Μειωμένα όρια και ανοικτό σε διορθώσεις το νέο πλαίσιο για την α΄ κατοικία

Του Νίκου Ρογκάκου

Με μειωμένα όρια, τόσο στην περιουσία, όσο και στις καταθέσεις, με ημερομηνία λήξης αλλά και αυστηρότερα κριτήρια για τα επιχειρηματικά δάνεια κατατέθηκε αργά την νύχτα το Νομοσχέδιο για το νέο πλαίσιο προστασίας της α΄ κατοικίας.

Η πολυσυζητημένη τροπολογία έφτασε, στη Βουλή, αλλά ο συναγερμός για το ενδεχόμενο μονομερών ενεργειών δεν θα αρθεί πριν από την ψήφιση της ή μάλλον πριν από τις 30 Απριλίου, οπότε τίθεται σε εφαρμογή το νέο πλαίσιο, καθώς παραμένουν οι διαφωνίες με τους Ευρωπαίους σε κρίσιμες παραμέτρους του σχεδίου.

Η πρώτη ανάγνωση της πολυσέλιδης τροπολογίας φανερώνει κατ’ αρχάς τα πεδία συμβιβασμού της ελληνικής πλευράς, προκειμένου η κατάθεση της τροπολογίας να μη γίνει σε κλίμα ρήξης με την Κομισιόν και την ΕΚΤ. Έτσι, αν και τα βασικά όρια/κριτήρια υπαγωγής έμειναν ίδια, υπήρξαν υποχωρήσεις στα περιουσιακά κριτήρια, με αποτέλεσμα αν οι οικογενειακές καταθέσεις ξεπερνούν τις 15.000 ευρώ ή αν η αξία των αυτοκινήτων και των λοιπών ακινήτων (π.χ. το σπίτι στο χωριό) ξεπερνά τις 80.000 ευρώ, να ενεργοποιείται «κόφτης». Υπενθυμίζεται ότι τα αρχικά όρια ήταν 65.000 ευρώ και 260.000 ευρώ αντιστοίχως.

Υποχώρηση έκανε η ελληνική πλευρά και στο κριτήριο αξίας της α’ κατοικίας για τα επιχειρηματικά δάνεια- 175.000 ευρώ αντί 250.000 ευρώ στα στεγαστικά- ωστόσο είναι αμφίβολο εάν αυτό αρκεί για να καμφθούν οι έντονες επιφυλάξεις των Ευρωπαίων, που θεωρούν ότι η συγκεκριμένη κατηγορία δανείων μπορεί να λειτουργήσει ως κερκόπορτα για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές.

Οι πληροφορίες από το ευρωπαϊκό στρατόπεδο αναφέρουν, ωστόσο, ότι για να επιβεβαιωθεί το… καλό σενάριο, δηλαδή η έγκριση εκταμίευσης των 970 εκατ. ευρώ στο Eurogroup του Βουκουρεστίου, η ελληνική πλευρά θα πρέπει να κάνει πολλές «βελτιώσεις» στις διαδικασίες δικαστικής προστασίας, όπως αυτές περιγράφονται στα άρθρα 10 και 11.  

Επί της ουσίας, αυτό που λειτουργεί ως «κόκκινο» πανί για τους δανειστές, είναι η δυνατότητα των δανειοληπτών να μπλοκάρουν τους πλειστηριασμούς με αλλεπάλληλες νομικές ενέργειες. Με δεδομένο, δε, ότι οι Ευρωπαίοι δεν έχουν την παραμικρή εμπιστοσύνη στα χρονοδιαγράμματα των δικαστικών διαδικασιών, όπως αυτά έγιναν κουρελόχαρτο στις διαδικασίες του νόμου Κατσέλη, είναι προφανές ότι η ελληνική πλευρά θα χρειαστεί να κάτι παραπάνω από το να προβλέψει στο… χαρτί διαδικασίες- εξπρές για τα δεδομένα των Ειρηνοδικείων.

«Η συζήτηση της αίτησης προσδιορίζεται κατ' απόλυτη προτεραιότητα μέσα σε έξι μήνες από την κατάθεσή της, ακόμα και καθ' υπέρβαση του προβλεπόμενου αριθμού οριζόμενων υποθέσεων εκούσιας δικαιοδοσίας, όπως αυτός καθορίζεται από τον Κανονισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας του οικείου Ειρηνοδικείου. Η απόφαση εκδίδεται μέσα σε τρεις μήνες από τη συζήτηση», αναφέρει η επίμαχη παράγραφος που δεν πείθει ενώ ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα δημιουργεί η άλλη διάταξη που δίνει τη δυνατότητα αλλεπάλληλων αναστολών στους πλειστηριασμούς.

«Ο δικαστής του πρωτοβάθμιου ή του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου, στο οποίο εκκρεμεί η αίτηση, μπορεί, σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας, ύστερα από σχετικό αίτημα, να εκδώσει υπέρ του αιτούντος, που κρίθηκε επιλέξιμος, αλλά για οποιονδήποτε λόγο δεν ρύθμισε συναινετικά μία ή περισσότερες οφειλές του, προσωρινή διαταγή, που καταχωρίζεται κάτω από την αίτηση ή την έφεση ή την κλήση ή στα πρακτικά, με την οποία παρατείνεται η αναστολή της παρ. 1 μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης. Η προσωρινή διαταγή της παρούσας παραγράφου εκδίδεται εφόσον πιθανολογείται ότι η αίτηση είναι βάσιμη, καθώς και ότι μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης η κύρια κατοικία του αιτούντα θα έχει πλειστηριαστεί».

Το επιχείρημα της ελληνικής πλευράς είναι ότι η αναστολή των πλειστηριασμών δεν εμποδίζει τη λήψη άλλων μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης (κατασχέσεις), ενώ προκειμένου να αρθούν οι επιφυλάξεις των Θεσμών για το πώς θα διασφαλίζεται ο έλεγχος των κριτηρίων, θεσμοθετείται η άρση του τραπεζικού αλλά και του φορολογικού απορρήτου σε βάθος 5 ετών.

Δεν αποκλείονται διορθώσεις

Ανοικτό σε «διορθώσεις» είναι το νέο πλαίσιο προστασίας της κύριας κατοικίας από τους  πλειστηριασμούς, σύμφωνα με το άρθρο 15 της νομοθετικής ρύθμισης που κατατέθηκε τα μεσάνυκτα της Τρίτης στην βουλή - χωρίς την πλήρη συναίνεση των θεσμών - και ορίζει το εύρος των υπουργικών αποφάσεων που θα εκδοθούν σε δεύτερο χρόνο.

Εν αναμονή των Θεσμών…

Στο υπουργείο Οικονομικών έχουν αρχίσει να ανεβάζουν ρυθμούς για να υποδεχτούν την τεχνική αντιπροσωπεία που φθάνει την Πέμπτη στην Αθήνα και αναμένεται να πιάσει αμέσως δουλειά ξεκινώντας από τις εκκρεμότητες που συνδέονται με την υπουργική σύνοδο της 5ης Απριλίου. Από την Δευτέρα 1 Απριλίου θα ακολουθήσουν και οι επικεφαλής, οι οποίοι έρχονται νωρίτερα στην Αθήνα για να «συγγράψουν» από κοινού με την ελληνική πλευρά, τις υπουργικές αποφάσεις που θα εκδοθούν το επόμενο διάστημα, ώστε στις 5 Απριλίου στο Βουκουρέστι να ανοίξει ο δρόμος για την δόση του 1 δις ευρώ από τα ελληνικά ομόλογα που αναμένει η Ελλάδα.

Πηγές από τις Βρυξέλλες τονίζουν ότι οι δύο πλευρές είναι έτοιμες να προβούν σε αμοιβαίες υποχωρήσεις με στόχο την επίτευξη συμβιβαστικής λύσης  στο επίμαχο θέμα της προστασίας της πρώτης κατοικίας και να ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση της ενισχυμένης εποπτείας... Άλλωστε, σύμφωνα με τους ίδιους αξιωματούχους δεν είναι προς το συμφέρον καμίας πλευράς , ιδίως αυτή την περίοδο, να στυλώσει τα πόδια της και να επιμείνει πεισματικά στις αρχικές θέσεις της. Οι αγορές παραμονεύουν ενώ οι ευρωεκλογές πλησιάζουν…