Βγαίνει από το μνημόνιο η Πορτογαλία

Ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Πέδρου Πάσους Κουέλιου ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση αποφάσισε να βγει από το διεθνές πρόγραμμα στήριξης της οικονομίας της χώρας αργότερα αυτόν τον μήνα χωρίς να ζητήσει μια προληπτική γραμμή πιστώσεων από τους ευρωπαίους εταίρους της, καθώς η Λισαβόνα ελπίζει να επανέλθει σε τροχιά οικονομικής ανάπτυξης μετά από χρόνια επώδυνων πολιτικών λιτότητας και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που προκάλεσαν έντονη λαϊκή δυσαρέσκεια.

Η απόφαση αυτή ανακοινώθηκε από τον Πορτογάλο πρωθυπουργό σε ένα διάγγελμά του προς τους πολίτες που μεταδόθηκε απευθείας τηλεοπτικά ενόψει της ολοκλήρωσης του προγράμματος στήριξης, την 17η Μαΐου.

«Η κυβέρνηση αποφάσισε να βγούμε από το πρόγραμμα βοήθειας χωρίς να καταφύγουμε σε κανενός είδους προληπτικό πρόγραμμα» πιστώσεων από μέρους της ΕΕ, τόνισε ο Πάσους Κουέλιου στο διάγγελμά του, περιστοιχισμένος από ολόκληρη την κυβέρνηση, μετά το πέρας του υπουργικού συμβουλίου το οποίο συνεδρίασε νωρίτερα χθες για να πάρει την απόφαση αυτή.

«Αυτή είναι η σωστή απόφαση», πρόσθεσε, σημειώνοντας πως «προασπίζεται με τον καλύτερο τρόπο τα συμφέροντα της Πορτογαλίας».

Οι εταίροι της Πορτογαλίας στην ΕΕ, συνέχισε ο πρωθυπουργός της χώρας, είχαν υποσχεθεί να υποστηρίξουν την απόφαση της Λισαβόνας, όποια κι αν ήταν. Η Πορτογαλία θα γίνει η δεύτερη χώρα της ευρωζώνης, μετά την Ιρλανδία, που θα βγει από ένα διεθνές πρόγραμμα στήριξης.

«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημειώνει την απόφαση αυτή και, όπως έχει αναφερθεί προηγουμένως, θα υποστηρίξει τις πορτογαλικές αρχές και τον πορτογαλικό λαό σε αυτή την αυτεξούσια επιλογή», ανέφερε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Σιμ Κάλας σε μια ανακοίνωσή του.

Η Λισαβόνα αναμένεται να ανακοινώσει επίσημα την απόφασή της στο συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών, το Eurogroup, το οποίο διεξάγεται αργότερα σήμερα.

Η απόφαση της κυβέρνησης να βγει από το πρόγραμμα διεθνούς δανεισμού της χωρίς το λεγόμενο δίχτυ ασφαλείας θεωρείται από οικονομικούς αναλυτές μια επιτυχία για τον Πάσους Κουέλιου, καθώς η Λισαβόνα ανακτά την εμπιστοσύνη των επενδυτών τηρώντας το σκληρό πρόγραμμα λιτότητας και εφαρμόζοντας τις μεταρρυθμίσεις που προέβλεπε το Μνημόνιο. Η Πορτογαλία είχε αναγκαστεί να ζητήσει τον δανεισμό της από την λεγόμενη διεθνή τρόικα των πιστωτών (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) το 2011.

Η κεντροδεξιά κυβέρνηση κατάφερε να τηρήσει τους στόχους σε ό,τι αφορά την μείωση του δημόσιου ελλείμματος. Τα μέτρα λιτότητας αμφισβητήθηκαν έντονα, με σοβαρότερη την πρόκληση που έθεσε το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πορτογαλίας, που απέρριψε ως αντισυνταγματικά πολλά από αυτά.

«Οι πορτογαλικές αρχές κατέγραψαν ένα σθεναρό ιστορικό εφαρμογής της πολιτικής για την αντιμετώπιση των μακροχρόνιων διαρθρωτικών προβλημάτων της χώρας», ανέφερε η διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ σε ανακοίνωσή της.

Η οικονομία της Πορτογαλίας υπέστη τη χειρότερη ύφεση μετά τη δεκαετία του 1970 κατά τη διάρκεια του προγράμματος δανεισμού της, αλλά επανήλθε στην ανάπτυξη πέρυσι και οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων της μειώθηκαν φέτος, τονώνοντας την αισιοδοξία της κυβέρνησης για τις προοπτικές αναχρηματοδότησής της από τις αγορές.

Τα 10ετή ομόλογα της Πορτογαλίας έχουν αυτή τη στιγμή απόδοση 3,65%, ένα επίπεδο που είναι κοντά στο χαμηλό οκταετίας. Το επιτόκιο είχε φθάσει σχεδόν στο 17% στο αποκορύφωμα της κρίσης χρέους, το 2012. Τα 10ετή πορτογαλικά ομόλογα έχουν απόδοση 220 μονάδες βάσης υψηλότερη από τα αντίστοιχα γερμανικά δεκαετή ομόλογα αναφοράς. Πολλοί οικονομολόγοι προέβλεπαν ότι η Λισαβόνα θα αναγκαζόταν να ζητήσει ελάφρυνση χρέους, όπως η Ελλάδα, αλλά η Πορτογαλία τελικά ακολούθησε τα βήματα της Ιρλανδίας.

Ωστόσο παρά τις αισιόδοξες εκτιμήσεις πολιτικών και αναλυτών, η κατάσταση παραμένει δύσκολη για την πλειονότητα των πολιτών της χώρας. «Το πρόγραμμα φθάνει στο τέλος του, αλλά οι θυσίες των Πορτογάλων συνεχίζονται», σχολίασε ο επικεφαλής των Σοσιαλιστών (αξιωματική αντιπολίτευση) Αντόνιου Ζουζέ Σεγκούρου.