Δένουν άτομα με αυτισμό στα κρεβάτια τους – Οι εικόνες σοκάρουν
Εικόνες σοκ δείχνουν άτομα με αυτισμό και χρόνιες παθήσεις δεμένα με ιμάντες στα κρεβάτια τους. Ο Παναγιώτης Μπαλακτάρης, νομικός εκπρόσωπος του Συλλόγου «Οικογένεια» των Γονέων και Κηδεμόνων Παιδιών με Χρόνιες Παθήσεις του Θεραπευτηρίου Σκαραμαγκά μίλησε στο enikos.gr για τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν στις νέες δομές που μεταφέρθηκαν.
"27 άτομα με αυτισμό, χρόνιες παθήσεις, εγκεφαλοπάθεια και νοητική στέρηση, τα οποία βρίσκονταν στο θεραπευτήριο Σκαραμαγκά, το οποίο λειτουργούσε από το 1989. Όμως με τα χρόνια απαξιώθηκε, αφέθηκε να ερημώσει, να παρακμάσει... Υπήρχε έλλειψη ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού έλλειψη φροντίδας στο κτίριο με αποτέλεσμα το κτίριο να αρχίσει να φαίνεται ακατάλληλο για οίκηση. Αυτά έγιναν σκοπίμως, διότι ήθελαν να πάρουν τα παιδιά από το κτίριο αυτό, το οποίο είχε φτιαχτεί σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχω από τους γονείς και τους κηδεμόνες για να φιλοξενήσει φοιτητές, ένα είδος φοιτητικής εστίας. Είναι πολύ μεγάλο κτίριο, έχει εξώστες, μπαλκόνια, παρέχει δυνατότητα προαυλισμού και μέσα και έξω, ακόμα και αν βρέχει μπορούσαν τα παιδιά να προαυλίζονται".
"Η κατάσταση που επικρατεί εκεί είναι ανυπόφορη για τα ίδια, κινδυνεύουν κυριολεκτικά"
"Τους πήραν από εκεί, τα παιδιά είναι από 35 έως 52 ετών, τα 21 τα πήγαν στο πρώην Λοιμωδών στο παράρτημα ΑΜΕΑ Δυτικής Αττικής, στην Αγία Βαρβάρα και τα 6 στο παράρτημα Μελισσίων. Η κατάσταση που επικρατεί εκεί είναι ανυπόφορη για τα ίδια, κινδυνεύουν κυριολεκτικά, και το λέω με πλήρη γνώση της κατάστασης, γιατί το 2009 που αποπειράθηκαν να μετακινήσουν κάποια από αυτά, κάποια πέθαναν δυστυχώς, διότι οι παθήσεις τους λένε οι ειδικοί ότι απαγορεύεται οποιαδήποτε απότομη μετάβαση από το ένα περιβάλλον στο άλλο. Μάλιστα, την 18η Οκτωβρίου του 2017, οπότε και μετακινήθηκαν οι γονείς είχαν πάει έξω από το θεραπευτήριο Σκαραμαγκά για να διαμαρτυρηθούν διότι δεν ήθελαν να μετακινηθούν τα παιδιά και δεν είχαν ενημερωθεί ότι θα μετακινηθούν τα παιδιά. Και η πολιτεία δυστυχώς, λυπάμαι που το λέω, ζήτησε ακόμα και τη σύλληψή τους στα όρια του αυτοφώρου. Γονείς και κηδεμόνες, οι οποίοι έχουν αυτά τα άτομα που δεν μπορεί να τα προσέξει κάποιος που δεν είναι ειδικός, γι'αυτό δεν τα προσέχουν οι ίδιοι, αλλά ανά πάσα στιγμή μπορούν να τα παίρνουν στο σπίτι ή να τα επισκέπτονται"
"Είδα παιδιά δεμένα αντίθετο πόδι - αντίθετο χέρι στα κρεβάτια με ιμάντες στην Ελλάδα του 2018"
"Στο Λοιμωδών εξεπλάγην με τις φωτογραφίες που είδα. Είδα παιδιά τα οποία είναι δεμένα αντίθετο πόδι - αντίθετο χέρι στα κρεβάτια με ιμάντες στην Ελλάδα του 2018, στην Ελλάδα της Ευρώπης, σε μια κατάσταση η οποία απέχει από το να θεωρηθεί ότι έχουμε κοινωνικό κράτος, αλλά αν έχουμε γενικά κράτος" τόνισε ο δικηγόρος.
"Οι γονείς ζήτησαν πιστοποιητικά υγιεινής και ασφαλείας και τους απάντησαν ότι δεν έχουν έννομο συμφέρον"
"Οι γονείς και οι κηδεμόνες έχουν συγκροτήσει έναν σύλλογο και επιδίωκαν τη μεταφορά των παιδιών στο Σκαραμαγκά, γιατί αυτό είναι το κτίριο στο οποίο έχουν συνηθίσει να ζουν, αυτό είναι το κτίριο που θεωρούν ότι τους ανήκει, των παιδιών εννοώ, και βασικά είναι ένα κτίριο που λόγω ευρυχωρίας είναι κατάλληλο να υποδέχεται και να φιλοξενεί τέτοια άτομα. Υπήρξε μια προσπάθεια του συλλόγου να ζητήσουν πιστοποιητικά υγιεινής και ασφαλείας και για τον απαιτούμενο αριθμό ιατρών και νοσηλευτών στις νέες δομές στο Λοιμωδών και στα Μελίσσια αλλά η διοίκηση τους απαξίωσε, τους απάντησαν ότι δεν έχουν έννομο συμφέρον! Έλαβαν εισαγγελική παραγγελία, όλα αυτά μόνοι τους οι γονείς και κηδεμόνες, την επέδωσαν ξανά στα συγκεκριμένα παραρτήματα, μάλλον στο Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας της Περιφέρειας Αττικής και τότε ξέρετε τι τους απάντησαν; Τους έστειλαν δύο έγγραφα που αποδεικνύεται ότι έχουν διώξει τα φίδια και τα ποντίκια. Απαξιώνοντας δηλαδή και την εισαγγελική παραγγελία".
"Απορεί κανείς γιατί η κ. Φωτίου αρνήθηκε να δεχθεί τους γονείς και κηδεμόνες"
"Προϊσταμένη πολιτικά είναι η κ. Θεανώ Φωτίου ως αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας, δυστυχώς όμως, παρά την αποδεδειγμένη ευαισθησία της, απορεί κάποιος για ποιο λόγο δεν έχει δείξει την απαιτούμενη ευαισθησία για το συγκεκριμένο θέμα, ιδίως καθώς όπως μου έχουν καταγγείλει οι γονείς αρνήθηκε επίπονα για 1-1,5 χρόνο να τους δει είτε μεμονωμένα ή όλους μαζί" κατέληξε.
Τι απαντά το Υπουργείο Εργασίας
Σε απάντηση δημοσιευμάτων που αφορούν πρώην φιλοξενούμενους στο ίδρυμα ΑΜΕΑ Σκαραμαγκά και προς αποφυγή λανθασμένων εντυπώσεων, το Υπουργείο Εργασίας με ανακοίνωσή του διεκρινίζει τα παρακάτω:
Η Μονάδα Παίδων Σκαραμαγκά βρίσκεται εκτός οικιστικού ιστού και σε μεγάλη απόσταση απ’ αυτόν προσδίδοντας μορφή «γκέτο» στη φιλοξενία των ΑΜΕΑ. Η σύγχρονη επιστήμη και διεθνής πρακτική επιτάσσει τη συνύπαρξη και όχι την απομόνωση.
Οι φιλοξενούμενοι δεν εκδιώχθηκαν από το θεραπευτήριο Σκαραμαγκά, όπως αναφέρεται στα δημοσιεύματα. Η απόφαση απομάκρυνσης των φιλοξενουμένων από το Σκαραμαγκά βασίστηκε σε εκθέσεις ανεξάρτητων αρχών αλλά και σε αποφάσεις θεσμικών οργάνων:
- Δυο εκθέσεις κλιμακίων του Συνηγόρου του Πολίτη από το 2014 και πρόσφατη (23/2/2017) που επιτάσσουν την άμεση διακοπή της λειτουργίας του Σκαραμαγκά.
- Έκθεση των Επιθεωρητών του υπουργείου Εργασίας (24/4/2017) όπου διατυπώνεται ρητά το ερώτημα «γιατί καθυστερεί το κλείσιμο της μονάδας;»
- Όμοιες αποφάσεις που είχαν πάρει δυο προηγούμενες διαφορετικές Διοικήσεις του ιδρύματος.
- Στις αποφάσεις που πήραν ομόφωνα οι Διοικήσεις των Σωματείων Εργαζομένων του Σκαραμαγκά (20/2/2017) και της δομής Υποδοχής δηλαδή του παραρτήματος Χρονίων Πασχόντων Δυτικής Αττικής (10/2/2017).
- Στις απόψεις του εκπροσώπου της ΕΣΑΜΕΑ στο διοικητικό συμβούλιο του φορέα (24η συνεδρίαση του ΔΣ του ΚΚΠΠ, 19/7/2016) που μεταξύ άλλων χαρακτήρισε τη δομή Σκαραμαγκά «αποθήκη ψυχών και εργαζομένων».
- Στις υποδείξεις του αρμόδιου Επιστημονικού Συμβουλίου και των εργαζομένων στον Παράρτημα (1/2/2017).
Μέσα στο ίδρυμα Σκαραμαγκά οι συνθήκες διαβίωσης ήταν στην καλύτερη περίπτωση τριτοκοσμικές. Την απερίγραπτη επικρατούσα κατάσταση είχε διαπιστώσει και ο Συνήγορος του Πολίτη ο οποίος με κατηγορηματικό τρόπο ζητούσε σε δυο εκθέσεις του την άμεση μεταφορά των φιλοξενουμένων σε κατάλληλες δομές.
Επισημαίνουμε, ότι το ίδρυμα δεν φιλοξενούσε παιδιά ΑΜΕΑ αλλά ενήλικες 40 και 50 ετών που μέχρι πρότινος εξετάζονταν από παιδιάτρους. Στις δομές όπου μεταφέρθηκαν οι φιλοξενούμενοι εξετάζονται από τις κατάλληλες για τις παθήσεις τους ιατρικές ειδικότητες.
Αναφορικά με το σενάριο ότι ο σκοπός της μετακίνησης είναι η εκποίηση του ακινήτου, αποσαφηνίζουμε ότι ουδέποτε ο ΟΑΕΔ που είναι ιδιοκτήτης του ακινήτου είχε πρόθεση εκποίησής του. Ο ισχυρισμός ότι είναι φιλέτο ένα κτίριο που χτίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του '60 ως σχολή και εστία μηχανικών Εμπ. Ναυτικού προφανώς δεν ευσταθεί. Μία επίσκεψη θα πείσει κάθε καλόπιστο.
Οι φωτογραφίες φιλοξενουμένων που διαρρέουν στον Τύπο και η διατάραξη της λειτουργίας της Μονάδας και της ηρεμίας των περιθαλπόμενων για λόγους πολιτικών ή άλλων σκοπιμοτήτων έχει συνέπειες στους ίδιους τους ωφελούμενους. Πόσο μάλλον, όταν η έκθεση ανθρώπων, που δε μπορούν να υπερασπιστούν τον εαυτό τους σε κοινή θέα αποτελεί παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων ή κακή άσκηση των δικαιωμάτων τους.
Σύμφωνα με τα διεθνή πρωτόκολλα και τις γραπτές οδηγίες των θεραπόντων ιατρών, ακολουθείται η πρακτική της καθήλωσης εξατομικευμένα. Δηλαδή για άτομα που αποδεδειγμένα μπορούν να βλάψουν ανεπανόρθωτα τον εαυτό τους όταν βρίσκονται σε κατάσταση υπερδιέγερσης. Η καθήλωση, που ακολουθούσαν ως μέτρο αντιμετώπισης των διεγέρσεων από ετών και στη Μονάδα του Σκαραμαγκά, στις νέες μονάδες σταδιακά μειώνεται, όσο το επιτρέπουν οι συνθήκες. Είναι όμως επικίνδυνο να παύσει απότομα χωρίς να έχει αναπτυχθεί άλλο σύστημα παρακολούθησης και μάλιστα σε περίοδο προσαρμογής. Η πρακτική της καθήλωσης εφαρμόζεται σε όλο τον κόσμο για άτομα, που αποδεδειγμένα μπορούν να βλάψουν τον εαυτό τους και επιβάλλεται να προστατευθούν.
Είναι δεδομένο ότι οι συνθήκες διαβίωσης για τους 27 φιλοξενουμένους έχουν βελτιωθεί. Ο προαυλισμός γίνεται όταν το επιτρέπουν οι συνθήκες σε κήπο με ειδικές προδιαγραφές, ή στον ελεύθερο χώρο του Παραρτήματος (επισυνάπτουμε φωτογραφίες). Καθημερινά γίνεται εργοθεραπεία και φυσιοθεραπεία, καθημερινά γίνεται ιατρικός έλεγχος και δύο φορές την ημέρα τουλάχιστον γίνεται έλεγχος ζωτικών σημείων. Οι γονείς έχουν την υποστήριξη ψυχολόγου και κοινωνικού λειτουργού και όλου του προσωπικού, που επί 30 (ή και 41 χρόνια) χρόνια φροντίζει τα παιδιά τους, κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες. Το κράτος βελτίωσε τη ζωή των φιλοξενουμένων, όπως έχει καθήκον και υποχρέωση. Το παράρτημα βρίσκεται υπό τον συνεχή έλεγχο των αρμόδιων ελεγκτικών οργάνων της πολιτείας.
Τέλος επισημαίνουμε ότι η αναπληρώτρια Υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κα. Θεανώ Φωτίου όχι μόνο ανταποκρίθηκε σε αιτήματα γονέων για προκαθορισμένες συναντήσεις, όπως για παράδειγμα τον Μάρτιο του 2016 και στις 23/2/2017, αλλά τους συνάντησε και χωρίς ραντεβού τόσο τον Μάρτη του 2017 όσο και λίγες ημέρες πριν τη μεταφορά των φιλοξενουμένων, δηλαδή το Σεπτέμβριο του 2017.