Το Τμήμα Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ, χαιρετίζει το νέο νομοσχέδιο για τις φυλακές

Το Τμήμα Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ χαιρετίζει την κατάθεση του νομοσχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνης για τη ρύθμιση επειγόντων ζητημάτων του σωφρονιστικού συστήματος. Πρόκειται για ένα σημαντικό πρώτο βήμα για ένα σωφρονιστικό σύστημα με λιγότερη και λιγότερο απάνθρωπη φυλακή, δηλαδή για περισσότερη δικαιοσύνη.

 Την ίδια στιγμή, πρόκειται για μια απόπειρα αντιμετώπισης του υπερπληθυσμού, της σοβαρότερης δηλαδή αιτίας για τις συνθήκες ανθρωπιστικής κρίσης που επικρατούν στις φυλακές όλης της χώρας. Λόγω των συνθηκών αυτών (που θέτουν επιπλέον ζητήματα προσωπικού –φυλακτικού και διοικητικού–, συνθηκών εργασίας και καταλληλότητας της εκπαίδευσης), η χώρα έχει καταγγελθεί επανειλημμένα από την ευρωπαϊκή Επιτροπή Πρόληψης Βασανιστηρίων και έχει καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σε πρόστιμα που ξεπερνούν αθροιστικά το 1 εκ. ευρώ.

Με το νομοσχέδιο καταργούνται οι ακροδεξιάς έμπνευσης φυλακές «τύπου Γ’», ελαχιστοποιείται η κράτηση των ενηλίκων, διευκολύνεται η απόλυση βαριά ασθενών και υπερήλικων κρατουμένων, ενώ δίνεται επιτέλους λύση στο πρόβλημα τους «φιλοξενούμενων» αλλοδαπών κρατουμένων – κρατουμένων, δηλαδή, που είχαν εκτίσει την ποινή τους, ωστόσο συνέχιζαν να κρατούνται παράνομα και καταχρηστικά.

Τέλος, το νομοσχέδιο επιχειρεί μια σοβαρή προσπάθεια να εφαρμοστούν επιτέλους οι ευνοϊκές διατάξεις του νόμου περί εξαρτησιογόνων, του 2013, με το νομοθέτη να κατανοεί ότι απεξάρτηση στη φυλακή είναι επί της ουσίας αδύνατο να υπάρξει. Με βάση αυτή, η συζήτηση περί «φωτογραφικών» διατάξεων υπέρ συγκεκριμένων κρατουμένων οφείλονται είτε σε πλήρη άγνοια, είτε σε πολιτική σκοπιμότητα, αν όχι και στα δύο.

Η νομοθετική πρωτοβουλία του υπ. Δικαιοσύνης συνιστά αναγκαίο πρώτο βήμα για την καθιέρωση μιας άλλης αντίληψης: αυτήν της ισότιμης αντιμετώπισης των κρατουμένων, πέρα από κοινωνικούς και ταξικούς διαχωρισμούς, και με σεβασμό στα δικαιώματα του ανθρώπου. Υπάρχουν ωστόσο πολλά ακόμα να γίνουν στην κατεύθυνση της ρήξης με μια υπερσυντηρητική αντιεγκληματική πολιτική, στον πυρήνα της οποίας βρίσκεται η λογική της ποινικοποίησης της φτώχειας.

Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής είναι απολύτως μετρήσιμα: σύμφωνα με στοιχεία του υπ. Δικαιοσύνης, τον Νοέμβριο του 2014 στις φυλακές όλης της χώρας κρατούνταν 11.988 άτομα, τη στιγμή που οι προβλεπόμενες θέσεις είναι 9.886 Την ίδια στιγμή, με βάση τους υπολογισμούς, η εφαρμογή του υπό συζήτηση νομοσχεδίου θα σημάνει την απόλυση, βραχυπρόθεσμα, περίπου2.000 κρατουμένων.

Εν αναμονή και του νέου σωφρονιστικού και ποινικού κώδικα, ο ΣΥΡΙΖΑ θα συνεχίσει να διεκδικεί ένα ριζικά διαφορετικό και πιο δίκαιο ποινικό-κατασταλτικό σύστημα, προτεραιότητες του οποίου θα είναι α) η αντιμετώπιση της βαριάς εγκληματικότητας και της εγκληματικότητας των «λευκών κολάρων», που είναι κοινωνικά επαχθέστερες, και β) η πρόληψη του εγκλήματος, αντί της εκδίκησης του «εγκληματία».

Στο πλαίσιο αυτό, θα συνεχίσουμε να διεκδικούμε τη θέσπιση και την περαιτέρω εφαρμογή εναλλακτικών ως προς τον εγκλεισμό ποινών, την ενίσχυση των Αγροτικών Φυλακών, την πλήρη αποποινικοποίηση της χρήσης και τον διαχωρισμό των εξαρτησιογόνων ουσιών και την ενίσχυση των δομών επανένταξης των κρατουμένων. Σε ό, τι αφορά ειδικότερα το υπό συζήτηση νομοσχέδιο, θεωρούμε αναγκαία την απαλοιφή του όρου της πραγματικής έκτισης για βαριά ασθενείς κρατούμενους, που δεν υπήρχε ούτε και στον προηγούμενο νόμο.