Δεκαπενταύγουστος στην Κεφαλλονιά: Το θαύμα της «Παναγιάς της Γραβαλιώτισσας»
Στα νοτιοανατολικά της Κεφαλονιάς, στο μικρό χωριό Πάστρα, εδώ και αρκετούς αιώνες συμβαίνει ένα φαινόμενο που ειδικοί επιστήμονες δεν μπόρεσαν ακόμη να το εξηγήσουν. Μαραμένοι κρίνοι που τοποθετούνται στην ιερή εικόνα της Παναγίας κάθε Δεκαπενταύγουστο, «ζωντανεύουν». Βγάζουν πράσινα φυλλαράκια και μπουμπούκια έτοιμα να ανθίσουν. Όλα αυτά συμβαίνουν σε μία νύχτα. «Είναι το θαύμα της Παναγίας της Γραβαλιώτισσας» σημειώνουν κάτοικοι του χωριού που περιμένουν κάθε χρόνο με ανυπομονησία η Παναγία να τους «φανερωθεί» όπως λένε.
Η Παναγία η Γραβαλιώτισσα πήρε το όνομά της από τα «γράβαλα», όπως τα λένε οι Κεφαλλονίτες, δηλαδή τις τσουγκράνες. Σύμφωνα με τη θρησκευτική παράδοση, πριν από αιώνες, το 1720, άρχοντας του τόπου ήταν ο Κόντε Λιανός. Στις αρχές του Αυγούστου είχαν ξεκινήσει οι προετοιμασίες για τη νέα σοδειά των αμπελιών. Τότε ένας υπηρέτης καθαρίζοντας τα ξερά χόρτα με τα γράβαλα, τις τσουγκράνες, γράπωσε ένα ξύλο. Προσπαθώντας να το βγάλει από τα δόντια του γράβαλου, διαπίστωσε ότι το ξύλο ήταν μία εικόνα της Παναγίας. Άναυδος ο φτωχός εργάτης, πήρε την εικόνα και την τοποθέτησε σε ένα σωρό από ξερά και πεταμένα χόρτα και έτρεξε να ειδοποιήσει τον Κόντε. Εκείνος τότε του έδωσε εντολή να πάει την εικόνα στην εκκλησία του Αγίου Δημητρίου. Το ίδιο βράδυ όμως, ο Κόντες είδε την Παναγία στον ύπνο του να του λέει: γιατί με πήρες από το σπίτι μου; Νωρίς το πρωί ο Κόντες πήγε και πήρε την εικόνα με σκοπό να την κρατήσει στο σπίτι του. Ο Κόντες είχε μια κόρη άρρωστη, καθηλωμένη για πολλά χρόνια, σε μια αναπηρική καρέκλα. Μόλις η νεαρή κοπέλα αντίκρισε την εικόνα, ανασηκώθηκε στα δύο της πόδια και με αργά προσεκτικά βήματα, την προσκύνησε . Μετά από αυτό ο Κόντες πήρε απόφαση να χτιστεί η εκκλησία της Παναγίας στο μέρος στο οποίο βρέθηκε η εικόνα. Πηγαίνοντας όμως οι εργάτες εκεί, ήρθαν αντιμέτωποι με κάτι συγκλονιστικό. Ο σωρός με τα ξερά χόρτα στον οποίο είχε τοποθετήσει ο εργάτης την εικόνα είχε ανθήσει και μέσα από τα ξερά κλαδιά διακρινόταν πράσινα φύλλα και μικρά ανθισμένα μπουμπούκια κρίνων.
Έτσι χτίστηκε η εκκλησία που μετέπειτα έγινε ιερά μονή, η οποία στο πέρασμα του χρόνου καταστράφηκε και οι πληροφορίες που διασώζονται είναι ελάχιστες. Το μόνο που σώθηκε ακέραιο είναι η εφέστιος εικόνα της Μονής που δεσπόζει στη σημερινή εκκλησία της Παναγίας της Γραβαλιώτισσας και σε ανάμνηση εκείνου του θαύματος και κάθε Δεκαπενταύγουστο, στην εορτή της, ανθίζουν, ανεξήγητα, οι ξεροί κρίνοι, τους οποίους μαζεύουν οι γυναίκες του χωριού από τον Απρίλιο μέχρι το Μάιο και τους τοποθετούν στα εικονίσματα των σπιτιών τους αφήνοντάς τους να ξεραθούν. Την πρώτη του Αυγούστου παίρνουν τους ξερούς κρίνους και τους πηγαίνουν στην εκκλησία. Ο ιερέας της εκκλησίας ανοίγει τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας και τοποθετεί τους κρίνους μέσα σε αυτή. Από τις 10 έως τις 15 Αυγούστου τα ξερά κλωνάρια των κρίνων βγάζουν πράσινα φύλλα και ένα ολόδροσο μπουμπούκι, το οποίο είναι έτοιμο να ανθίσει. Έτσι στην εορτή της Παναγίας, μετά το τέλος της θείας λειτουργίας ο ιερέας ανοίγει την εικόνα και βγάζει τους ανθισμένους κρίνους και τους μοιράζει σε ευλογία των πιστών.
«Πρόκειται για ένα ανεξήγητο φαινόμενο, που συμβαίνει κάθε χρόνο τον Δεκαπενταύγουστο και κρατά θερμή την πίστη όλων των Κεφαλλονιτών, αλλά και του κόσμου που έρχεται να προσκυνήσει και να λάβει την ευλογία από την εικόνα της Παναγίας της Γραβαλιώτισσας» δήλωσε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων ο θεματικός αντιπεριφερειάρχης σε θέματα Πολιτισμού και Τουριστικής Ανάπτυξης, Σπύρος Γαλιατσάτος.
Προς τιμή της Παναγίας της Γραβαλιώτισσας, κάθε παραμονή της εορτής της, μετά τον εσπερινό, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Πάστρας το «Παλιόκαστρο» διοργανώνει στο προαύλιο της Ιεράς Μονής πολιτιστικές εκδηλώσεις στις οποίες παραβρίσκεται πλήθος κόσμου.
