Εθνική Τράπεζα: ενδυναμώθηκαν διαρθρωτικά οι επιχειρήσεις που επιβίωσαν στην κρίση

Οι επιχειρήσεις βγαίνουν διαρθρωτικά ενδυναμωμένες από την κρίση, και συνεπώς η σταδιακή επαναφορά της εγχώριας ζήτησης σε φυσιολογικά επίπεδα εκτιμάται ότι θα τους παρέχει τη βάση για να ανταγωνιστούν αποτελεσματικά τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και να κερδίσουν μερίδια στις διεθνείς αγορές προϊόντων και κεφαλαίων.

Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα της νέας μελέτης που συνέταξε η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας, η οποία εστιάζει στον εντοπισμό των μεταβολών που έχουν επέλθει στην ελληνική επιχειρηματικότητα κατά την τελευταία οκταετία.

Όπως επισημαίνεται στην ανάλυση της Εθνικής Τράπεζας, «μία πρώτη ματιά στην πορεία των βασικών χρηματοοικονομικών δεικτών του ελληνικού επιχειρηματικού τομέα οδηγεί σε ανησυχητικά συμπεράσματα. Η λειτουργική απόδοση κεφαλαίων (ROA) έχει αποκτήσει απόκλιση 3 ποσοστιαίων μονάδων από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (από περίπου 0,5 ποσοστιαίας μονάδας το 2006) υπό την πίεση (i) της επιδείνωσης του λειτουργικού περιθωρίου κέρδους και (ii) της σχετικά σταθερής υστέρησης σε όρους ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού (δηλαδή, της δυνατότητας των απασχόλουμενων κεφαλαίων να παράγουν πωλήσεις). 

Ωστόσο, η εικόνα αυτή αποκρύπτει τη βελτιωμένη αποτελεσματικότητα που έχουν επιτύχει οι ελληνικές επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια της κρίσης, η οποία είναι κυρίως εστιασμένη σε δύο σημεία:

• Το μεικτό περιθώριο κέρδους έχει αυξηθεί στο 28% το 2016 από 24% το 2006. Η βελτίωση αυτή δεν έχει γίνει ακόμα εμφανής σε όρους λειτουργικής κερδοφορίας λόγω του υψηλού επιπέδου του σταθερού κόστους (π.χ. ενοίκια) στις ακόμα συμπιεσμένες - από τη χαμηλή εγχώρια ζήτηση - πωλήσεις.
• Το ποσοστό του κύκλου εργασιών που πωλείται με πίστωση (όπως μετριέται από το λόγο των απαιτήσεων προς τις πωλήσεις) έχει βελτιωθεί στο 22% το 2016 από 30% το 2006. Η βελτίωση αυτή δεν έχει γίνει ακόμα εμφανής σε όρους ταχύτητας κυκλοφορίας ενεργητικού λόγω του χαμηλού βαθμού χρήσης των παγίων κεφαλαίων.

Τα «κρυφά» αυτά δυνατά σημεία του ελληνικού επιχειρηματικού τομέα θα αναδειχθούν έντονα κατά την περίοδο ανάκαμψης. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας, μία αύξηση της εσωτερικής ζήτησης κατά 10% (που είναι συμβατή με τις εκτιμήσεις μας για την ανάπτυξη του ΑΕΠ κατά την επόμενη τριετία, και αντιστοιχεί μόλις στο 1/5 των απωλειών της κρίσης) είναι αρκετή για να επαναφέρει την απόδοση των κεφαλαίων (ROA) του ελληνικού επιχιερηματικού τομέα κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ακόμα πιο σημαντική είναι η διαπίστωση ότι σχεδόν το ½ του ελληνικού επιχειρηματικού τομέα θα έχει υψηλότερη απόδοση κεφαλαίων έναντι των ανταγωνιστικών ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, καθώς:

• Οι κλάδοι πετρελαίου, πλαστικών και μεταφορών ήδη βρίσκονται ψηλότερα σε όρους απόδοσης
• Οι κλάδοι ξενοδοχείων, τροφίμων, ποτών, μη σιδηρούχων μετάλλων και ορυκτών με την ώθηση της εσωτερικής ζήτησης θα ξεπεράσουν σε απόδοση τους ευρωπαϊους ανταγωνιστές τους.

Σημειώνεται ότι η ανάκαμψη της εσωτερικής ζήτησης θα βοηθήσει πρωτίστως και θα αναδείξει τις μεσαίες επιχειρήσεις (με το 70% αυτών να κρίνεται ως διαρθρωτικά ενδυναμωμένο).»