Κόρινθος: Βίντεο από τις υποβρύχιες έρευνες στο αρχαίο λιμάνι του Λεχαιού

Σημαντικά ευρήματα αποκάλυψαν οι υποβρύχιες έρευνες στο αρχαίο λιμάνι του Λεχαίου, που συνεχίστηκαν για τρίτη χρονιά από το Lechaion Harbour Project, μια συνεργασία της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων και του Ινστιτούτου της Δανίας στην Αθήνα.

Στόχος της έρευνας, η μελέτη και ανάδειξη του αρχαίου λιμένα της Κορίνθου στο Λέχαιο, όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.

Από τα πιο καίρια ευρήματα, οι ξυλότυποι θεμελίωσης δυτικά του διαύλου, που αν επαληθευτεί η χρονολόγησή τους (5ος αι. π. Χ.), θα πρόκειται για μια μεγάλη και καινοτόμο λιμενική δραστηριότητα της πρώιμης Βυζαντινής περιόδου.

«Κατά την περίοδο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου 2015, το Lechaion Harbour Project διεξήγαγε ανασκαφές και ψηφιακές αποτυπώσεις στην περιοχή του διαύλου εισόδου (Entrance Channel) και στους ξυλότυπους θεμελίωσης δυτικά του διαύλου (Caisson Area 2)», όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, που συνοψίζει τα σημαντικότερα αποτελέσματα μέχρι σήμερα ως εξής:

1. Δυτικά του διαύλου είχαν εντοπιστεί και αποτυπωθεί κατά τις προηγούμενες ανασκαφικές περιόδους τα κατάλοιπα έξι ξυλοτύπων θεμελίωσης που πιθανώς αποτελούν τη θεμελίωση μιας επιπλέον προβλήτας συνολικού μήκους 57 μέτρων. Κατά τη φετινή περίοδο, ανασκάφηκε λεπτομερώς η δυτική και βόρεια πλευρά του Ξυλοτύπου Θεμελίωσης 5 (Caisson 5) και αποκαλύφθηκαν όλα τα επί μέρους ξύλινα δομικά στοιχεία της κατασκευής. Ο ξυλότυπος έχει μήκος 9,9 μέτρα και πλάτος 5,8 μέτρα και σώζεται σε ύψος 0,8 μέτρων. Ο Ξυλότυπος Θεμελίωσης 5 (Caisson 5) διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση και η μελέτη του θα προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τις μεθόδους κατασκευής λιμενικών έργων κατά την ύστερη αρχαιότητα.

Παλαιότερες ραδιοχρονολογήσεις τοποθετούν τους ξυλότυπους αυτής της περιοχής στην ίδια οικοδομική φάση με τη μεγάλη Βασιλική του Λεωνίδη (5ος αιώνα μ.Χ.).

Εάν η χρονολόγηση αυτή επαληθευτεί, θα πρόκειται για μεγάλης έκτασης και καινοτόμο λιμενική δραστηριότητα της πρώιμης Βυζαντινής περιόδου. Το γεγονός αυτό διαφοροποιεί το συγκεκριμένο χώρο από άλλους αντίστοιχους λιμένες αυτής της περιόδου, όπου συνήθως επαναχρησιμοποιούσαν πρωιμότερες κατασκευές Ρωμαϊκών ή Κλασικών χρόνων. Η μοναδικότητα αυτών των ευρημάτων εντός Ελλαδικού χώρου, αλλά και στον ευρύτερο χώρο της Μεσογείου, καθιστούν επιτακτική τη συνέχιση των ανασκαφικών ερευνών στην περιοχή με σκοπό τη χρονολόγηση των ξυλοτύπων, την κατανόηση της κατασκευαστικής τους λειτουργίας και τη σύνδεσή τους με τα υπόλοιπα κτίσματα του εξωτερικού και εσωτερικού λιμένα.

2. Στην ανατολική πλευρά του αρχαίου λιμένα είχαν εντοπιστεί τα κατάλοιπα του διαύλου εισόδου (Entrance Channel). Οι καταποντισμένοι πλευρικοί βραχίονες της εισόδου αποτυπώθηκαν σε μήκος 45,4 μέτρων και έχουν μέγιστο σωζόμενο πλάτος 13 μέτρων Βορειοδυτικά του διαύλου εντοπίστηκε και ανασκάφηκε τμήμα μνημειώδους κατασκευής (Structure 1) μήκους 11,2 μέτρων και πλάτους 4,3 μέτρων, το οποίο φαίνεται να αποτελεί τμήμα των διαμορφώσεων της εισόδου του λιμένα. Σώζεται σε ύψος τριών δόμων και έχει ύψος 3,12 μέτρων. Η θεμελίωση του βρίσκεται σε βάθος -4,62 μέτρων, γεγονός που αποτελεί σημαντική ένδειξη τόσο για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας στην περιοχή όσο και για την πιθανότητα τμήμα της κατασκευής να είχε θεμελιωθεί εξαρχής υποβρυχίως. Οι δόμοι του φέρουν ίχνη από ορθογώνιους και σχήματος-Τ τόρμους και είναι πολύ πιθανό ορισμένοι εξ' αυτών να αποτελούν υλικό σε δεύτερη χρήση.

3. Κατά τις προηγούμενες περιόδους, η Δυτική Προβλήτα (Western Mole) είχε αποτυπωθεί σε μήκος 46,1 μέτρων και πλάτος 14,4 μέτρων (μέγιστο ορατό πλάτος). Το 2015 διεξήχθη εκτενέστερη ψηφιακή αποτύπωση της προβλήτας εστιάζοντας στις κατασκευαστικές λεπτομέρειες με σκοπό να αποσαφηνιστεί η χρονολογική και κατασκευαστική σύνδεσή της με τις υπόλοιπες προβλήτες.

Παράλληλα, διεξήχθησαν εκ νέου γεωφυσικές έρευνες σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών χρησιμοποιώντας μεταξύ άλλων και τομογράφο υποδομής πυθμένα τρισδιάστατης απεικόνισης (3D parametric sub-bottom profiler). Η εφαρμογή αυτής της πρωτοποριακής τεχνολογίας για πρώτη φορά στα πλαίσια αρχαιολογικής έρευνας στο αρχαίο λιμάνι του Λεχαίου θα οδηγήσει σε λεπτομερή αποτύπωση της στρωματογραφίας στις περιοχές μελέτης αποκωδικοποιώντας την εξέλιξη της παράκτιας παλαιογεωγραφίας. Επιπλέον, θα παρουσιάσει στοιχεία σχετικά με άλλες αρχαίες λιμενικές κατασκευές ή ευρήματα που βρίσκονται κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας.

Το λιμάνι διαδραμάτισε κομβικό ρόλο στη μακρά ιστορική εξέλιξη της πόλης της Κορίνθου. Ευρισκόμενο σε απόσταση περίπου 3 χιλιομέτρων από την αρχαία πόλη αλλά και στραμμένο προς τη δύση, αποτέλεσε αναμφισβήτητα το σημαντικότερο κέντρο ανάπτυξης κατά τις διαφορετικές περιόδους ακμής της Κορίνθου. Οι έρευνες διεξάγονται υπό την διεύθυνση του Δρ. Δ. Κουρκουμέλη (Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων) και του Δρ. B. Lovén (SΑΧΟ-Institute, University of Copenhagen) και χρηματοδοτούνται από το Augustinus Foundation και το Ίδρυμα Carlsberg.