Οι προτεραιότητες της EBRD για την Ελλάδα

Την τήρηση των δημοσιονομικών στόχων για το 2019 χαρακτηρίζει ζωτικής σημασίας η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ενώ τονίζει, μεταξύ άλλων, πως είναι απαραίτητη η προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων αλλά και των διασυνοριακών επενδυτικών σχεδίων με γειτονικές χώρες

Η οικονομική ανάκαμψη που ξεκίνησε το 2017 συνεχίζεται το 2018, αλλά με σχετικά μέτριο ρυθμό, αναφέρει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EBRD) σε έκθεσή της για την Ελλάδα. Σημειώνει ωστόσο ότι η ανεργία μειώθηκε κάτω του 20% για πρώτη φορά από τον Σεπτέμβριο του 2011.

Στις επισημάνσεις περιλαμβάνεται και η αργή πρόοδος των ιδιωτικοποιήσεων, δεδομένου ότι, όπως σημειώνεται, ορισμένες εμβληματικές συμφωνίες έχουν ολοκληρωθεί, σε άλλες υπάρχουν καθυστερήσεις, ορισμένες εκ των οποίων οφείλονται σε συγκυρίες που δεν σχετίζονται με την κυβέρνηση.

Η EBRD θέτει και τις κρίσιμες προτεραιότητες για το 2019:

• Οι συμφωνημένοι δημοσιονομικοί στόχοι πρέπει να τηρηθούν πιστά στη μεταμνημονιακή περίοδο. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας για να διατηρηθεί ένα σταθερό μακροοικονομικό πλαίσιο και για να τονωθεί η επενδυτική εμπιστοσύνη για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.

• Η χώρα πρέπει να βελτιώσει τους διασυνοριακούς δεσμούς στην περιοχή. Το νέο αναπτυξιακό σχέδιο της κυβέρνησης σωστά αναγνωρίζει τη δυνατότητα της Ελλάδας να αναπτύξει στενότερους δεσμούς με γειτονικές χώρες και θα είναι σημαντικό να κεφαλαιοποιήσει τη νέα δυναμική αναπτύσσοντας σημαντικές διασυνοριακές υποδομές και ενεργειακά σχέδια, αλλά και περιορίζοντας τα εμπόδια στο εμπόριο.

• Οι ιδιωτικοποιήσεις πρέπει να επιταχυνθούν. Το υφιστάμενο πρόγραμμα είχε κάποιες επιτυχίες αλλά καθυστερήσεις στις διαδικασίες ήταν κάτι σύνηθες και έτσι καθυστερούν ζωτικές επενδυτικές ροές.

Συνεχίζεται η ήπια ανάκαμψη

Μετά την οριακά αρνητική ανάπτυξη του 2016, η οικονομία ενισχύθηκε το 2017 λόγω ισχυρών επιδόσεων στον βιομηχανικό κλάδο, μια ακόμη εξαιρετική τουριστική σεζόν και τη βελτιωμένη εμπιστοσύνη λόγω της προόδου της Ελλάδας στο πρόγραμμα. Μετά την ανάπτυξη 1,5% το 2017, καταγράφεται επιτάχυνση, με την ανάπτυξη το πρώτο εξάμηνο του 2018 να διαμορφώνεται στο 2,2%.

Ανακάμπτουν οι επενδύσεις

Ως το 2016, τα επίπεδα των κεφαλαιακών επενδύσεων είχαν υποχωρήσει μόλις στα 20,5 δισ. ή στο 12% του ΑΕΠ, έναντι 60,5 δισ. το 2007. Πλέον υπάρχουν ενδείξεις αντιστροφής: Υπήρξε σημαντική αύξηση το 2017 κατά 9,6% στα 22,5 δισ. λόγω αυξημένων επενδύσεων στις μεταφορές, στον μηχανολογικό εξοπλισμό και στα οπλικά συστήματα. Ωστόσο, τα επίπεδα καθαρών επενδύσεων είναι ακόμη αρνητικά, λόγω της συνεχιζόμενης υποτίμησης των υφιστάμενων επενδύσεων.

Πρόοδος με το διπλό έλλειμμα

Μετά την έξοδο της Ελλάδας από τον μηχανισμό υπερβολικού ελλείμματος της ΕΕ, η κυβέρνηση έχει πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα 4,2% του ΑΕΠ το 2017, υπερβαίνοντας κατά πολύ τον στόχο. Ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα έχει συμφωνηθεί στο 3,5% ως το 2022 και σε έναν μέσο όρο 2,2% ως το 2060. Την ίδια στιγμή, υπάρχει σημαντική μείωση στις ανισορροπίες του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.

Η ανάπτυξη

Οι βελτιούμενες τάσεις στις επενδύσεις, την αγορά εργασίας και την εμπιστοσύνη αναμένεται να ενισχυθούν περαιτέρω τόσο στο υπόλοιπο του έτους όσο και το 2019, οδηγώντας σε ανάπτυξη 2,2% φέτος και 2,3% το 2019. Οι ανησυχίες για τη βιωσιμότητα του χρέους έχουν μετριαστεί κάπως από τα μέτρα που ανακοινώθηκαν στα μέσα του 2018. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη ανάκαμψη εξαρτάται από τη διατήρηση των μεταρρυθμίσεων στη μεταμνημονιακή περίοδο και το όποιο πισωγύρισμα ή αύξηση της αβεβαιότητας για τις εφαρμοζόμενες πολιτικές θα μπορούσε να πλήξει την επενδυτική εμπιστοσύνη και τις αναπτυξιακές προοπτικές.

Ο τραπεζικός κλάδος

Το τραπεζικό σύστημα στην Ελλάδα επιβαρύνεται ακόμη από το υπερβολικό ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αλλά όλες οι τράπεζες αντιμετωπίζουν το πρόβλημα με μια σειρά εργαλεία και με βάση τους στόχους που έχουν συμφωνηθεί με την Τράπεζα της Ελλάδος. Με βάση στοιχεία Ιουνίου 2018, ο δείκτης NPLs διαμορφωνόταν στο 32,8% του συνόλου των δανείων, ενώ ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) διαμορφωνόταν στο 47,6%. Ο όγκος των NPEs έχει υποχωρήσει πλέον του 17% από τα υψηλά του Μαρτίου 2016.

Το δεύτερο τρίμηνο του 2018, η μείωση των NPEs προκλήθηκε κυρίως από πωλήσεις, ενώ αυξάνεται και η χρήση ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, μετά τις τελευταίες νομοθετικές αλλαγές και την απομάκρυνση νομικών και τεχνικών εμποδίων.