Πολυνομοσχέδιο: χωριστές φορολογικές δηλώσεις συζύγων, πρόστιμα, ρυθμίσεις και μείωση ΦΠΑ

Του Νίκου Ρογκάκου

Όλα τα έχει το φορολογικό πολυνομοσχέδιο που κατατέθηκε στην Βουλή: από πρόστιμα μέχρι και χωριστές φορολογικές δηλώσεις των συζύγων, ενώ το βασικό θέμα είναι η κατάργηση της διάταξης που μειώνει κύριες κι επικουρικές συντάξεις. 

Τι προβλέπεται για τις χωριστές δηλώσεις
Η δυνατότητα υποβολής ξεχωριστών φορολογικών δηλώσεων από συζύγους προβλέπεται για πρώτη φορά και τίθεται σε ισχύ από το 2019, για τα εισοδήματα του 2018. Συγκεκριμένα, το νομοσχέδιο ορίζει τα εξής για τις νέες φορολογικές δηλώσεις: 

• Προβλέπεται ότι κατά το έτος υποβολής χωριστής δήλωσης των συζύγων, το εισόδημα των ανήλικων τέκνων, υπό την οριζόμενη επιφύλαξη, προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο συνολικό εισόδημα και φορολογείται στο όνομά του
• Αν οι γονείς έχουν ίσο ποσό συνολικού εισοδήματος, το εισόδημα του ανήλικου τέκνου προστίθεται στο εισόδημα του πατέρα και φορολογείται στο όνομά του
• Σε περίπτωση που ένας των γονέων έχει τη γονική μέριμνα, το εισόδημα του ανήλικου τέκνου προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα αυτού. Η ρύθμιση αυτή ισχύει και για τα μέρη του συμφώνου συμβίωσης. 

Σε περίπτωση χωριστών δηλώσεων συζύγων το ποσό της δαπάνης που μπορεί να εκπέσει για τον προσδιορισμό του προς ανάλωση κεφαλαίου, δεν μπορεί να είναι κατώτερο των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ για κάθε σύζυγο [με το καθεστώς της κοινής δήλωσης δεν μπορεί να είναι κατώτερο των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ προκειμένου για συζύγους].

Η φορολογική δήλωση δύναται να υποβάλλεται χωριστά, εφόσον ένας τουλάχιστον εκ των συζύγων το επιλέξει, με ανέκκλητη δήλωσή του για κάθε φορολογικό έτος μέχρι την 28η Φεβρουαρίου του έτους υποβολής της δήλωσης. Η επιλογή αυτή είναι δεσμευτική ως προς το φορολογικό έτος που αφορά και για τον άλλο σύζυγο.

Πρόστιμα και έλεγχοι για φορολογικές παραβάσεις 

Προστίθεται διαδικαστική παράβαση που επισύρει πρόστιμο ύψους πεντακοσίων (500) ευρώ στην περίπτωση που ο φορολογούμενος ή οποιοδήποτε πρόσωπο, εφόσον υπέχει υποχρέωση από τη φορολογική νομοθεσία, εκδίδει στοιχεία λιανικής πώλησης από εγκεκριμένο και μη δηλωμένο φορολογικό ηλεκτρονικό μηχανισμό κ.λπ.

Η ΑΑΔΕ δύναται στο πλαίσιο διενέργειας φορολογικών ελέγχων να απευθύνει αυτοματοποιημένα μαζικά αιτήματα παροχής πληροφοριών προς τα υπόχρεα πρόσωπα του τρίτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 62 του ν. 4170/2013 (τα πιστωτικά ιδρύματα του ν. 4261/2014, τα ιδρύματα πληρωμών του ν. 3862/2010, τα ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος του ν. 4021/2011 κ.λπ.). Τα στοιχεία και οι πληροφορίες που διαβιβάζονται μαζικά συνιστούν το «Αρχείο Χρηματοπιστωτικών Προϊόντων και Αναλυτικών Χρηματοπιστωτικών Συναλλαγών», το οποίο τηρείται σε ασφαλή υποδομή (βάση δεδομένων) που δημιουργείται στη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (Δ.ΗΛΕ.Δ.) της Α.Α.Δ.Ε. κ.λπ.

Ποια οχήματα γλιτώνουν το αυξημένο Τέλος Ταξινόμησης 

Προβλέπεται ότι, οι συντελεστές του τέλους ταξινόμησης όπως διαμορφώνονται σύμφωνα με την παρ.3 του άρθρου 121 του ν.2960/2001 για επιβατικά αυτοκίνητα της δασμολογικής κλάσης 87.03 της Σ.Ο., που έχουν κομιστεί ή θα κομιστούν στη χώρα μας μέχρι και 31.12.2018 και για τα οποία θα έχουν κατατεθεί, μέχρι την παραπάνω ημερομηνία δηλωτικά εισαγωγής ή δηλώσεις άφιξης οχημάτων ή άλλα αποδεικτικά στοιχεία εισόδου, προκειμένου για μετοικούντα πρόσωπα, εφόσον:

• πληρούν εκ κατασκευής τις προδιαγραφές του αμέσως προηγούμενου από το ισχύον, ως προς την ταξινόμηση, ευρωπαϊκού προτύπου εκπομπών ρύπων (Euro), δεν αυξάνονται κατά 50%, όπως προβλέπεται σήμερα, με την προϋπόθεση ότι μέχρι και 30.4.2019 θα έχουν βεβαιωθεί και εισπραχθεί γι' αυτά, οι οφειλόμενες φορολογικές επιβαρύνσεις,
• δεν πληρούν εκ κατασκευής τις προδιαγραφές του ισχύοντος και του αμέσως προηγούμενου, ως προς την ταξινόμηση, ευρωπαϊκού προτύπου εκπομπών ρύπων (Euro) και δεν είναι συμβατικής τεχνολογίας, δεν αυξάνονται κατά 200%, όπως προβλέπεται σήμερα, αλλά κατά 50%, με την προϋπόθεση ότι μέχρι και 30.4.2019 θα έχουν βεβαιωθεί και εισπραχθεί γι' αυτά, οι οφειλόμενες φορολογικές επιβαρύνσεις.
• Τα ανωτέρω δεν εφαρμόζονται για αυτοκίνητα για τα οποία το τέλος ταξινόμησης βεβαιώθηκε από 1.9.2018 μέχρι την έναρξη ισχύος του υπό ψήφιση νόμου.

Οφείλεται το αναλογούν για το κλαπέν αυτοκίνητο τέλος ταξινόμησης, σε περίπτωση κλοπής αυτοκινήτων που έχουν παραληφθεί με πλήρη ή μερική απαλλαγή από το τέλος ταξινόμησης και υπό την προϋπόθεση ότι παρέχεται από τις ισχύουσες διατάξεις η δυνατότητα εκ νέου χορήγησης απαλλαγής από το φόρο, για την εκ νέου υπαγωγή του δικαιούχου στο δικαίωμα, ανεξάρτητα από το χρονικό σημείο κατά το οποίο συντελείται η κλοπή, εφόσον η υποβολή του αιτήματος για την απόκτηση νέου αυτοκινήτου ατελώς γίνεται εντός του εκάστοτε περιοριστικού διαστήματος.

Απαλλάσσεται ο δικαιούχος από την καταβολή του αντίστοιχου τέλους ταξινόμησης, στην περίπτωση που η υποβολή του αιτήματος για την απόκτηση νέου αυτοκινήτου ατελώς γίνεται πέραν του εκάστοτε περιοριστικού διαστήματος.

Παρέχεται η δυνατότητα τελωνειακής αποδέσμευσης από τους νόμιμους κληρονόμους επιβατικού αυτοκινήτου, το οποίο έχει παραληφθεί με απαλλαγή από το τέλος ταξινόμησης με βάση τις διατάξεις για τα άτομα με αναπηρίες και έχει περιέλθει στην κατοχή τους κατόπιν κληρονομικής διαδοχής, μέσω της μεταβίβασής του σε άλλο δικαιούχο της ίδιας απαλλαγής πρόσωπο χωρίς την καταβολή του τέλους ταξινόμησης και με νέα εκκίνηση του προβλεπόμενου περιοριστικού διαστήματος παρακολούθησης της ατέλειας από την ημερομηνία της μεταβίβασης. 

Βαριά πρόστιμα για το λαθρεμπόριο αλκοόλ 

Τροποποιούνται-συμπληρώνονται διατάξεις του ν.2969/2001, σχετικά με την παραγωγή αιθυλικής αλκοόλης και αλκοολούχων προϊόντων. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων:

• Αυξάνεται από πεντακόσια (500) ευρώ που είναι σήμερα σε τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ, το πρόστιμο που επιβάλλεται σε όποιους χωρίς άδεια ή με άδεια της οποίας η ισχύς έχει λήξει, αγοράζουν, εισάγουν από τρίτες χώρες, παραλαμβάνουν από Κράτος- Μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), πωλούν, κατασκευάζουν, επισκευάζουν ή μεταφέρουν μηχανήματα κατάλληλα για παραγωγή αιθυλικής αλκοόλης και αλκοολούχων προϊόντων ή μέρη αυτών, καθώς και σε αυτούς που κατέχουν σφραγισμένα μεν αποστακτικά μηχανήματα χωρίς όμως να διαθέτουν άδεια κατοχής,
• τιμωρούνται εφεξής, με πρόστιμο τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ και ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών (3) μηνών και όποιοι παράγουν, εισάγουν από τρίτες χώρες, παραλαμβάνουν από Κράτος - Μέλος της EE, κατέχουν, διακινούν ή διαθέτουν στην κατανάλωση καθ' οιονδήποτε τύπο ή τρόπο αλκοολούχα ποτά τα οποία κρίθηκαν από το Ανώτατο Χημικό Συμβούλιο ως μη ασφαλή-ακατάλληλα για ανθρώπινη κατανάλωση, οι μικροί αποσταγματοποιοί (διήμεροι) που παράγουν, κατέχουν, διακινούν ή διαθέτουν στην κατανάλωση, ως και όποιοι κατέχουν διακινούν ή διαθέτουν στην κατανάλωση, καθ' οιανδήποτε τύπο ή τρόπο, προϊόν απόσταξης μικρών αποσταγματοποιών (διημέρων) το οποίο κρίθηκε από το Ανώτατο Χημικό Συμβούλιο ως μη ασφαλές-ακατάλληλο για ανθρώπινη κατανάλωση.

Μέτρα για το λαθρεμπόριο καυσίμων 

Εγκαθίστανται εφεξής υποχρεωτικά, ηλεκτρονικά συστήματα διασφάλισης της ποσοτικής και ποιοτικής ακεραιότητας κατά τη διακίνηση προμετρημένων ποσοτήτων καυσίμου, μέσω σφράγισης των διαμερισμάτων, με δυνατότητα τηλεματικής μεταφοράς δεδομένων, σχετικών με την οποιαδήποτε παρέμβαση κατά τη διακίνηση, στα μεταφορικά μέσα, βυτιοφόρα (Φ.Ι.Χ. ή Φ.Δ.Χ.) ή πλωτά εφοδιαστικά (όπως δεξαμενόπλοια και σλέπια), ιδιόκτητα ή μισθωμένα, των κατόχων άδειας Εμπορίας, Λιανικής Εμπορίας και Διάθεσης Βιοκαυσίμων. (Σήμερα προβλέπεται η δυνητική ευχέρεια εγκατάστασής τους).

Δωρεές και βραβεία στην ΑΑΔΕ

Προστίθεται στις αρμοδιότητες του Διοικητή της ΑΑΔΕ και αποδοχή δωρεών εν ζωή κινητών, καθώς και δωρεών συνιστάμενων σε παροχή υπηρεσιών, εφόσον προορίζονται για την κάλυψη λειτουργικών αναγκών των υπηρεσιών της Αρχής και η αξία τους εκτιμάται σε ποσό που δεν υπερβαίνει τις σαράντα χιλιάδες (40.000) ευρώ. Δημιουργείται στη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών της Αρχής Μητρώο Δωρεών, στο οποίο εγγράφονται υποχρεωτικά οι εν λόγω δωρεές.

Προβλέπεται η δυνατότητα απονομής βραβείων στις οργανικές μονάδες της ΑΑΔΕ, οι οποίες διακρίνονται για την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητά τους, συμπεριλαμβανομένου και του Συντονιστικού Επιχειρησιακού Κέντρου (Σ.Ε.Κ.) του άρθρου 6 του ν. 4410/2016. Με απόφαση του Διοικητή, ορίζεται η διαδικασία και τα κριτήρια αξιολόγησης των οργανικών μονάδων, οι προϋποθέσεις βράβευσης αυτών, το είδος των βραβείων και η κατανομή αυτών όταν είναι χρηματικά καθώς και κάθε άλλο αναγκαίο θέμα.

Και το ΣΔΟΕ στις έρευνες των ΜΚΟ

Εντάσσεται και η Ειδική Γραμματεία Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (Ε.Γ. Σ.Δ.Ο.Ε.), ως έχουσα σχετική αρμοδιότητα μεταξύ των υπηρεσιών με τις οποίες θα επιδιώκεται ο συντονισμός των αρμόδιων υπηρεσιών του Υπουργείου Εξωτερικών για την εποπτεία και επιχορήγηση μη κερδοσκοπικών οργανώσεων ή μη κυβερνητικών οργανώσεων.

Ετοιμασίες για τις νέες αντικειμενικές αξίες 

Συνίστανται, στο Αυτοτελές Τμήμα Εκτιμήσεων και Προσδιορισμού Αξιών Ακινήτων της Γενικής Γραμματείας Οικονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών, έξι (6) θέσεις κατηγορίας ΠΕ διαφόρων ειδικοτήτων και μία (1) θέση κατηγορίας ΤΕ κλάδου Μηχανικών.

Οι ως άνω συνιστώμενες θέσεις δύνανται να καλύπτονται, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης, με μετακίνηση ή απόσπαση υπαλλήλων που κατέχουν οργανική θέση στο Υπουργείο Οικονομικών και τα αντίστοιχα προσόντα διορισμού σε αυτές. 

 Τι προβλέπουν άλλες διατάξεις

Κατά τα άλλα, σύμφωνα με την καταγραφή που έχει κάνει το taxheaven.gr, στο πολυνομοσχέδιο συμπεριλαμβάνονται οι εξής διατάξεις:

• Απαλλάσσεται ο οικοπεδούχος από την υποχρέωση προσκόμισης αποδεικτικού ενημερότητας κατά την μεταβίβαση ποσοστών επί του οικοπέδου σε τρίτον, σε περίπτωση προσυμφώνου μεταβίβασης ποσοστών εξ αδιαιρέτου οικοπέδου στο πλαίσιο εργολαβικής σύμβασης με την οποία αναλαμβάνεται η ανέγερση πολυκατοικίας με αντιπαροχή, εφόσον κατά τη μεταβιβαστική δικαιοπραξία συμβάλλεται και ο εργολάβος. Στην περίπτωση αυτή την υποχρέωση προσκόμισης αποδεικτικού ενημερότητας αναλαμβάνει ο εργολάβος. 
• Διευρύνονται οι φορείς στους οποίους δύναται να ανατεθεί, με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), η είσπραξη των φορολογικών και λοιπών εσόδων του Δημοσίου. Με όμοια απόφαση καθορίζονται, μεταξύ άλλων, οι αμοιβές των φορέων είσπραξης. 
• Ορίζεται, σε έξι τοις εκατό (6%) από δεκατρία τοις εκατό (13%), που ισχύει, ο συντελεστής Φ.Π.Α. για τα λευκά μπαστούνια και τις γραφομηχανές με χαρακτήρες Braille, τα οποία προορίζονται για την εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία όρασης.

• Επεκτείνεται ο χρόνος της γενικής παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου να επιβάλλει φόρους και πρόστιμα στις υποθέσεις φορολογίας κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών, προικών και κερδών από τυχερά παίγνια, από το τέλος του έτους 1994 (που ισχύει σήμερα) στο τέλος του έτους 2003 κ.λπ. 
• Αντικαθίσταται το διπλότυπο αποδεικτικό οίκοθεν είσπραξης των δημοσίων εσόδων από το ηλεκτρονικό παράβολο.
• Εξαιρείται από το φόρο συγκέντρωσης κεφαλαίου η αύξηση του κεφαλαίου των προσώπων του άρθρου 17 του ν. 1676/1986 (εμπορικές εταιρείες και κοινοπραξίες επιτηδευματιών, συνεταιριστικές οργανώσεις κάθε βαθμού κ.λπ.), που γίνεται με μετρητά, όταν το προϊόν της αύξησης πρόκειται να διατεθεί αποκλειστικά για δαπάνες Επιστημονικής και Τεχνολογικής Έρευνας.
• Περιλαμβάνονται, στις περιπτώσεις αναγνώρισης δαπάνης ξενοδοχείου ή μίσθωσης επιπλωμένης ή μη κατοικίας μέχρι του ποσού των οκτακοσίων (800) ευρώ μηνιαίως, και οι λειτουργοί ή υπάλληλοι που αποσπώνται σε άλλη Υπηρεσία από αυτή που ανήκει η οργανική τους θέση και διενεργούν τελωνιακούς ελέγχους κατά τους μήνες Μάιο - Οκτώβριο. (Σήμερα η ως άνω δαπάνη αναγνωριζόταν μόνο για τους αποσπασμένους λειτουργούς ή υπαλλήλους, οι οποίοι διενεργούσαν φορολογικούς ελέγχους κατά τους μήνες Μάιο - Οκτώβριο).
• Παρέχεται η δυνατότητα, με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., να καθορίζονται, για τις ανάγκες εκπαίδευσης συνοδών σκύλων ανιχνευτών των τελωνειακών υπηρεσιών της ΑΑΔΕ, ημέρες μετακίνησης εκτός έδρας κατ' έτος, πέραν του ορίου των εξήντα (60) ημερών που ισχύει γενικά και για χρονικό διάστημα ανάλογο με τις ανάγκες του εκπαιδευτικού προγράμματος στους εκπαιδευόμενους υπαλλήλους, τους εκπαιδευτές αυτών και τους βοηθούς εκπαιδευτές. Οι ημέρες αυτές μπορεί να είναι μέχρι διακόσιες (200) συνολικά για τους εκπαιδευτές και τους βοηθούς εκπαιδευτές και μέχρι εκατόν είκοσι (120) συνολικά για τους εκπαιδευόμενους συνοδούς.