Για “επώδυνο συμβιβασμό” προϊδεάζει η σύγκλιση ΔΝΤ-ΕΕ

Σύγκλιση μεταξύ Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) και Ευρωζώνης και απόκλιση των δύο με την κυβέρνηση ήταν το αποτέλεσμα του πρώτου, πενθήμερου, γύρου διαπραγματεύσεων μεταξύ Αθήνας και δανειστών, επισημαίνεται σε ρεπορτάζ της Καθημερινής, συμπληρώνοντας ότι όπως ήταν αναμενόμενο, συμφωνία δεν υπήρξε σε κανένα θέμα. Ομως διαπιστώθηκε ότι η απόσταση που χωρίζει τις δύο πλευρές ήταν και παραμένει μεγάλη.

Διαπιστώθηκε επίσης ότι ώς έναν βαθμό η Κομισιόν ήρθε πιο κοντά στις θέσεις του Ταμείου. Παρά το γεγονός ότι στελέχη που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις ανέφεραν ότι η Κομισιόν ήταν πιο διαλλακτική σε σχέση με το ΔΝΤ, η Ε.Ε. δήλωσε επίσημα ότι για το 2016 θα απαιτηθούν νέα μέτρα, πέραν αυτών που είχαν συμφωνηθεί, ώστε να επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι. Εως τώρα η Κομισιόν δεν απέκλειε το ενδεχόμενο να μη χρειαστούν επιπλέον μέτρα φέτος.

Επίσης, στο θέμα του ασφαλιστικού, όπου η Κομισιόν εμφανιζόταν λιγότερο επιφυλακτική από το ΔΝΤ έναντι των ελληνικών προτάσεων, πλέον συγκλίνει με τις απόψεις του Ταμείου. Η προσέγγιση μπορεί να εξηγηθεί από τις δηλώσεις της κυρίας Κριστίν Λαγκάρντ. Την Πέμπτη τόνισε ότι όσο πιο «χαλαρή» είναι η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού τόσο βαθύτερη θα είναι η αναδιάρθρωση του χρέους. Σε ένα τέτοιο δίλημμα, η επιλογή της Ευρωζώνης είναι προφανής...

Επώδυνος συμβιβασμός

Σε κάθε περίπτωση, όσο ΔΝΤ και Ευρωζώνη συγκλίνουν τόσο πιο επώδυνος γίνεται ο συμβιβασμός για την Αθήνα. Από τις συζητήσεις των προηγούμενων ημερών προέκυψαν οι εξής διαφορές:

Ασφαλιστικό: Υπάρχουν δύο σκέλη στη μεταρρύθμιση. Το ένα καλείται να  αντιμετωπίσει το βραχυπρόθεσμο δημοσιονομικό πρόβλημα. Το δεύτερο προσδοκά να εξασφαλίσει τη μακροχρόνια βιωσιμότητα του ασφαλιστικού.

Για το πρώτο, οι θεσμοί υποστηρίζουν ότι οι ελληνικές προτάσεις δεν καλύπτουν πλήρως τον στόχο για εξοικονόμηση της τάξης του 1% του ΑΕΠ. Επίσης, στο μέτρο που το επιτυγχάνουν, αυτό γίνεται μέσω της αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών (εργοδοτών και εργαζομένων). Παρέμβαση με την οποία οι δανειστές είναι αντίθετοι, καθώς θεωρούν ότι επηρεάζει αρνητικά την απασχόληση.

Στο πλαίσιο αυτό, γράφει η Καθημερινή, προκύπτει και συζήτηση για την ανάγκη περικοπής συντάξεων (κύριων και επικουρικών). Συνολικά, από την αύξηση των εισφορών κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα που προτείνει η κυβέρνηση εκτιμάται ότι θα αυξηθούν τα έσοδα των Ταμείων κατά περίπου 550 εκατ. ευρώ. Στην κυβέρνηση, πάντως, υποστηρίζουν ότι το μέτρο δεν θα αποσυρθεί. Ενδεχομένως να μειωθεί το ποσοστό αύξησης στη μία ποσοστιαία μονάδα, αλλά αυτό συνεπάγεται και ανάγκη περικοπής επικουρικών συντάξεων. Οπότε η Αθήνα σκοπεύει να επιμείνει στην πρότασή της. Στο διαρθρωτικό σκέλος της μεταρρύθμισης, οι δανειστές θεωρούν ότι δεν είναι διαγενεακά δίκαιο, καθώς μεταφέρει τα βάρη στις επόμενες γενεές. Επίσης, δεν ενισχύει, αλλά αντίθετα αποδυναμώνει, τη σχέση εισφορών και συντάξεων και ουσιαστικά λειτουργεί ως κίνητρο για αύξηση της αδήλωτης εργασίας.

Φορολογικό: Η αρχική πρόταση της κυβέρνησης, για ενιαία κλίμακα φορολόγησης των μισθωτών, συνταξιούχων, ελεύθερων επαγγελματιών και εσόδων από ενοίκια με ταυτόχρονη επιβολή ανώτατου φορολογικού συντελεστή 50% για εισοδήματα άνω των 60.000 ευρώ και χωρίς να ενσωματώνεται η εισφορά αλληλεγγύης, δεν βρίσκει σύμφωνους τους δανειστές.

Θεωρούν ότι ο νέος συντελεστής είναι ιδιαιτέρως υψηλός (και αυξάνεται περαιτέρω αν ληφθεί υπόψη η εισφορά αλληλεγγύης), ενώ υποστηρίζουν ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα πρέπει να έχουν ξεχωριστή κλίμακα, ακόμα κι αν φορολογούνται με τους ίδιους συντελεστές των μισθωτών και συνταξιούχων. Το οικονομικό επιτελείο έχει ήδη αλλάξει την πρότασή του και σύμφωνα με πληροφορίες πλέον προσανατολίζεται στην εφαρμογή διαφορετικών κλιμάκων για μισθωτούς - συνταξιούχους και ελεύθερους επαγγελματίες, ενώ τα έσοδα από τα ενοίκια θα φορολογηθούν όπως προβλεπόταν στο μνημόνιο.

Δηλαδή, θα αυξηθεί ο συντελεστής φορολόγησης από το 11% στο 13% για έσοδα έως 12.000 ευρώ και από το 33% στο 35% για έσοδα άνω των 12.000 ευρώ. Μάλιστα, εξετάζεται και το ενδεχόμενο να επιβληθεί επιπλέον συντελεστής 40%-45% για ενοίκια άνω των 40.000 ευρώ.

Σε εκκρεμότητα παραμένει το καθεστώς φορολόγησης των αγροτών.

Δημοσιονομικά μέτρα: Στις συζητήσεις της εβδομάδας που πέρασε η ελληνική πλευρά υποστηρίζει πως το κουαρτέτο δεν αναφέρθηκε σε κανένα νούμερο και σε ποσό πιθανού δημοσιονομικού κενού για το 2016.

Στελέχη του οικονομικού επιτελείου υποστηρίζουν, δε, ότι παρουσίασαν όλα τα στοιχεία σύμφωνα με τα οποία δεν υπάρχει κενό για το 2016 και κατ’ επέκταση ανάγκη για νέα μέτρα. Μάλιστα, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε στους δανειστές, το οικονομικό επιτελείο το 2015 κλείνει με πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 0,6% του ΑΕΠ, το οποίο υποχωρεί στο 0,2% του ΑΕΠ αν υπολογιστεί και η εγγραφή αμυντικών δαπανών που έγιναν στο παρελθόν.

Ωστόσο, η Κομισιόν κατέστησε σαφές την Πέμπτη με την έκθεσή της για τις χειμερινές προβλέψεις της ευρωπαϊκής οικονομίας ότι θα απαιτηθούν νέα μέτρα για φέτος. Αν και δεν προσδιόρισε το μέγεθος των νέων μέτρων, ξεκαθάρισε ότι χωρίς νέα μέτρα δεν θα επιτευχθεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 0,5% του ΑΕΠ το 2016. Σε ό,τι αφορά το 2015, η Κομισιόν στην έκθεσή της υποστηρίζει ότι ο προϋπολογισμός κλείνει με πρωτογενές έλλειμμα κοντά στον στόχο του 0,25% του ΑΕΠ.

«Κόκκινα» δάνεια: Το θέμα προκάλεσε ίσως τις μεγαλύτερες τριβές στην παρούσα φάση, καθώς ο υπουργός Οικονομίας Γ. Σταθάκης ζήτησε να παραμείνει το καθεστώς ως έχει. Οι θεσμοί εξέλαβαν τη στάση του υπουργού ως υπαναχώρηση από τα υπεσχημένα, αφού είναι συμφωνηθεί ότι το υφιστάμενο καθεστώς είναι προσωρινό και στην αξιολόγηση θα αποφασιζόταν η περαιτέρω απελευθέρωση πώλησης δανείων.