Το κυβερνητικό σχέδιο για το Ασφαλιστικό

Σαρωτικές αλλαγές στη δομή του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, αύξηση των εισφορών κατά 1 μονάδα για τους εργοδότες και 0,5 για τους εργαζόμενους, κατάργηση των ταμείων κύριας ασφάλισης και σύσταση υπερταμείου  περιλαμβάνονται σο σχέδιο της κυβέρνησης για το ασφαλιστικό, που απεστάλη στους εκπροσώπους των θεσμών και παρουσιάστηκε από τον υπουργό Εργασίας Γιώργο Κατρούγκαλο στον πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο και στους αρχηγούς των κομμάτων της αντιπολίτευσης.

Το σχέδιο της Κυβέρνησης κινείται σε τρεις άξονες: τη συνολική αναδιάρθρωση του ασφαλιστικού, την αντιμετώπιση των ελλειμμάτων και την παρουσίαση ενός γενικού εναλλακτικού ισοδύναμου στις επιμέρους μνημονιακές υποχρεώσεις.

Νέοι συντελεστές αναπλήρωσης

Το 170 σελίδων  σχέδιο που προτείνει η κυβέρνηση, περιλαμβάνει ανάμεσα σε άλλα, επανυπολογισμό συντάξεων με νέους συντελεστές αναπλήρωσης και ενοποίηση όλων των ταμείων σε ένα.

Συγκεκριμένα, οι κλιμακωτοί συντελεστές αναπλήρωσης με βάση τις περιόδους ασφάλισης έχουν ως εξής:

-Από 0 έως 15 χρόνια συντελεστής 0,80% για κάθε έτος.

-Από 15 έως 18 χρόνια συντελεστής 0,92% για κάθε έτος.

-Από 18 έως 21 χρόνια συντελεστής 1,04% για κάθε έτος.

-Από 21 έως 24 χρόνια συντελεστής 1,16% για κάθε έτος.

-Από 24 έως 27 χρόνια συντελεστής 1,29% για κάθε έτος.

-Από 27 έως 30 χρόνια συντελεστής 1,42% για κάθε έτος.

-Από 30 έως 33 χρόνια συντελεστής 1,55% για κάθε έτος.

-Από 33 έως 36 χρόνια συντελεστής 1,69% για κάθε έτος.

-Από 36 έως 39 χρόνια συντελεστής 1,84% για κάθε έτος.

-Από 39 έως 42 χρόνια και περισσότερα συντελεστής 2% για κάθε έτος.

Ενοποίηση Ταμείων

Παράλληλα, το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μετονομάζεται σε Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και αποτελεί το μοναδικό φορέα παροχής κύριας κοινωνικής ασφάλισης. Στον ΕΦΚΑ εντάσσονται από 1.1.2016 όλοι οι υφιστάμενοι φορείς κύριας κοινωνικής ασφάλισης, σύμφωνα με όσα ειδικότερα ρυθμίζονται στο άρθρο 19 κ.ε., με την εξαίρεση του ΝΑΤ και του ΟΓΑ που διατηρούν αυτοτελή νομική προσωπικότητα για την άσκηση των μη ασφαλιστικών τους αρμοδιοτήτων.

Όλα τα περιουσιακά στοιχεία και έσοδα πλέον θα οδηγούνται στον κουμπαρά του νέου φορέα. Για τον λόγο αυτό θεσπίζονται μία Ανώνυμη Εταιρία Διαχείρισης της Ακίνητης Περιουσίας Ασφαλιστικών Οργανισμών και μία Εταιρεία Διαχείρισης Αμοιβαίων Κεφαλαίων Διευρυμένου Σκοπού Ασφαλιστικών Οργανισμών.

Στον ΕΦΚΑ θα λειτουργεί ειδική διεύθυνση συγκέντρωσης των οφειλών και προώθησης της διαδικασίας είσπραξης ή κατάσχεσης.

Στο νέο υπερταμείο κύριας ασφάλισης, που θα εμπεριέχει ως ξεχωριστές διευθύνσεις και τους τομείς παροχής εφάπαξ, θα ισχύουν κοινοί κανόνες υπολογισμού των συντάξεων εφεξής.

Εθνική Σύνταξη

Σύμφωνα με την πρόταση της κυβέρνησης, η Εθνική Σύνταξη θα καταβάλλεται σε όλους όσοι διαμένουν νόμιμα στην Ελλάδα για τουλάχιστον 15 χρόνια, μεταξύ του 15ου και του 67ου έτους της ηλικίας τους ή του έτους της ηλικίας τους στο οποίο, κατά τις οικείες διατάξεις, θεμελιώνουν δικαίωμα πλήρους σύνταξης. Το ποσό της μειώνεται για τους συνταξιούχους λόγω γήρατος κατά 1/40 για κάθε χρόνο που υπολείπεται των σαράντα χρόνων διαμονής στην Ελλάδα, μεταξύ του 15ου και του 67ου έτους της ηλικίας. Για την πρώτη εφαρμογή του νόμου αυτού η Εθνική Σύνταξη ορίζεται στα 384 ευρώ κάθε μήνα.

Το σχέδιο προβλέπει πέναλτι και για το ποσό της εθνικής σύνταξης, η οποία μειώνεται αναλογικά στις περιπτώσεις θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος με μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος ή λόγω αναπηρίας.

Από τις σημαντικές μειώσεις πάντως φαίνεται πως «γλιτώνουν» κατά ένα μέρος όσοι συνταξιοδοτηθούν έως το 2018. Συγκεκριμένα, στο σχέδιο προβλέπεται ότι όλες οι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης δεν θα υπολογιστούν με βάση τις εγκυκλίους που εκδόθηκαν με την υπόδειξη των δανειστών εντός του 2015, αλλά με βάση τα όσα ίσχυαν έως τις 31/12/2014.

Για τις αιτήσεις που θα κατατεθούν εντός του 2016, σε περίπτωση κατά την οποία το ποσό της εκδιδόμενης σύνταξης υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα εκδιδόταν με το προηγούμενο καθεστώς κατά ποσοστό άνω του 20%, το ήμισυ της διαφοράς θα καταβληθεί στον δικαιούχο ως «προσωπική διαφορά». Επί αιτήσεων που θα κατατεθούν εντός του 2017 συνεχίζει να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά το ένα τρίτο της διαφοράς, και επί αιτήσεων που θα κατατεθούν εντός του 2018 το ένα τέταρτο (1/4) της διαφοράς.

Η ειδική προσαύξηση του Τομέα Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων καταργείται. Ο χρόνος ασφάλισης που έχει πραγματοποιηθεί στον καταργηθέντα ειδικό λογαριασμό πρόσθετων παροχών θεωρείται ως χρόνος που έχει διανυθεί στην ασφάλιση της ειδικής προσαύξησης. Οι ασφαλισμένοι που έχουν καταβάλει εισφορές αποκτούν δικαίωμα προσαύξησης της σύνταξης.

Αντίστοιχα καταργείται και ο κλάδος μονοσυνταξιούχων, το ΤΣΑΥ. Οι ασφαλισμένοι που έχουν υπαχθεί προαιρετικά στον κλάδο αυτό, αποκτούν επίσης δικαίωμα προσαύξησης της μελλοντικής τους σύνταξης.

Επικουρικές συντάξεις

Με την εφαρμογή του «κανόνα βιωσιμότητας» που αντικαθιστά τη «ρήτρα μηδενικού ελλείμματος» σημαντικές είναι οι μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις.

Για τους ασφαλισμένους του ΕΤΕΑ από το 2014 και μετά, η σύνταξη θα διαμορφώνεται σύμφωνα με τα δημογραφικά δεδομένα, ένα πλασματικό ποσοστό επιστροφής που θα εφαρμόζεται στις συνολικά καταβληθείσες εισφορές και το οποίο θα προκύπτει από την ποσοστιαία μεταβολή των συντάξιμων αποδοχών των ασφαλισμένων.

Για τους ασφαλισμένους μέχρι 31/12/2013, το ποσό της επικουρικής σύνταξης θα αποτελείται από το άθροισμα των τμημάτων.

Α) Το τμήμα της σύνταξης που αντιστοιχεί στον χρόνο ασφάλισής τους έως 31/12/2014 υπολογίζεται με βάση ποσοστό αναπλήρωσης, το οποίο για κάθε χρόνο ασφάλισης αντιστοιχεί σε 0,45% υπολογιζόμενου επί των συντάξιμων αποδοχών εκάστου ασφαλισμένου, όπως αυτές υπολογίζονται και για την έκδοση της κύριας σύνταξης.

Β) Το τμήμα της σύνταξης που αντιστοιχεί στον χρόνο ασφάλισής τους από 1/1/2015 και εφεξής υπολογίζεται σύμφωνα με τα ισχύοντα για τους ασφαλισμένους από το 2014 και μετά.

Το ΕΚΑΣ

Θα καταβάλλεται από 1.1.2016 και έως την 31.12.2019 στους ήδη συνταξιούχους και στους δικαιούχους σύνταξης γήρατος, αναπηρίας και θανάτου των οργανισμών κύριας ασφάλισης, εκτός του ΟΓΑ, οι οποίοι εντάσσονται στον Ενιαίο Φορέα Κύριας Ασφάλισης.

Αύξηση εισφορών

Το σχέδιο προβλέπει σημαντικές επιβαρύνσεις σε εκατοντάδες χιλιάδες αγρότες, ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, παρά τις διαφωνίες που έχουν εκφράσει οι δανειστές.

Στο σχέδιο δεν περιλαμβάνεται αύξηση των εισφορών για την κύρια ασφάλιση. Αυτές παραμένουν στο 20%επί των πάσης φύσεως αποδοχών των εργαζομένων και κατανέμεται κατά 6,67% σε βάρος των ασφαλισμένων και κατά 13,33% σε βάρος των εργοδοτών.

Το ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών για τον υπολογισμό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς των μισθωτών και των εργοδοτών ορίζεται στο δεκαπλάσιο του ποσού που αντιστοιχεί στον εκάστοτε προβλεπόμενο κατώτατο βασικό μισθό άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών, ήτοι 5.860 ευρώ.

Για τις περιπτώσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα, των ΔΕΚΟ και των τραπεζών που υπάρχουν διαφορετικά ποσοστά ασφάλισης, προβλέπεται σταδιακή αναπροσαρμογή από 1/1/2017 και εφεξής.

Για τους αγρότες προβλέπεται ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην κοινωνική ασφάλιση, από 1/1/2017 η καταβολή εισφοράς στον κλάδο κύριας σύνταξης επί του εισοδήματός τους, όπως αυτό καθορίζεται με βάση το καθαρό φορολογητέο εισόδημα από την ασκούμενη αγροτική δραστηριότητα κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος.

Για τους ελεύθερους επαγγελματίες του ΕΤΑΑ και του ΟΑΕΕ, από 1/1/2017 προβλέπεται μηνιαία ασφαλιστική εισφορά για τον κλάδο σύνταξης ύψους 20% επί του μηνιαίου εισοδήματός τους, όπως αυτό καθορίζεται είτε με βάση το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα, από την ασκούμενη δραστηριότητά τους κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος, είτε με βάση την καθαρή αξία των παρεχόμενων μηνιαίως ή σε άλλη τακτική χρονική βάση υπηρεσιών του τρέχοντος έτους για το οποίο εκδίδονται δελτία παροχής υπηρεσιών, τιμολόγια ή αποδείξεις επαγγελματικής δαπάνης.

Σε καμία περίπτωση η μηνιαία ασφαλιστική εισφορά δεν είναι χαμηλότερη από το 20% του εκάστοτε προβλεπόμενου κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών, ήτοι 117 ευρώ.

Από 1/1/2017 καταργούνται διατάξεις νόμου που προβλέπουν την καταβολή μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών για τους ασφαλισμένους προερχόμενους από το ΕΤΑΑ, κατά την πρώτη πενταετία υπαγωγής στην ασφάλιση.

Το κυβερνητικό σχέδιο προβλέπει αύξηση των εισφορών στην επικούρηση κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα. Συγκεκριμένα, από 1/1/2016 και μέχρι την 31/12/2018, το ποσό της μηνιαίας εισφοράς στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) όλων των μισθωτών, ασφαλισμένων πριν και μετά την 1/1/1993, υπολογίζεται σε ποσοστό 3,5% για τον ασφαλισμένο και σε ποσοστό 4% για τον εργοδότη. Μετά το πέρας της τριετίας, η μηνιαία εισφορά επανέρχεται στο ύψος που ίσχυε κατά την 31/12/2015. Στο υπουργείο Εργασίας εκτιμούν ότι μέσω της «λύσης» αυτής θα υπάρξει αύξηση εσόδων κατά περίπου 530 εκατ. ευρώ.

Τα ποσά του επιδόματος

α. Για συνολικά ποσά εισοδήματος από συντάξεις (κύριες και επικουρικές) μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά επιδόματα ή βοηθήματα και μέχρι 7.216 ευρώ καταβάλλεται επίδομα 230 ευρώ μηνιαίως.

β. Για συνολικά ποσά εισοδήματος από 7.216,01 και μέχρι του ποσού των 7.972 καταβάλλεται ποσό μηνιαίου επιδόματος σύμφωνα με τα παρακάτω:

βα. Από 7.216,01 ευρώ και μέχρι του ποσού των 7.518 ποσό 172,50.

ββ. Από 7.518,01 και μέχρι του ποσού των 7.720 ευρώ, ποσό 115 ευρώ.

βγ. Από 7.720,01 και μέχρι του ποσού των 7.972 ποσό 57,50 ευρώ.

γ. Τα ίδια ως άνω ποσά επιδόματος χορηγούνται και στους συνταξιούχους αναπηρίας που λαμβάνουν πλήρη σύνταξη.

δ. Στους συνταξιούχους γήρατος και αναπηρίας που λαμβάνουν μειωμένη σύνταξη, καθώς και σε όσους συνταξιούχους λόγω γήρατος δεν θεμελιώνουν αυτοτελές δικαίωμα συνταξιοδότησης με χρόνο ασφάλισης που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα, το επίδομα ισούται με τα 2/3 των ανωτέρω ποσών. Για τους τελευταίους η διαφορά του 1/3 ποσού ΕΚΑΣ που τυχόν δεν είχε καταβληθεί πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσης διάταξης, σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, δεν χορηγείται.

ΔΕΙΤΕ ΟΛΟ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ

Το νομοσχέδιο αναμένεται να έρθει προς ψήφιση στη Βουλή περίπου στα τέλη Ιανουαρίου, μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς και τη διαδικασία της διαβούλευσης.

Ο Γιώργος Κατρούγκαλος μιλώντας το βράδυ της Δευτέρας στην ΕΡΤ επανέλαβε την πάγια θέση της κυβέρνησης ότι δεν θα υπάρξει μείωση στις κύριες συντάξεις σημειώνοντας ότι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων η κυβέρνηση πάει με στόχο να μην υπάρξει μείωση ούτε στις επικουρικές.

«Είμαι υπερήφανος γιατί δίνουμε μία μάχη όπου θεωρώ ότι έχουμε δίκιο, γιατί έχει δίκιο η κοινωνία που εκπροσωπούμε» ανέφερε μιλώνστας στην εκπομπή "Καλημέρα Ελλάδα" ο Γενικός Γραμματέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων Ανδρλέας Νεφελούδης.

«Ξεκινάμε να λύσουμε ένα γρίφο που λέγεται ασφαλιστικό σύστημα, με 25% ανεργία, με τουλάχιστον 15%  αδήλωτη εργασία και με ένα εξόχως πελατειακό ασφαλιστικό σύστημα» πρόσθεσε.

«Δεν είναι άδικο το νέο σύστημα»  συμπλήρωσε και τόνισε «δεν θα πειραχθούν οι κύριες και επικουρικές  συντάξεις».

Επιφυλακτικοί εμφανίστηκαν οι πολιτικοί αρχηγοί στις δηλώσεις τους μετά την ενημέρωση που τους παρείχε ο υπουργός Εργασίας, Γιώργος Κατρούγκαλος.

Από πλευράς του πάντως ο υπουργός Εργασίας δήλωσε εκ νέου ότι δεν θα υπάρξει καμία μείωση στις κύριες συντάξεις. "Προσπαθούμε να μην γίνουν μειώσεις ούτε στις επικουρικές. Με τη μεταρρύθμιση διασφαλίζεται η μακροχρόνια βιωσιμότητα του συστήματος", είπε χαρακτηριστικά μετά τη συνάντηση με τον κ. Παυλόπουλο.

Τσίπρας: Θα δοθεί πολιτική μάχη με τους θεσμούς για το Ασφαλιστικό

Για πολιτική μάχη για την υπεράσπιση των ελληνικών θέσεων για μια βιώσιμη και κοινωνικά δίκαιη μεταρρύθμιση, έκανε λόγο ο Πρωθυπουργός κατα τη διάρκεια της συνεδρίασης της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, όπου ο Γιώργος Κατρούγκαλος ενημέρωσε σχετικά με τις προτάσεις της κυβέρνησης για το ασφαλιστικό.

Σύμφωνα με στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε στις νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης την επόμενη περίοδο, οι οποίες και δεν εξαντλούνται μόνο στην κατάθεση της πρότασης για τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού και τα κόκκινα δάνεια, αλλά αφορούν σε ένα συνολικό ξεδίπλωμα μεταρρυθμίσεων, με προοδευτικό χαρακτήρα και κοινωνικό πρόσημο.

Τους επόμενους δύο μήνες η κυβέρνηση θα προχωρήσει την αναγκαία μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης, στην κατάθεση του αναπτυξιακού νόμου, στις νομοθετικές ρυθμίσεις για την εθελούσια αποκάλυψη των αδήλωτων καταθέσεων, καθώς και στη διαδικασία αδειοδότησης των καναλιών, φέρεται να δήλωσε ο πρωθυπουργός.