Η σημαντικότερη απειλή για την Ελλάδα έρχεται από το εσωτερικό της

Το σημαντικότερο πρόβλημα της Αθήνας δεν προέρχεται από το εξωτερικό αλλά από το εσωτερικό της, σύμφωνα με το STRAFOR, το οποίο αναφέρει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ υποσχέθηκε προεκλογικά να θέσει τέλος σε νέα μέτρα λιτότητας και να επαναδιαπραγματευθεί το χρέος της Ελλάδας.

Η Αθήνα υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει ορισμένες από τις προεκλογικές της υποσχέσεις κατά τις αρχικές διαπραγματεύσεις με το Eurogroup προκαλώντας την αντίδραση των πιο ριζοσπαστικών μελών του ΣΥΡΙΖΑ και των Ανεξάρτητων Ελλήνων. Η ελληνική κυβέρνηση θα πετύχει πιθανώς συμφωνία με το Eurogroup αλλά ο κ. Τσίπρας και η ομάδα του θα δυσκολευθούν να την περάσουν στους βουλευτές τους.

Οι αντιδράσεις από το εσωτερικό της κυβερνητικής συμμαχίας ώθησαν την Αθήνα στη διεκδίκηση εύθραυστων συμβιβασμών. Τα πιο αριστερά παραδείγματος χάριν αντιτίθενται στην ιδιωτικοποίηση κρατικών εταιρειών, ειδικά στον τομέα των υπηρεσιών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ασκεί πιέσεις στην Αθήνα για την πώληση κρατικών εταιρειών ώστε να αυξηθούν τα δημόσια έσοδα. Οι αντιθετικές αυτές διεκδικήσεις ώθησαν την ελληνική κυβέρνηση να δηλώσει ότι δεν πρόκειται να διακόψει τις ιδιωτικοποιήσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη, αλλά κατά τα μελλοντικά εγχειρήματα θα αναζητηθούν «στρατηγικοί εταίροι» μεταξύ του ελληνικού κράτους και ξένων επενδυτών, αντί της πλήρους ιδιωτικοποίησης.

Μέχρι τώρα η πολιτική κρίση έχει αποφευχθεί καθώς το Κοινοβούλιο ψήφισε μόνο για μη αμφιλεγόμενα θέματα, όπως την θέσπιση κουπονιών για σίτιση και φθηνό ηλεκτρικό ρεύμα στα πιο φτωχά νοικοκυριά. Η Αθήνα ωστόσο θέλει να αρχίσει να δέχεται χρήματα σύντομα και αυτό σημαίνει ότι τον Απρίλιο θα έρθουν στο Κοινοβούλιο ορισμένα από τα μέτρα που υποσχέθηκε στο Eurogroup. Τότε θα φανεί και ο ακριβής αριθμός των «ανταρτών» βουλευτών.

Το STRAFOR σημειώνει ότι ο κ. Τσίπρας θα μπορούσε να αναζητήσει εξωτερικούς εταίρους για την υπερψήφιση των νομοσχεδίων, αλλά διαθέτει περιορισμένες επιλογές. Δεν πρόκειται να στραφεί στην κεντροδεξιά Νέα Δημοκρατία, ούτε στο κεντροαριστερό ΠΑΣΟΚ, ούτε ακόμη στην ακροδεξιά Χρυσή Αυγή. Το πιθανότερο είναι Το Ποτάμι, ένα μικρό κεντρώο κόμμα, το οποίο όπως και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι επικριτικό έναντι της καθεστηκυίας τάξης της χώρας. Το να στραφεί ωστόσο τόσο γρήγορα για στήριξη εκτός της κυβερνητικής συμμαχίας θα μπορούσε να πλήξει σοβαρά την ικανότητα διακυβέρνησης, σημειώνει η ανάλυση.

Ανεξάρτητα από αυτά η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα θα ασκήσει πιέσεις στην κυβέρνηση και θα αποδυναμώσει ή θα καθυστερήσει την εφαρμογή των όποιων υποσχέσεων αναλάβει η Αθήνα προς τους πιστωτές της. Μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου το Eurogroup θα παράσχει στην Ελλάδα τα χρήματα που απαιτούνται για την αποφυγή της χρεοκοπίας. Μετά τη λήξη του σχεδίου διάσωσης στα τέλη Ιουνίου η Αθήνα θα πρέπει να προβεί σε μια νέα συμφωνία με τους πιστωτές της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα θέλει να κρατήσει την Ελλάδα στην Ευρωζώνη αλλά θα προβάλλει και απαιτήσεις.

Ο ΣΥΡΙΖΑ εκλέχθηκε για να επαναδιαπραγματευθεί το ελληνικό χρέος, να θέσει τέλος στη λιτότητα και να κρατήσει την Ελλάδα στην Ευρωζώνη. Σε αυτό το σημείο, οι εσωτερικές πιέσεις προς την ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσαν να την οδηγήσουν στην αναζήτηση της έγκρισης του λαού πριν λάβει απόφαση για το μέλλον της χώρας. Η πιο σημαντική απειλή για την Αθήνα θα έρθει από το εσωτερικό της, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσεις σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές ή ακόμη σε ένα δημοψήφισμα για την παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη.

Τρία κρίσιμα προβλήματα

Η Ελλάδα βρίσκεται ωστόσο αντιμέτωπη με τρία κρίσιμα προβλήματα: τη μειωμένη ρευστότητα, την ωρίμανση ενός σημαντικού μέρους του χρέους και έναν ευάλωτο τραπεζικό τομέα. Οι εκτιμήσεις ποικίλουν αλλά πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι χωρίς εξωτερική βοήθεια η Ελλάδα θα βρεθεί χωρίς χρήματα εντός του Απριλίου. Η Αθήνα θα πρέπει να αποπληρώσει 458 εκ. ευρώ στο ΔΝΤ στις 9 Απριλίου και 2,4 δις ευρώ έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου, μεταξύ 14 και 17 Απριλίου, συν τις δαπάνες για τη λειτουργία του κράτους.

Προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι ελληνικές τράπεζες. Μεταξύ Νοεμβρίου και Φεβρουαρίου οι καταθέσεις στις ελληνικές τράπεζες μειώθηκαν κατά 15%, καθώς οι εκροές καταθέσεων ανήλθαν στα 20 δις ευρώ. Οι Έλληνες καταθέτες είναι ευαίσθητοι στις διαπραγματεύσεις της Αθήνας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΝΤ. Η ελληνική κυβέρνηση ελπίζει ότι μια συμφωνία θα ανακόψει την αιμορραγία των τραπεζών.

Μέχρι τώρα οι πιστωτές της Ελλάδας είναι επιφυλακτικοί ως προς τις προτάσεις της κυβέρνησης. Η Αθήνα πέτυχε συμφωνία στο Eurogroup στις 20 Φεβρουαρίου για την παράταση του σχεδίου διάσωσης κατά τέσσερις μήνες. Πολλοί ωστόσο αξιωματούχοι της ΕΕ και κυβερνήσεις διαμαρτύρονται για την έλλειψη σαφήνειας και λεπτομερειών στις περισσότερες από της προτάσεις οικονομικών μεταρρυθμίσεων της Ελλάδας. Για να πετύχει την εκταμίευση των απεγνωσμένα αναγκαίων χρημάτων ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, υποσχέθηκε στους ξένους εταίρους του ότι η κυβέρνηση θα διευρύνει τις προτάσεις με σκοπό την επίτευξη συμφωνίας στις αρχές Απριλίου.

Η Γερμανία είναι η πιο κρίσιμη χώρα που πρέπει να πεισθεί

Η Γερμανία είναι η πιο κρίσιμη χώρα που θα πρέπει να πεισθεί, καθώς αποτελεί την μεγαλύτερη οικονομική και πολιτική δύναμη στην Ευρωζώνη. Το Βερολίνο είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικό όταν πρόκειται για την Ελλάδα. Από τις απαρχές της κρίσης το 2009 η Γερμανίδα Καγκελάριος, Άγκελα Μέρκελ, υπερασπίζεται την ενότητα της Ευρωζώνης, υποσχόμενη ταυτόχρονα στους Γερμανούς ψηφοφόρους ότι τα χρήματα των φορολογουμένων δεν πρόκειται να σπαταληθούν σε δάνεια για χώρες που δεν προβαίνουν σε οικονομικές μεταρρυθμίσεις.

Το Βερολίνο επιθυμεί ωστόσο την παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη. Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου η Γερμανία εκτιμούσε ότι το οικονομικό κόστος από μια ενδεχόμενη αποχώρηση της Ελλάδας από την Ευρωζώνη δεν θα ήταν τόσο υψηλό όσο το 2011, παρ’ όλα αυτά ανησυχεί για τις πολιτικές συνέπειες μιας τέτοιας απόφασης, καθώς ενδεχόμενο Grexit θα μπορούσε να προκαλέσει την αποχώρηση και άλλων χωρών της μεσογειακής Ευρώπης.

Επιπλέον το Βερολίνο επιθυμεί να κρατήσει την Ελλάδα ενσωματωμένη στη Δύση. Η Αθήνα έχει προβεί σε διάφορες κινήσεις για να δείξει την ισχύ των δεσμών της με την Ρωσία, ενώ ο κ. Τσίπρας θα συναντηθεί με το Πρόεδρο Πούτιν τον Απρίλιο. Το Βερολίνο φοβάται ότι η Αθήνα θα μπορούσε να παρέμβει στην πολιτικής της σχετικά με την Ρωσία, θέτοντας πχ βέτο στις κυρώσεις κατά της Μόσχας. Φοβάται επίσης, όπως και οι ΗΠΑ, ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να καταστεί εταίρος που εξυπηρετεί τα ενεργειακά και αμυντικά συμφέροντα της Ρωσίας.

Κατά συνέπεια η Γερμανία θα προσπαθήσει πιθανώς να διευκολύνει την Ελλάδα. Αυτό ωστόσο δεν θα είναι εύκολο, καθώς αρκετά συντηρητικά μέλη του Γερμανικού Κοινοβουλίου αντιτίθενται στον δανεισμό της Αθήνας. Το πιθανότερο είναι ότι το Eurogroup θα αποφασίσει την κατάτμηση της τελευταίας δόσης του σχεδίου διάσωσης της Ελλάδας σε μικρότερες δόσεις, που θα συνδέονται με τις μεταρρυθμίσεις. Οι Γερμανοί βουλευτές θα διαμαρτυρηθούν αλλά στο τέλος θα εγκρίνουν την απόφαση.