Στους κληρονόμους ο φόρος πολυτελείας ΙΧ του… μακαρίτη
Του Νίκου Ρογκάκου
Στην εγκύκλιο προβλέπεται ότι σε περίπτωση θανάτου κατόχου ΙΧ άνω των 1.929 κυβικών, ο φόρος πολυτελείας που αντιστοιχεί στο διάσημα προ του θανάτου του, βαρύνει τους κληρονόμους του.
Αυτά προβλέπονται σε εγκύκλιο του ΓΓ Εσόδων, στην οποία διευκρινίζεται επίσης ότι φόρος πολυτελείας επιβάλλεται μόνο για τούς μήνες που ήταν στην κατοχή του φορολογούμενου το αυτοκίνητο, ενώ στις περιπτώσεις επιχειρήσεων που νοικιάζουν αυτοκίνητα ή χρησιμοποιούν για τις ανάγκες τους περισσότερα του ενός αυτοκίνητα, ο φόρος επιβάλλεται στο πρόσωπο που βαρύνεται με το μεγαλύτερο σε κυβικά αυτοκίνητο.
Δεν επιβάλλεται φόρος πολυτελείας σε όσους φορολογούμενους έχουν ποσοστό αναπηρίας άνω του 67%, ενώ στους συνταξιούχους άνω των 65 ετών ο φόρος εφαρμόζεται επί αντικειμενικών δαπανών μειωμένων κατά 30%.
Από την επιβολή του φόρου πολυτελούς διαβίωσης εξαιρούνται τα επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης με παλαιότητα άνω των 10 ετών από το έτος πρώτης κυκλοφορίας τους στην Ελλάδα, καθώς και τα επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης αναπήρων, τα οποία απαλλάσσονται από τα τέλη κυκλοφορίας. Για το οικονομικό έτος 2013 παλαιότητα άνω των 10 ετών, έχουν τα αυτοκίνητα με έτος πρώτης κυκλοφορίας πριν από την 01/01/2003.
Όλη η Εγκύκλιος:
Για την ορθή εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 44 του Ν. 111/2013 (ΦΕΚ 18Α) «επιβολή φόρου πολυτελούς διαβίωσης» και της Α.Υ.Ο. – ΠΟΛ.1245/13.11.2013 παρέχονται οι παρακάτω διευκρινίσεις:
1. Ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης επιβλήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 44 του ν. 4111/2013 (ΦΕΚ 18Α), όπως αυτές τροποποιήθηκαν και ισχύουν με την παραγράφου 6 του άρθρου 74 του ν. 4172/2013 (ΦΕΚ 167Α), στα ποσά της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης που προκύπτουν από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων και λοιπά επί πλέον στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το Υπουργείο Οικονομικών.
Τα θέματα και οι λεπτομέρειες της διαδικασίας εφαρμογής των παραπάνω διατάξεων καθορίστηκαν με την ΑΥΟ - ΠΟΛ.1245/13.11.2013 (ΦΕΚ. 2876 Β΄).
2. Ο φόρος αυτός βαρύνει τα φυσικά πρόσωπα, από των οποίων την δήλωση φορολογίας εισοδήματος προκύπτει αντικειμενική δαπάνη (τεκμήριο) του άρθρου 16 του ν. 2238/1994, λόγω κυριότητας ή κατοχής επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής και μικτής χρήσης ή τύπου JEEP με κυβισμό ακριβώς χίλια εννιακόσια είκοσι εννέα (1.929) κυβικά και άνω, αεροσκαφών, ελικόπτερων, ανεμόπτερων και δεξαμενών κολύμβησης και υπολογίζεται ως εξής:
→ Στα αυτοκίνητα με κυβισμό ακριβώς χίλια εννιακόσια είκοσι εννέα (1.929) κυβικά και μέχρι κυβισμού ακριβώς δυόμιση χιλιάδες (2.500) κυβικά, επιβάλλεται φόρος με συντελεστή πέντε τοις εκατό (5%) επί του ποσού της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης, ενώ στα αυτοκίνητα με πάνω από δυόμιση χιλιάδες 2.500 κυβικά, επιβάλλεται φόρος με συντελεστή δέκα (10%) τοις εκατό.
Για τα επιβατικά ιδιωτικής χρήσης αυτοκίνητα που αγοράστηκαν μεταχειρισμένα από τον ΟΔΔΥ, ως έτος πρώτης κυκλοφορίας τους στην Ελλάδα θεωρείται αυτό που αναγράφεται στην άδεια κυκλοφορίας που χορηγήθηκε μετά την μεταβίβασή τους από τον ΟΔΔΥ.
Στην περίπτωση φυσικών προσώπων που βαρύνονται με αυτοκίνητο ή αυτοκίνητα από ακριβώς 1929 κυβικά και άνω και με παλαιότητα κάτω των 10 ετών, τα οποία ανήκουν σε εταιρίες (ομόρρυθμες ή ετερόρρυθμες ή περιορισμένης ευθύνης ή ανώνυμες ή αστικές, καθώς και σε κοινωνίες και κοινοπραξίες που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα), ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης επιβάλλεται στα ποσά των αντικειμενικών δαπανών όπως ορίζονται στην παρ. 1 άρθρ. 16 του N. 2238/1994.
Από την επιβολή του φόρου πολυτελούς διαβίωσης εξαιρούνται τα επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης με παλαιότητα άνω των δέκα (10) ετών από το έτος πρώτης κυκλοφορίας τους στην Ελλάδα, καθώς και τα επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης αναπήρων, τα οποία απαλλάσσονται από τα τέλη κυκλοφορίας. Για το οικονομικό έτος 2013 παλαιότητα άνω των δέκα (10) ετών, έχουν τα αυτοκίνητα με έτος πρώτης κυκλοφορίας πριν από την 01/01/2003.
→ Για αεροσκάφη, ελικόπτερα και ανεμόπτερα, ο φόρος ισούται με το γινόμενο του ποσού της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης επί συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%).
→ Για δεξαμενές κολύμβησης, εσωτερικές και εξωτερικές, ο φόρος ισούται με το γινόμενο του ποσού της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης επί συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%).
3. Εάν κατά την διάρκεια του έτους 2012, επιβατικό αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης είχε μεταβιβαστεί ή είχε τεθεί σε ακινησία, ή είχε καταστραφεί ολοκληρωτικά, ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης επιβάλλεται ανάλογα για τους μήνες που αυτό βρίσκονταν στην κυριότητα ή κατοχή του υπόχρεου μέσα στην χρήση 2012, δεδομένου ότι η αντικειμενική δαπάνη περιορίζεται σύμφωνα με την περιπτ. γ΄ της παραγρ. 1 του άρθρου 16 του ν. 2238/1994 σε τόσα δωδέκατα όσοι και οι μήνες κυριότητας ή κατοχής του αυτοκινήτου.
Σε περίπτωση συγκυριότητας, ο φόρος επιμερίζεται κατά το λόγο των ιδανικών μεριδίων καθενός συγκυρίου, όπως και η αντικειμενική δαπάνη.
4. Επειδή σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 44 του ν. 4111/2013, ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης επιβάλλεται στα ποσά της ετήσιας αντικειμενική δαπάνης που προκύπτουν από την κυριότητα ή κατοχή επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης μεγάλου κυβισμού, αεροσκαφών, ελικόπτερων, ανεμόπτερων και δεξαμενών κολύμβησης, όπως αυτά προσδιορίζονται με τις διατάξεις του άρθρου 16 του Ν. 2238/1994, μετά τις μειώσεις ή εξαιρέσεις του άρθρου 18, γενικά για τον ορθό υπολογισμό του, ισχύουν οι οδηγίες που έχουν δοθεί για την ορθή εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων αυτών. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι:
- Για τα αυτοκίνητα που χρησιμοποιούν επιχειρήσεις εκπαίδευσης οδηγών, ενοικίασης ή χρηματοδοτικής μίσθωσης αυτοκινήτων και γενικότερα επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν για τον σκοπό λειτουργίας τους περισσότερα του ενός αυτοκίνητα, ο φόρος επιβάλλεται στο πρόσωπο που βαρύνεται με το αυτοκίνητο το οποίο δίνει τη μεγαλύτερη αντικειμενική δαπάνη.
- Για τα μισθωμένα αυτοκίνητα βαρύνεται ο μισθωτής, για όσο διάστημα αυτά είναι μισθωμένα και οπωσδήποτε πάνω από ένα μήνα.
- Στους συνταξιούχους που έχουν υπερβεί το 65ο έτος της ηλικίας τους και σύμφωνα με την περίπτ. ζ΄ του άρθρου 18 του ν. 2238/1994 οι ετήσιες αντικειμενικές δαπάνες τους εφαρμόζονται μειωμένες κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%), ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης επιβάλλεται πάνω στα ποσά που προκύπτουν μετά από τη μείωση αυτή.
- Στις περιπτώσεις μη εφαρμογής αντικειμενικών δαπανών και υπηρεσιών, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 18 του ν. 2238/1994, όπως επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης αναπήρων που απαλλάσσονται από τα τέλη κυκλοφορίας ή ειδικά διασκευασμένα αυτοκίνητα για κινητικά ανάπηρους με ποσοστό που υπερβαίνει το εξήντα επτά τοις εκατό (67%), δεν επιβάλλεται φόρος πολυτελούς διαβίωσης επειδή δεν προσδιορίζεται για αυτά αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης.
- Για τα φυσικά πρόσωπα που έχουν την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή τους στην αλλοδαπή με βάση τις διατάξεις της περίπτωσης η΄ του άρθρου 18 του ν. 2238/1994, η οποία προστέθηκε με τις διατάξεις της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 3 του άρθρ. 21 του Ν. 3943/2011, εφόσον δεν αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα, δεν λαμβάνονται υπόψη οι αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης και επομένως δεν επιβάλλεται φόρος πολυτελούς διαβίωσης.
5. Ειδικά για το οικονομικό έτος 2013, ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης βεβαιώνεται σε ξεχωριστό εκκαθαριστικό σημείωμα από αυτό του υπολογισμού του φόρου εισοδήματος, βάσει της δήλωσης Φ.Ε. οικ. έτους 2013, μετά από σχετικούς ελέγχους με διαθέσιμα στοιχεία που τηρούνται ηλεκτρονικά στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων. Η Δ/νση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Οικονομικών εκτυπώνει και αποστέλλει ταχυδρομικά στους υπόχρεους ατομική ειδοποίηση, επί της οποίας αναγράφεται η ταυτότητα οφειλής του προς καταβολή ποσού, η προθεσμία καταβολής του, καθώς και το συνολικά οφειλόμενο ποσό για καταβολή. Παράλληλα το εκκαθαριστικό με ενσωματωμένη την πιο πάνω ειδοποίηση αναρτάται στον διαδικτυακό τόπο www.gsis.gr, με δυνατότητα εκτύπωσης από τους υπόχρεους – φορολογούμενους.
Ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης οικονομικού έτους 2013, καταβάλλεται εφάπαξ μέχρι την τελευταία εργάσιμη, για τις δημόσιες υπηρεσίες, ημέρα του μεθεπόμενου μήνα από τη βεβαίωση του φόρου. Σε περίπτωση εμπρόθεσμης υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και εμπρόθεσμης καταβολής του συνολικά οφειλόμενου φόρου πολυτελούς διαβίωσης, παρέχεται έκπτωση ενάμισι τοις εκατό (1,5%).
Για το οικ. έτος 2013 δεν βεβαιώνεται το συνολικό ποσό του φόρου πολυτελούς διαβίωσης που τελικά οφείλεται, εφόσον τούτο δεν υπερβαίνει τα είκοσι επτά (27) ευρώ, αθροιστικά λαμβανόμενο για τον φορολογούμενο και τη σύζυγό του.
6. Στις περιπτώσεις διαπίστωσης ελλιπών - λανθασμένων στοιχείων για την ορθή εκκαθάριση, οι υπόχρεοι φορολογούμενοι υποβάλλουν στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. αίτηση - τροποποιητική δήλωση με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά που διαθέτουν και η Δ.Ο.Υ. προβαίνει σε νέα εκκαθάριση.
7. Ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης δεν εκπίπτει ως δαπάνη για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος.
8. Σε περιπτώσεις αποβιωσάντων, ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης που προκύπτει για το διάστημα προ θανάτου, βαρύνει τους κληρονόμους, ανάλογα με το ποσοστό της κληρονομικής τους μερίδας.
