“Τροχάδην” της κυβέρνησης για τη β’ αξιολόγηση

Συνάντηση με τη Θεανώ Φωτίου έχουν ο Γιώργος Κατρούγκαλος και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, με σκοπό την εύρεση τρόπων για την εξοικονόμηση δαπανών ύψους 250 εκατομμυρίων ευρώ, με σκοπό τη διατήρηση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης.

Την ίδια ώρα, ο Γιώργος Χουλιαράκης συνεδριάζει με τα μέλη του Σώματος Οικονομικών Εμπειρογνώμων, με αντικείμενο την κάλυψη της τρύπας του κενού  400 εκατομμυρίων ευρώ, που προκύπτει από τα στοιχεία των δανειστών για τον προϋπολογισμό του 2017, καθώς και τα πρωτογενή πλεονάσματα, τόσο του 2017, όσο και αυτά που έπονται από το 2018 κι έπειτα, που λήγει το πρόγραμμα.

Οι δανειστές θέτουν ήδη ζήτημα για τη λήψη επιπλέον μέτρων λόγω του δημοσιονομικού κενού της τάξης του 0,15% με 0,2% του ΑΕΠ του 2017 που διαπιστώνουν.

Η Αθήνα, από την πλευρά της, θεωρεί ότι δεν υπάρχει δημοσιονομικό κενό για το 2017, αλλά ότι οι όποιες αποκλίσεις που έχουν εντοπιστεί από το κουαρτέτο οφείλονται στην υπεραπόδοση των εσόδων. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου, τα έσοδα θα κινηθούν ακόμα καλύτερο από το στόχο και το 2016 και το 2017.

Με αυτό το επιχείρημα η κυβέρνηση θα προσπαθήσει να αποκρούσει τις πιέσεις για νέα μέτρα. Επιπροσθέτως, παράγοντες του οικονομικού επιτελείου υπενθυμίζουν ότι η κυβέρνηση έχει νομοθετήσει και τον γνωστό «κόφτη». Δηλαδή, αν δεν πειστεί η τρόικα από τα στοιχεία του οικονομικού επιτελείου και επιμείνει στη λήψη νέων μέτρων, τότε στις διαπραγματεύσεις με τους δανειστές ενδέχεται να ισχυριστεί το υπουργείο Οικονομικών (σε μία προσπάθεια να αποφύγει τώρα την υιοθέτηση νέων παρεμβάσεων) ότι εάν τελικά επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις των θεσμών και προκύψει κενό για το 2017, τότε τον Απρίλιο του 2018 θα ενεργοποιηθεί ο «κόφτης» των δαπανών για να διορθωθούν οι αποκλίσεις.

Σε κάθε περίπτωση, η συζήτηση για τα δημοσιονομικά μεγέθη του 2017 θα συνεχιστεί εξ αποστάσεως, ενώ για το 2018 και μετά θα γίνουν διαβουλεύσεις κυρίως όταν επιστρέψουν οι επικεφαλής της τρόικας στην Αθήνα στις 14 Νοεμβρίου και στο πλαίσιο της κατάρτισης του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος 2017-2020. Πάντως, η στάση των δανειστών για τον προϋπολογισμό του 2017 είναι δεδομένο ότι δημιουργεί έναν «πονοκέφαλο» που δεν ανέμεναν στο οικονομικό επιτελείο.

Νέος γύρος διαπραγματεύσεων

Οι αποστάσεις στις εκτιμήσεις για το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος θα επιχειρηθεί να γεφυρωθούν στο διάστημα που μεσολαβεί έως τις 14 Νοεμβρίου, οπότε είναι προγραμματισμένη η επάνοδος των εκπροσώπων των δανειστών. Μέχρι τότε, θα έχουν γίνει γνωστά και τα νέα στοιχεία για την πορεία των εσόδων τον Οκτώβριο, δίνοντας μια πιο σαφή ένδειξη για το κατά πόσο η υπεραπόδοσή τους (500 εκατ. ευρώ υπέρβαση των καθαρών εσόδων στον κρατικό προϋπολογισμό στο εννιάμηνο και 1,480 δισ. ευρώ στον τακτικό προϋπολογισμό στο ίδιο διάστημα) είναι συγκυριακή ή διατηρήσιμη και σε τι ποσοστό.

Ο νέος γύρος διαπραγμάτευσης σε ελληνικό έδαφος αναμένεται να είναι επίσης σύντομος και δεν θα υπερβεί τις οκτώ ημέρες, εξαιτίας της γιορτής των Ευχαριστιών στις 24 Νοεμβρίου. Κατά τις εκτιμήσεις του ελληνικού υπουργείου Οικονομικών, παρά το πιεστικό χρονοδιάγραμμα, παραμένει εφικτός ο στόχος ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης έως το τέλος Νοεμβρίου. Ο Υπουργός Οικονομίας, Γιώργος Σταθάκης, σε σημερινές του δηλώσεις εξέφρασε την πεποίθηση ότι, μέχρι το τέλος Νοεμβρίου θα κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση, χωρίς να ληφθούν νέα μέτρα, ενώ χαρακτήρισε αβάσιμα τα όσα λέγονται για δημοσιονομικό κενό. Και από ευρωπαϊκές πηγές, εκτιμάται ότι η ολοκλήρωση της αξιολόγησης στο συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα είναι εφικτή. 

Τα ορόσημα είναι δύο. Στις 28 Νοεμβρίου, οπότε είναι προγραμματισμένη η συνεδρίαση του EwG, η ολοκλήρωση της αξιολόγησης θα μπορούσε να ενισχύσει τα επιχειρήματα της ελληνικής κυβέρνησης, ώστε στο τελευταίο Eurogroup του έτους, στις 5 Δεκεμβρίου, να θέσει στο τραπέζι το θέμα του χρέους, στη βάση των δεσμεύσεων του Eurogroup του περασμένου Μαΐου.