Η θυσία της Ελλάδας θα «αναστήσει» τα ευρωομόλογα
Με τις διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ελλάδας και των πιστωτών της να καταρρέουν, φαίνεται απολύτως λογικό -γράφει ο Μαρκ Γκίλμπερτ- να αρχίσουμε να αναρωτιόμαστε τι άμυνες μπορεί να χρειαστεί το ευρώ για να αντιμετωπίσει την έξοδο μίας χώρας-μέλους από τη ζώνη του ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος.
Σημειώνει πως από τη στιγμή που η ένταξη στην ευρωζώνη αποδειχθεί πως κάθε άλλο παρά αμετάκλητη είναι, οι υπόλοιπες χώρες-μέλη θα χρειαστεί να αποδείξουν την ενότητά τους. Και ένας τρόπος για να το κάνουν θα είναι να «αναστήσουν», σε μία ελαφρώς τροποποιημένη μορφή, το ζήτημα των ευρωομολόγων.
«Για λόγους ιδιοτέλειας, οι Ευρωπαίοι δε θα δείξουν συμπάθεια προς τις ανάγκες της Ελλάδας στη μετά ευρώ εποχή. Θα έχουν κίνητρα να αφήσουν τη χώρα να υποφέρει, προκειμένου να δείξουν πόσο «κρύα και μοναχική» μπορεί να γίνει η ζωή έξω από τα προστατευτικά όρια της ευρωζώνης, έτσι ώστε να παραδειγματίσουν τους υπόλοιπους» εκτιμά ο αρθρογράφος του Bloomberg View.
Προσθέτει πως «σε κάθε περίπτωση, η Ε.Ε. θα είναι απασχολημένη με την δική της κατάσταση στη μετά Grexit εποχή. Θα χρειαστεί να επιδείξει αλληλεγγύη, προκειμένου να πείσει τους κατόχους ομολόγων και τους traders ανά τον κόσμο ότι το ευρώ είναι σύμβολο μίας αληθινής οικονομικής ένωσης και όχι μία χίμαιρα. Διαφορετικά, τα αδύναμα μέλη της ευρωζώνης θα μπορούσαν να βρεθούν στο έλεος κερδοσκόπων, που θα οδηγούσαν το κόστος δανεισμού τους στα ύψη επιδιώκοντας το κέρδος».
Κατά τον Γκίλμπερτ, η Ευρώπη θα χρειαστεί να συνασπιστεί για να καλύψει τις δανειακές ανάγκες των μικρών χωρών και για να το κάνει αυτό θα πρέπει να ξεπεράσει τις φιλοσοφικές αντιρρήσεις που έχουν εγερθεί μέχρι τώρα επί του θέματος.
Έτσι, αντί να υπάρχουν τα 10ετή ομόλογα της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Ισπανίας και των άλλων χωρών, θα υπάρξει ένα ευρωπαϊκό 10ετές ομόλογο να το διαχειρίζονται όλες οι χώρες μέσω ενός κεντρικού γραφείου δανεισμού. Τα χρήματα από τις πωλήσεις αυτών των ομολόγων θα μοιράζονται στις χώρες ανάλογα με τις ανάγκες τους. Ένα τέτοιο σύστημα θα επιτρέψει μεγαλύτερες εκδόσεις ομολόγων, που θα είναι πιο εύκολο να αγοραστούν και να πουληθούν, όπως έχει σημειώσει και το Ινστιτούτο Bruegel ήδη από το 2011, όταν έκανε λόγο για τα «Blue Bonds».
«Ωστόσο στους επικριτές του σχεδίου δεν αρέσει η ιδέα της συνυπευθυνότητας. Δε θέλουν να βρεθεί «αγκιστρωμένη» η Γερμανία σε περίπτωση που ένας αδύναμος εταίρος βρεθεί σε δύσκολη θέση. Εάν τα ομόλογα υπήρχαν σήμερα, για παράδειγμα, οι εταίροι της Ελλάδας θα ήταν υπόλογοι για τα χρέη στις αγορές ομολόγων», υπενθυμίζει ο Μαρκ Γκίλμπερτ.
Έναν τρόπο για να αποφευχθεί κάτι τέτοιο είχε δείξει ο Πίτερ Μπόφινγκερ, μέλος της Επιτροπής των Σοφών στη Γερμανία και σύμβουλος της Μέρκελ. Ο λόγος για μία αναλογική ποσόστωση, όπου κάθε χώρα θα συνεισέφερε ανάλογα με το μέγεθος της οικονομίας της. Έτσι, για παράδειγμα, ένα ομόλογο 100 ευρώ θα περιείχε 28 ευρώ από τη Γερμανία, 22 από τη Γαλλία, κ.ο.κ. Κάθε χώρα θα ήταν υπεύθυνη μόνο για το δικό της μέρος του πακέτου.
Ο οικονομικός αναλυτής του Bloomberg καταλήγει στο συμπέρασμα πως «η επαναφορά στο προσκήνιο των ευρωομολόγων θα ήταν μία έξυπνη κίνηση από πλευράς Ε.Ε. να “ορκιστεί πίστη” στο ευρώ και να σηματοδοτήσει τη δέσμευση σε μία μεγαλύτερη οικονομική εναρμόνιση στο μέλλον. Κατά την ταραγμένη ατμόσφαιρα που είναι πιθανόν να ακολουθήσει μετά από μία έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, θα μπορούσε να καταφέρει τελικά να ξεπεράσει τις όποιες αντιρρήσεις».