου πλημμύρας.
Στο πόρισμα τονίζεται πως το φαινόμενο που έπληξε την περιοχή ήταν ακραίο, πλην όμως ο χαρακτηρισμός του ως θεομηνία «δεν δικαιολογεί κατ' ουδένα τρόπο την έλλειψη αντιπλημμυρικών έργων και έργων ορεινής υδρονομίας, τα οποία θα μείωναν σημαντικά τις αρνητικές συνέπειες της παντελούς ελλείψεώς τους και θα καθιστούσαν την κατάσταση περισσότερο ελέγξιμη».
Η εισαγγελική λειτουργός μελετώντας όλα τα στοιχεία των ελέγχων που έγιναν από αρμόδιους φορείς και ειδικούς, καταλήγει ότι «στην περιοχή Μάνδρας-Ειδυλλίας-Νέας Περάμου-Ελευσίνας δεν είχε γίνει κανένα έργο αντιπλημμυρικής προστασίας από τις αρμόδιες υπηρεσίες της περιφέρειας Αττικής, μολονότι υπήρχαν ώριμες μελέτες, εγκεκριμένες πιστώσεις και κατεπείγον εκτέλεσης των έργων με δεδομένο ότι και κατά το παρελθόν είχαν συμβεί παρόμοια φαινόμενα και ιδίως τα έτη 2014-2015 και η περιοχή όφειλε να καταταγεί στη λίστα προτεραιότητας όσον αφορά την ανάγκη αντιπλημμυρικής προστασίας».
Αναφέρεται παράλληλα και στο γεγονός ότι η διεύθυνση ΔΕΑΠ (Περιφέρειας Αττικής) ξεκίνησε τις διαδικασίες για την εφαρμογή της μελέτης αντιπλημμυρικής προστασίας το 2014 με την υποβολή αιτήματος για έκδοση πράξεως χαρακτηρισμού από το δασαρχείο Αιγάλεω, ωστόσο το θέμα παρέμενε σε εκκρεμότητα μέχρι και στις 2 Φεβρουαρίου 2017, «ημερομηνία κατά την οποία το Δασαρχείο γνωστοποίησε στην ΔΕΑΠ την ανάρτηση των δασικών χαρτών» ενώ «θα έπρεπε να διεκπεραιωθεί με απόλυτη προτεραιότητα από το δασαρχείο».
Στο πόρισμα επισημαίνονται επίσης ως κρίσιμοι παράγοντες που συνέβαλαν στην τεράστια καταστροφή «οι αυθαίρετες παρεμβάσεις εντός της κοίτης των ρεμάτων, η ανεπάρκεια των υφιστάμενων τεχνικών έργων, είτε λόγω κατασκευής είτε λόγω μη καθαρισμού και συντήρησης από τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες, ήτοι πλήρης ανυπαρξία μέτρων αντιπλημμυρικής προστασίας αλλά και έλλειψη έργων ορεινής υδρονομίας». Τονίζεται επίσης ότι η ολοκλήρωση των έργων θα «επιδρούσε αποτελεσματικά στην πρόληψη και προστασία της πόλεως της Μάνδρας». Γίνεται επίσης αναφορά στην καθυστέρηση δημοπράτησης των επίμαχων εργασιών «με υπαιτιότητα των εμπλεκομένων υπηρεσιών» που « ήταν κρίσιμος παράγοντας για την αντιμετώπιση της πλημμύρας με την ταχύτατη ολοκλήρωση των αντιπλημμυρικών έργων».
Όσον αφορά τις πολεοδομικές παραβάσεις στους εμπλεκόμενους δήμους, η εισαγγελική λειτουργός τονίζει πως οι υπηρεσίες δόμησης των δήμων « δεν είχαν ενεργοποιηθεί ως προς την καταγραφή των αυθαιρέτων κατασκευών μετά το προηγηθέν πλημμυρικό φαινόμενο του 2015, αλλά και ούτε οι αρμόδιοι φορείς προστασίας και αστυνόμευσης, δεδομένου ότι δεν διαπιστώθηκε να έχει γίνει εκ μέρους τους κάποια σχετική ενέργεια για τον εντοπισμό και την καταγραφή αυθαίρετων κατασκευών κατά μήκος των ρεμάτων».
Τέλος κάνει ειδική αναφορά στο αμαξοστάσιο του δήμου Μάνδρας, που μείωσε την κοίτη του ρέματος «Σούρες» και λειτούργησε τελικά ως καθοριστικό σημείο για την υπερχείλιση υδάτων, που κατέκλυσαν παραρεμάτιες περιοχές:
«Ο δήμος Μάνδρας χρησιμοποιούσε ως αμαξοστάσιο γήπεδο που φέρεται να είχε επιχωματωθεί στο απώτερο παρελθόν από την επιχείρηση Σκαλιστήρη. Με διαχρόνιες επιχώσεις μειώθηκε το εύρος της κοίτης του ρέματος Σούρες που διέρχεται από αμαξοστάσιο και με την ανάσχεση των υδάτων που αυτή προκάλεσε, συνέβαλε στην υπερχείλιση των υδάτων και την κατάκλυση των παραρεμάτιων περιοχών. Επίσης ο δήμος Μάνδρας φέρεται να κατασκεύασε, χωρίς άδεια οικοδομής, γήπεδο στην περιοχή και μάλιστα τμήμα των αποδυτηρίων αυτού, εντός της υφιστάμενης κοίτης του ρέματος. Η δε πολεοδομία Ελευσίνας και η διεύθυνση πολεοδομίας Αιγάλεω, εξέδωσαν τις με αριθμό 658\1991 και 3742\80 άδειες οικοδομής αντίστοιχα οι οποίες ανακλήθηκαν λόγω υποβολής ψευδών στοιχείων».
