Σύγχυση με τις πρόωρες και κατώτατες συντάξεις

Σύγχυση σε χιλιάδες ασφαλισμένους προκαλεί η πρώτη εγκύκλιος του Υπουργείου Εργασίας στην οποία περιγράφονται οι αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων, τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για τις πρόωρες και το ύψος των κατώτατων συντάξεων, με βάση τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το μνημόνιο που ψηφίστηκε τον Αύγουστο.

Στην εγκύκλιο περιγράφονται οι μεταβολές στα καταβαλλόμενα ποσά σύνταξης λόγω γήρατος για όσους συνταξιοδοτούνται από 1.7.2015 και μετά, καθώς και στα όρια ηλικίας, όπως προβλέπονται από το μνημόνιο.

Συγκεκριμένα, σταδιακά αυξάνονται τα όρια ηλικίας πλήρους και μειωμένης συνταξιοδότησης, έτσι ώστε το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για πλήρη σύνταξη από 01.01.2022 να είναι το 62ο έτος με 40 χρόνια, ή το 67ο έτος με 15 χρόνια.

Η εγκύκλιος δημιουργεί σύγχυση σε χιλιάδες ασφαλισμένους και σύμφωνα με ειδικούς που επικαλείται το Euro2day, θα επιτείνει το κομφούζιο που επικρατεί ήδη στα ασφαλιστικά ταμεία για τον τρόπο αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, προκειμένου από το 2022 και μετά κανείς ασφαλισμένος να μη συνταξιοδοτείται πριν από τη συμπλήρωση των 67 ετών, ή των 62 με 40 χρόνια ασφάλισης.

Από τις αυξήσεις των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης εξαιρούνται οι υπαγόμενοι σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα καθώς και οι μητέρες και οι χήροι πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων. Ωστόσο δεν αναφέρεται  η εξαίρεση ανδρών ασφαλισμένων στον ιδιωτικό τομέα, με ανίκανα για βιοποριστική εργασία τέκνα, παρότι η αντίστοιχη διάταξη για το δημόσιο τους εξαιρεί.

Τι προβλέπει η εγκύκλιος

Σύμφωνα με την εγκύκλιο όσοι συνταξιοδοτηθούν από την 1η Ιουλίου 2015 και μετά, εάν δεν έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος ηλικίας, θα λάβουν μόνο το ποσό της σύνταξης που αναλογεί στο ύψος των εισφορών που έχουν καταβάλει, χωρίς την κρατικά χρηματοδοτούμενη κατώτατη σύνταξη.

Μετά τη συμπλήρωση του 67ου έτους, ή όποιου έτους ισχύει κάθε φορά ως γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης ο δικαιούχος θα λαμβάνει το εκάστοτε προβλεπόμενο κατώτατο όριο συντάξεων.

Αυτές οι αλλαγές αφορούν τουλάχιστον 500.000 ασφαλισμένους με τα κατώτατα όρια που εκτιμάται ότι θα συνταξιοδοτηθούν τα επόμενα 15 χρόνια. Μεγάλοι χαμένοι είναι όσοι έχουν διαδοχική ασφάλιση και λίγα ένσημα στον συμμετέχοντα φορέα, με αποτέλεσμα το εν λόγω τμήμα να υπολογίζεται με τα κατώτατα όρια.

Με τη νέα εγκύκλιο προβλέπεται επίσης ότι όσων η συνταξιοδότηση λόγω γήρατος ή αναπηρίας αρχίζει από την 1η Ιανουαρίου 2015 και μετά, ανεξάρτητα από το εάν το δικαίωμα συνταξιοδότησης είχε θεμελιωθεί νωρίτερα ή όχι, αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού της σύνταξης και θα γίνει με βάσει το άρθρο 4 του νόμου 3863/2010.

Πρακτικά όσοι έχουν υπαχθεί για πρώτη φορά στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο έως και 31.12.2010 και υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης για σύνταξη γήρατος ή αναπηρίας από την 1η Ιανουαρίου 2015 δικαιούνται:

1. Τμήμα σύνταξης που αντιστοιχεί στον χρόνο ασφάλισής τους έως 31.12.2010, το οποίο υπολογίζεται με βάση τα ποσοστά και τις συντάξιμες αποδοχές ή ασφαλιστικές κατηγορίες ή τα οριζόμενα κατ' έτος ποσά συντάξεων, όπως ισχύουν κατά τον χρόνο συνταξιοδότησης και όπως προβλέπονται για κάθε φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο από γενικές ή καταστατικές διατάξεις που εξακολουθούν να ισχύουν. Για το διάστημα αυτό, η κατώτατη σύνταξη υπολογίζεται στα 486 ευρώ.

2. Τμήμα σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισής τους από 1.1.2011 έως την ημερομηνία συνταξιοδότησής τους. Η κατώτατη σύνταξη ορίζεται βάσει της νέας εγκυκλίου Χαϊκάλη στα 392 ευρώ.

Σύγχυση προκαλεί η παράγραφος της εγκυκλίου, σύμφωνα με την οποία τα ποσά κατώτατων ορίων σύνταξης λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου, που καταβάλλονται από τους οργανισμούς κύριας ή επικουρικής ασφάλισης, διατηρούνται μέχρι και 31.12.2021 στο ύψος που ισχύει την 31.7.2015. Κι αυτό γιατί η εγκύκλιος Χαϊκάλη, που προβλέπει τη μείωση των κατώτατων συντάξεων για τα έτη ασφάλισης από το 2011 και μετά, εκδόθηκε στις 14 Αυγούστου 2015, δηλαδή μετά τις 31 Ιουλίου του ίδιου έτους που ορίζει ο νόμος και κατά συνέπεια και η εγκύκλιος.

Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται το δημοσίευμα, το υπουργείο θα διευκρινίζει ότι στην πράξη  θα παραμείνουν «παγωμένα» και τα δύο ποσά των κατώτατων συντάξεων που αντιστοιχούν στα έτη ασφάλισης πριν από το 2010 (486 ευρώ) και από το 2011 και μετά (392 ευρώ).

Αντιδράσεις κομμάτων

Από το Γραφείο Τύπου της Νέας Δημοκρατίας, για την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης που σχεδιάζει η κυβέρνηση, εκδόθηκε η ακόλουθη ανακοίνωση: «Μετά την αναδρομική μείωση των συντάξεων, ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης, με εγκύκλιό του, ομολογεί ότι η κυβέρνηση σχεδιάζει συνταξιοδότηση μετά τα 67 χρόνια και μάλιστα με μειωμένη σύνταξη. Όλα όσα έλεγαν προεκλογικά ο κ. Τσίπρας και ο συνέταιρός του κ. Καμμένος καταρρέουν. Η πολιτική απάτη αποκαλύπτεται καθημερινά βήμα-βήμα. Τις συνέπειές της, δυστυχώς, καλείται να πληρώσει ο Ελληνικός λαός».

«Μετά την οριζόντια μείωση των συντάξεων που είδαν οι συνταξιούχοι, αναδρομικά από 1/7/2015, έρχεται η δεύτερη πολύ σκληρή πραγματικότητα με δραματικές μειώσεις στις συντάξεις και ακραίες ανατροπές στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το ΠΑΣΟΚ.

Επίθεση κατά πάντων εξαπολύει ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης και μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου της Λαϊκής Ενότητας, τονίζοντας ότι η νέα εγκύκλιος του Υπουργείου Εργασίας εφαρμόζει πλήρως το δεύτερο πακέτο μέτρων μείωσης των συντάξεων και αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, όπως προβλέπεται ρητά στο 3ο μνημόνιο, που ψήφισαν ο ΣΥΡΙΖΑ, η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ, το ΠΟΤΑΜΙ και οι ΑΝΕΛ, με στόχο την αφαίρεση από τα εισοδήματα των συνταξιούχων περίπου 2 δις ευρώ τον χρόνο.

Απάντηση του υπουργείου Εργασίας στη ΝΔ

Απάντηση στους ισχυρισμούς της Νέας Δημοκρατίας για αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης πέραν των αυξήσεων στις οποίες προέβη η κυβέρνηση Σαμαρά, εξέδωσε το υπουργείο Εργασίας κάνοντας λόγο για ''δήθεν αυξήσεις ορίων ηλικίας" και για "ψευδείς ισχυρισμούς", καθώς όπως σημειώνεται, καμιά εγκύκλιος δεν αλλάζει νόμο.

Στην ίδια ανακοίνωση του υπουργείου τονίζεται αναλυτικότερα ότι:

-Η πρόβλεψη του Ν.3863/2010 - «νόμος Λοβέρδου» για ενδεχόμενο αύξησης των ορίων ηλικίας εκπληρώθηκε με το Ν. 4093/2012 - «Μεσοπρόθεσμο» κυβέρνησης Σαμαρά, που αύξησε τα όρια από το 60ο στο 62ο και από το 65ο στο 67ο έτος ηλικίας. Η αναφορά στο προσδόκιμο όριο δεν σχετίζεται σε καμία περίπτωση με νέες αυξήσεις ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης. Αυτό έχει προσδιοριστεί από την ΕΛΣΤΑΤ και την Eurostat, με αυστηρά επιστημονικά μετρήσιμα δεδομένα και έχει ενσωματωθεί στους προαναφερθέντες νόμους. Συνεπώς, δεν προκύπτει νέα αύξηση αυτών των ορίων ηλικίας ούτε από το νόμο, ούτε από την εγκύκλιο.

-H εγκύκλιος που εκδόθηκε χθες, αφορά μόνο στα ποσά των κατώτατων ορίων συντάξεων γήρατος (πρόωρες συνταξιοδοτήσεις) και όχι σε συντάξεις άλλων κατηγοριών (αναπηρίας, παραπληγικών, βαρέων κ.λπ.)

Όπως αναφέρεται στην απάντηση, το υπουργείο Εργασίας εργάζεται στην κατεύθυνση της συνολικής μεταρρύθμισης του συστήματος της Κοινωνικής Ασφάλισης με σκοπό τη βιωσιμότητα και την ενίσχυσή του, έτσι ώστε να διαφυλαχθούν τα ασφαλιστικά δικαιώματα και να τεθούν οι βάσεις για ένα δίκαιο και βιώσιμο Ασφαλιστικό Σύστημα. Στο τέλος προστίθεται "επιτέλους, και η υποκρισία έχει τα όριά της"!