Το πακέτο των μέτρων για το χρέος

Πρόωρη εξόφληση των ελληνικών ομολόγων που κατέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, πέραν των δανείων του ΔΝΤ, επιμήκυνση των δανείων κατά 10-12 χρόνια, επιστροφή των κερδών των ομολόγων που αποκόμισε το Ευρωσύστημα, περιλαμβάνει η «βεντάλια» των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους που επεξεργάζονται οι θεσμοί.

Σύμφωνα με την Ναυτεμπορική, αυτό αποκαλύπτει μεταξύ άλλων έκθεση της HSBC, στην οποία εκτιμά ότι τα μέτρα για το χρέος αναμένεται να οριστικοποιηθούν με τη συμφωνία στο Eurogroup της 21ης Ιουνίου. Αναφέρει επίσης ότι η Ελλάδα οδεύει προς μια καθαρή έξοδο από το μνημόνιο, αλλά με ενισχυμένη εποπτεία, ενώ αποκλείει παράταση του μνημονίου.

Η συγκεκριμένη έκθεση αποκτά ιδιαίτερη σημασία δεδομένου ότι, όπως τονίζει η ξένη τράπεζα, γράφηκε μετά τις επαφές που είχαν κλιμάκιά της με τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο, στελέχη της Τράπεζας της Ελλάδος, άλλων υπουργείων, καθώς και με τους θεσμούς.

Αναλυτικότερα, συμφωνία και για την ελάφρυνση του χρέους στις 21 Ιουνίου αναμένουν οι θεσμοί, ως μέρος του συνολικού πακέτου που θα εφαρμοστεί στο τέλος του προγράμματος τον Αύγουστο, σημειώνει η HSBC, καταγράφοντας τον απολογισμό από την επίσκεψη των στελεχών της στην Αθήνα και τις επαφές της με τους θεσμούς.

Όπως σημειώνει, τέσσερα είναι τα θέματα στην ατζέντα: κλείσιμο αξιολόγησης, ελάφρυνση χρέους, συμμετοχή ΔΝΤ και η φύση της μεταμνημονιακής εποπτείας.

Εμπροσθοβαρές πακέτο

Σχετικά με το χρέος, η εκτίμηση είναι ότι θα περιλαμβάνει ένα εμπροσθοβαρές πακέτο, με προκαταβολική επιμήκυνση των δανείων και των τόκων του EFSF κατά 10-12 χρόνια, κάτι που θα εξομαλύνει τις πληρωμές. Επίσης θα περιλαμβάνει κάλυψη των απαιτήσεων του ΔΝΤ για τη βιωσιμότητα (πληρωμές ως 15% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα και 20% μακροπρόθεσμα), τουλάχιστον με βάση τη μακροπρόθεσμη πρόβλεψη της Κομισιόν για ανάπτυξη 1,5%.

Η HSBC σημειώνει ότι υπάρχουν και άλλα μέτρα που μπορούν να εξεταστούν με χρήση των αδιάθετων πόρων του προγράμματος, όπως η εξαγορά των δανείων του ΔΝΤ που έχουν υψηλό επιτόκιο και η επαναγορά ελληνικών ομολόγων που έχουν υψηλά κουπόνια, όπως αυτά που αγοράστηκαν με το πρόγραμμα SΜP της ΕΚΤ (και το τρέχον υπόλοιπό τους είναι περί τα 3 δισ. ευρώ).

Σε ό,τι αφορά τον «γαλλικό μηχανισμό» για το χρέος, η HSBC μιλά για έναν ημιαυτόματο μηχανισμό ωρίμανσης των λήξεων των δανείων σε περίπτωση που η αύξηση του ΑΕΠ είναι χαμηλότερη του προσδοκώμενου. Με πιθανή την προκαταβολική επέκταση των δανείων του EFSF, θα αποκτήσει νόημα από τα μέσα του 2030. Ωστόσο, είναι κρίσιμο για την ανάλυση βιωσιμότητας χρέους του ΔΝΤ αλλά και για να διασφαλιστούν μελλοντικοί επενδυτές και οίκοι αξιολόγησης για τη βιωσιμότητα του χρέους.

Κινητό παράθυρο

Ωστόσο, σημειώνει η HSBC, ο «δαίμονας» βρίσκεται στις λεπτομέρειες. Κάποιοι μίλησαν για ένα πιθανό κινητό παράθυρο πενταετίας για την εφαρμογή (σ.σ.: να εξετάζεται η μέση ανάπτυξη στην πενταετία) αντί να εφαρμόζεται κάθε χρόνο. Υπάρχει ακόμα το θέμα της αυτόματης ή ημιαυτόματης ενεργοποίησης και αν θα πρέπει να εγκρίνεται από κοινοβούλια, κάτι που μειώνει την αξιοπιστία.

Η εκτίμηση 

Η εκτίμηση που αποκόμισε η HSBC είναι ότι πιθανά θα υπάρξει συμφωνία στις 21 Ιουνίου και κάνει λόγο για έναν συνδυασμό προκαταβολικών μέτρων (π.χ. 10ετής επέκταση ωριμάνσεων), επαναγορές και μακροπρόθεσμη ελάφρυνση συνδεδεμένη με την πορεία του ΑΕΠ. Το σημαντικό θέμα είναι οι όροι (conditionality).  Αν συνδέονται αποκλειστικά με τη δυνατότητα της Ελλάδας να πετυχαίνει τα πρωτογενή πλεονάσματα, θα υπάρξει αρκετή καθαρότητα και βεβαιότητα στις αγορές. Αν ο μηχανισμός είναι πολύ περίπλοκος και υπό όρους που εξαρτώνται από πολιτικές, το μέλλον θα παραμείνει αβέβαιο.

ΔΝΤ και προαπαιτούμενα

Σε ό,τι αφορά στα προαπαιτούμενα, η HSBC τονίζει ότι από τις επαφές που είχε με «εκπρόσωπο» επαναβεβαίωσε την πεποίθησή της ότι δεν θα υπάρξουν σοβαρά εμπόδια, παρότι έχουν κλείσει λίγα από τα 88, καθώς και η κυβέρνηση εμφανίζεται υψηλά δεσμευμένη στο θέμα. Ωστόσο σημειώνει ότι δεδομένου του μεγάλου αριθμού δράσεων, δεν μπορεί να αποκλειστεί καθυστέρηση στην εφαρμογή. 

Σε αυτή την περίπτωση, περιμένει το Eurogroup να αποφασίσει στις 21 Ιουνίου ότι υπάρχει ευρεία επιτυχία στα μέτρα, αλλά πιθανά η εκταμίευση της δόσης και η πλήρης συμμόρφωση να ακολουθήσει τον Ιούλιο ή ακόμα και τον Αύγουστο. Όλοι οι θεσμοί, σημειώνει, απέκλεισαν επίσημη παράταση του προγράμματος, καθώς αυτό θα απαιτούσε εγκρίσεις από κοινοβούλια.

Για την επιτήρηση, μετά το μνημόνιο, σημειώνει πως θα είναι «αυξημένη», περιλαμβάνοντας τριμηνιαίες επισκέψεις στις οποίες θα τίθενται συγκεκριμένοι στόχοι. Οι λεπτομέρειες θα αποτυπωθούν σε ένα «γράμμα προθέσεων» (Letter of intent).

Για τη συμμετοχή του ΔΝΤ αναφέρει πως δεν υπάρχει αρκετός χρόνος για να ενεργοποιηθεί το πρόγραμμά του, αλλά «αυτό λίγη σημασία έχει». Το σημαντικό, τονίζει η HSBC, για την επενδυτική εμπιστοσύνη είναι να υπογράψει την ανάλυση βιωσιμότητας χρέους (DSA) μετά την οριστικοποίηση των μέτρων για το χρέος.

Η HSBC μίλησε με τον ΟΔΔΗΧ και σημειώνει ότι η χώρα είναι πλήρως καλυμμένη χρηματοδοτικά ως το 2020. Απαιτούνται 45 δισ. ευρώ και ήδη υπάρχουν μετρητά 20 δισ. ευρώ, αναμένεται να λάβει από την τελευταία δόση 12 δισ. ευρώ και τα πρωτογενή πλεονάσματα ως τότε θα φτάσουν τα 18,5 δισ. ευρώ. Για τις νέες εξόδους στις αγορές δεν υπάρχουν αποφάσεις, αλλά η εκτίμηση είναι ότι θα επιτευχθεί έξοδος στις αγορές το πρώτο εξάμηνο.